Birçok sektör batarken Bankalar kâra doymuyor

Türkiye'de ekonomisi pek çok noktada alarm veriyor. Döviz kuru, enflasyon, işsizlik ve dış ticaret açığı ilgili sinyaller de kritik seviyede!

Her gün rekor tazeleyen Dolar 4.24 TL, euro ise 5.06 TL gibi zirvelere seviyelere ulaşmış durumdayken, Türkiye Merkez Bankası brüt döviz rezervi 80 milyar dolara gerileyerek son 6 yılın en düşük seviyesini görmüş durumda.

Nisan ayında enflasyon beklentileri alt-üst ederek yüzde 10.85 olarak gerçekleşti. Son verilere göre yüzde 10.8 işsizlik oranıyla Türkiye'de 3.4 milyon resmi işsiz bulunuyor. Geniş tanımlı işsiz sayısı ise 6 milyonu aşıyor. Mart ayında Türkiye'nin dış ticaret açığı yüzde 28.8 artarak 5 milyar 855 milyon dolara yükseldi. Türkiye bu yıl Ocak-Mart döneminde 20 milyar 717 milyon dolarlık dış ticaret açığı verdi. Geçen yıl bu rakam 12 milyar 626 milyon dolardı.

Türkiye'nin son 12 aylık dış ticaret açığı ise 84.7 milyar dolara yükseldi. Cari açıkta da Türkiye'nini durumu çok kötü. 38 milyar dolarlık cari açıkla Türkiye, ABD, İngiltere ve Kanada'nın ardında dünyada 4. sırada geliyor. Dünyanın en pahalı akaryakıtı ve elektriği Türkiye'de.

Saymakla bitiremeyeceğimiz daha pek çok veri, ticari faaliyetlerde bulunan çoğu sektör için Türkiye'de kâr etmenin ne kadar zor olduğunu gösteriyor.

Bu bağlamda ekonomide ne olursa olsun, veriler ne kadar kötü gelirse gelsin asla zarar etmeyen, hatta ekonomi ne kadar kötüleşirse kârlılığı o oranda artan tek sektör var; bankacılık sektörü.

1 ayda 5 milyar kâr

Kâr artış hızındaki yavaşlamadan dert yanan bankacılık sektöründe Mart'ta aylık bazda ilk kez kârlılık 5 milyar liranın üzerine ulaşıldı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre bankalar bu yılın ilk çeyreğinde 13 milyar 912 milyon lira net dönem karı sağladı. Bu rakam 2017'nin ilk çeyreğindeki 13 milyar 236 milyon liralık net dönem karına kıyasla yüzde 5.1'lik artışa işaret etti.

Kredi büyümesindeki ivme kaybı ve mevduat faizlerindeki yükseliş, bankaların net kar artış hızındaki yavaşlamayı beraberinde getirdi. Buna rağmen bankaların net karı aylık bazda ilk kez 5 milyar lirayı aşarak, martta 5 milyar 528 milyon liraya ulaştı.

Bu yılın Ocak ve Şubat aylarında bankalar sırasıyla 4 milyar 537 milyon lira ve 3 milyar 847 milyon lira net dönem karı elde etmişti. Sektörün geçen yılki net dönem karı 49 milyar 83 milyon lira seviyesinde bulunuyordu.

3 aylık faiz geliri 73.6 milyar lira

Bankaların ilk çeyrekte elde ettiği toplam faiz geliri, 2017'nin aynı dönemine göre yüzde 32.5 artış gösterdi.

Mart sonu itibarıyla 73.6 milyar lira olan bankaların faiz geliri, geçen yılın aynı döneminde 55.6 milyar düzeyinde gerçekleşmişti. Bu yılın ilk çeyreğinde bankalar kredilerden 58.4 milyar lira faiz geliri sağladı. Söz konusu gelirin 13.2 milyar lirası tüketici kredilerinden, 2.4 milyar lirası kredi kartlarından, 8.5 milyar lirası taksitli ticari kredilerden ve 34.3 milyar lirası diğer kredilerden alınan faizlerden oluştu.

Sektörün toplam faiz gideri, bu yılın ilk çeyreğinde 2017'nin aynı dönemine göre yüzde 50.5 artarak 42.2 milyar liraya yükseldi. Söz konusu dönemde bankaların mevduata verdiği faiz tutarı yüzde 43.1 artışla 27.7 milyar liraya ulaştı. Sektörün toplam faiz giderlerinin yüzde 65.6'sı mevduata ve yüzde 10'u bankalara verilen faizlerden oluştu.

Bankaların net faiz geliri, Mart sonu itibarıyla bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 14.2 artarak 31.5 milyar liraya yükseldi.