14 Mayıs'a iki gün kaldı
Son 20 yılın en gergin tartışmalarına, sayısız iddia ve skandallara sahne olan seçim sürecinin nihayet sonuna geldik. Pazar günü yaklaşık 64 milyon seçmen 5 yıl boyunca görev yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento üyelerini seçmek için sandık başına gidecek
12.05.2023 16:40:00 / Güncelleme: 12.05.2023 16:41:53





Son 20 yılın en gergin tartışmalarına, dudak uçuklatan iddialara ve sayısız skandallarına sahne olan seçim sürecinin sonuna geldik. Pazar günü milyonlarca seçmen Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi için sandık başına gidecek ve 5 yıl boyunca görev yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento üyelerini seçecek. Seçimde 4 cumhurbaşkanı adayı ile 24 siyasi parti ve 151 bağımsız milletvekili adayı yarışıyor. Seçimde, pusuladaki sıralamaya göre Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu ve Sinan Oğan cumhurbaşkanı adayı olarak yarışacak. Muharrem İnce, seçime iki gün kala çekildi, ancak cumhurbaşkanı adaylarının bulunduğu oy pusulasında resmi ve adı yer almaya devam edecek. Türkiye genelinde 973 ilçe, 1094 ilçe seçim kurulunda, 191 bin 884 sandık kurulacak. Yurt içi ve dışında toplam 64 milyon 113 bin 941 seçmen oy kullanacak. Yurt dışı temsilciliklerde ise oy verme işlemi ise 9 Mayıs'ta sona erdi ve kullanılan oylar Türkiye'ye getirilip muhafaza altına alındı.
Yurt içinde 4 milyon 904 bin 672 seçmen ilk kez oy verecek. Gençlerin vereceği oy seçim sonuçlarını doğrudan etkileyeceği için cumhurbaşkanı adayları ve tüm siyasi partiler gençlerin oyunu alabilmek için türlü türlü kampanyalar düzenlediler. Ancak çoğu anketler gençlerin en muhalif seçmen kitlesini oluşturduğunu ortaya koyuyordu. Bu durum Türkiye'de bir iktidar değişimi olacaksa, bunda gençlerin katkısının büyük olacağının işareti olarak yorumlanıyor.
Pazar günü cumhurbaşkanının yanı sıra yeni parlamento üyeleri de belirleneceği için seçmenler, iki oy pusulasını tek zarfa koyarak seçimini yapacak. Ancak oy pusulalarında yırtık, işaret veya yazı olmamasına dikkat edilmesi gerekiyor. Zira bazı durumlarda oylar geçersiz sayılabiliyor. 'TERCİH' veya 'EVET' mührü dışında, pusulanın herhangi bir yerine imza atılması veya işaret konulması halinde oy geçersiz sayılacak. Oy pusulalarından başka, zarfa başka bir şey konulursa da kullanılan oy geçersiz olacak. 'EVET' ya da 'TERCİH' mührü basılmayan, birden fazla ittifaka, aynı ittifakta yer almayan parti veya adaya mühür basılması halinde de oylar geçersiz sayılacak.
O kadar gergin bir seçim dönemi geçiriyor ki Türkiye, şu bir gerçek ki, çoğu seçmen seçimin birinci turda bitmesini ve ülkenin artık şu seçim gündeminden sıyrılmasını arzuluyor. Ancak yine de seçim ikinci tura kalabilir. İlk oylamada cumhurbaşkanı adaylarından hiçbiri yüzde 50'yi geçemezse seçim ikinci oylamaya kalacak. İlk seçimde en çok oy alan iki aday, 28 Mayıs'ta yapılacak ikinci oylamada yarışacak. Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci oylamaya kalması halinde seçmenler, aynı seçmen bilgi kâğıdı ile ilk seçimde oy verdikleri sandık alanlarında oylarını kullanacak.
Avrupa'dan çok sayıda siyasi heyet, seçim sürecini ve özellikle de pazar günkü oy verme işlemlerini yerinde izlemek üzere Türkiye'ye geldi. En kapsamlı gözlem heyetlerini gönderenler arasında Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gibi kurumlar da bulunuyor. AKPM, seçimler için Alman Sosyal Demokrat Parti'den (SPD) Federal Parlamento milletvekili Frank Schwabe'nın başkanlığında 33 kişilik bir ekibi Türkiye'ye gönderdi. AGİT de seçimleri yerinde gözlemleyecek. Norveçli diplomat Jan Petersen başkanlığındaki AGİT heyeti toplam 350 kişilik gözlemci ile Türkiye'de bulunuyor.
Seçim günü yaklaştıkça iktidar kanadının söylemlerindeki agresiflik ve sertlik fark edilir bir şekilde arttı. Rakibi Kılıçdaroğlu'nun montajlanmış videolarını toplantılarında göstermekten geri durmaya Erdoğan'ın sosyal medya hesabından dün yaptığı paylaşımlar, hayli dikkat çekti. Twitter hesabından, "Bizim sevgimiz de mücadelemiz de aziz milletimiz içindir. Biz kendi adımıza kimseyle kavga etmeyiz, milletimiz söz konusu olduğunda da kimseyi tanımayız" diye yazan Erdoğan, "Gerektiğinde 15 Temmuz gecesi olduğu gibi, hayatımız pahasına istiklal ve istikbalimize sahip çıkarız" ifadelerini kullandı.
Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ise kendisini montajlanmış video ile hedef alan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'a tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, "Utanmadan montajlı içeriklerle sizlere kara propaganda yapan biri var. Eşik işte buradadır. Halep oradaysa, arşın buradadır" dedi. Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi'nde gençlerin sorularını yanıtlarken Erdoğan, bir soru üzerine, daha önce İstanbul mitinginde de izlettirdiği montaj videoyu yeniden göstermişti. Erdoğan, Kılıçdaroğlu'nun reklam filmine montajla PKK lideri Murat Karayılan'ın eklenmiş halini gerçek gibi anlatmıştı.
5 milyon seçmen ilk kez oy verecek
Yurt içinde 4 milyon 904 bin 672 seçmen ilk kez oy verecek. Gençlerin vereceği oy seçim sonuçlarını doğrudan etkileyeceği için cumhurbaşkanı adayları ve tüm siyasi partiler gençlerin oyunu alabilmek için türlü türlü kampanyalar düzenlediler. Ancak çoğu anketler gençlerin en muhalif seçmen kitlesini oluşturduğunu ortaya koyuyordu. Bu durum Türkiye'de bir iktidar değişimi olacaksa, bunda gençlerin katkısının büyük olacağının işareti olarak yorumlanıyor.
İki pusula tek zarf
Pazar günü cumhurbaşkanının yanı sıra yeni parlamento üyeleri de belirleneceği için seçmenler, iki oy pusulasını tek zarfa koyarak seçimini yapacak. Ancak oy pusulalarında yırtık, işaret veya yazı olmamasına dikkat edilmesi gerekiyor. Zira bazı durumlarda oylar geçersiz sayılabiliyor. 'TERCİH' veya 'EVET' mührü dışında, pusulanın herhangi bir yerine imza atılması veya işaret konulması halinde oy geçersiz sayılacak. Oy pusulalarından başka, zarfa başka bir şey konulursa da kullanılan oy geçersiz olacak. 'EVET' ya da 'TERCİH' mührü basılmayan, birden fazla ittifaka, aynı ittifakta yer almayan parti veya adaya mühür basılması halinde de oylar geçersiz sayılacak.
Ya ikinci tura kalırsa?
O kadar gergin bir seçim dönemi geçiriyor ki Türkiye, şu bir gerçek ki, çoğu seçmen seçimin birinci turda bitmesini ve ülkenin artık şu seçim gündeminden sıyrılmasını arzuluyor. Ancak yine de seçim ikinci tura kalabilir. İlk oylamada cumhurbaşkanı adaylarından hiçbiri yüzde 50'yi geçemezse seçim ikinci oylamaya kalacak. İlk seçimde en çok oy alan iki aday, 28 Mayıs'ta yapılacak ikinci oylamada yarışacak. Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci oylamaya kalması halinde seçmenler, aynı seçmen bilgi kâğıdı ile ilk seçimde oy verdikleri sandık alanlarında oylarını kullanacak.
Yabancı gözlemciler Türkiye'de
Avrupa'dan çok sayıda siyasi heyet, seçim sürecini ve özellikle de pazar günkü oy verme işlemlerini yerinde izlemek üzere Türkiye'ye geldi. En kapsamlı gözlem heyetlerini gönderenler arasında Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gibi kurumlar da bulunuyor. AKPM, seçimler için Alman Sosyal Demokrat Parti'den (SPD) Federal Parlamento milletvekili Frank Schwabe'nın başkanlığında 33 kişilik bir ekibi Türkiye'ye gönderdi. AGİT de seçimleri yerinde gözlemleyecek. Norveçli diplomat Jan Petersen başkanlığındaki AGİT heyeti toplam 350 kişilik gözlemci ile Türkiye'de bulunuyor.
Erdoğan daha sertleşti
Seçim günü yaklaştıkça iktidar kanadının söylemlerindeki agresiflik ve sertlik fark edilir bir şekilde arttı. Rakibi Kılıçdaroğlu'nun montajlanmış videolarını toplantılarında göstermekten geri durmaya Erdoğan'ın sosyal medya hesabından dün yaptığı paylaşımlar, hayli dikkat çekti. Twitter hesabından, "Bizim sevgimiz de mücadelemiz de aziz milletimiz içindir. Biz kendi adımıza kimseyle kavga etmeyiz, milletimiz söz konusu olduğunda da kimseyi tanımayız" diye yazan Erdoğan, "Gerektiğinde 15 Temmuz gecesi olduğu gibi, hayatımız pahasına istiklal ve istikbalimize sahip çıkarız" ifadelerini kullandı.
Erdoğan'a 'montajlı video' tepkisi
Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ise kendisini montajlanmış video ile hedef alan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'a tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, "Utanmadan montajlı içeriklerle sizlere kara propaganda yapan biri var. Eşik işte buradadır. Halep oradaysa, arşın buradadır" dedi. Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi'nde gençlerin sorularını yanıtlarken Erdoğan, bir soru üzerine, daha önce İstanbul mitinginde de izlettirdiği montaj videoyu yeniden göstermişti. Erdoğan, Kılıçdaroğlu'nun reklam filmine montajla PKK lideri Murat Karayılan'ın eklenmiş halini gerçek gibi anlatmıştı.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.