ANALİZ - Dolarda rekor günü

 

M. YASİN ERKOL / DETAY HABER

 

Merkez Bankası, TL'deki değer kaybı karşısında Ağustos ayının ortalarından bu yana TL likiditesini sıkılaştırarak para birimini desteklemeye çalışıyor. Piyasayı politika faizi olan yüzde 8.25'ten fonlamayı kesen Merkez Bankası, ortalama fonlama maliyetlerini yüzde 11 seviyesine yükseltti. Bu girişim, Dolar/TL'nin bir süre yatay seyir izlemesini sağlasa da son haftalarda kur tekrar yükselişe geçti. Eylül ayı başında 7.37 olan Dolar/TL kuru, 17 Eylül'de 7.56'nın üzerine çıkarak rekor kırdı. 

 

Kredi notları etkiledi

 

Moody's'in Türkiye'nin kredi notunu B2 seviyesine düşürmesiyle birlikte TL'deki değer kaybı hızlandı. 

Para piyasası uzmanları TL'deki değer kaybını ve Dolar/TL kurundaki yükselişi birkaç temel nedene bağlıyor. Enflasyonun çift hanelerde kalmaya devam etmesine karşın Merkez Bankası'nın son bir yıl içerisinde politika faizini yüzde 24 seviyesinden yüzde 8.25'e kadar indirmesinin TL'nin cazibesini azalttığı ve yatırımcıların TL varlıklara olan ilgisinin azaldığı belirtiliyor. Enflasyonun yüksek seyretmesine karşın faiz indirimlerinin sürmesi sonucunda Türkiye, yüzde 5'e ulaşan negatif reel faiz veren bir ülke konumuna gelmiş durumda. Fonlama maliyetleri yükselmiş olsa da, ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti hâlâ yıllık enflasyonun altında bulunuyor. Fonlama maliyeti yüzde 11 iken, yıllık enflasyon yüzde 13'e yaklaştı. 

 

Döviz girişi azaldı

 

Öte yandan Merkez Bankası'nın azalan döviz rezervleri, Türkiye'nin TL'yi destekleme kapasitesine olan güveni azalttı. TL'nin baskı altında olmasına yol açan bir diğer neden ise koronavirüs salgını nedeniyle ülkeye döviz girişinde yaşanan düşüş olarak öne çıkıyor. Türkiye'nin en güçlü iki döviz getirici sektörü turizm ve taşımacılık, salgından olumsuz yönde etkiledi. Sadece THY, Türkiye'ye yılda 7.2 milyar dolar döviz kazandırıyordu. Geçen yılki turizm geliri ise 34.5 milyar dolardı. Buna karşılık son bir yıldaki cari açık 15 milyar dolara yükseldi.  

 

Doların 2020 yılı seyri

 

Dolar/TL kuru 2020 yılına 5.95 ile başladı. 1 Mart'ta kur 6.22'ye ulaşmıştı ancak 11 Mart'ta Türkiye'deki ilk koronavirüs vakasının ilanıyla işler daha da ters gitmeye başladı. Dolar/TL kuru 1 Nisan'da 6.63'e, 1 Mayıs'ta 7.00'a çıkarken, normalleşmenin başladığı 1 Haziran'da 6.80'e geriledi. Haziran boyunca istikrarlı bir seyir izleyen Dolar/TL, 1 Temmuz'da 6.85'e, 1 Ağustos'ta ise 7.12'ye, 1 Eylül'de 7.37'ye çıktı.