Ürdün, İsrail ile İran arasında mekik dokuyor

Ürdünlü uzmanlar, Hamas'ın Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'ye Tahran'da düzenlenen suikastın ardından İsrail ile İran arasında gerilimin tırmanmasını önlemek için diplomatik temaslarda bulunan Amman yönetiminin, hava sahalarının ihlal edilmesine ve ülkenin bir savaş alanı olmasına izin vermeyeceğini vurguluyor.
Heniyye'ye İran'ın başkenti Tahran'da düzenlenen suikast ile Hizbullah'ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür'ün öldürülmesinin üzerinden yaklaşık iki hafta geçti. Tel Aviv yönetimi Şükür'ü hedef alan saldırıyı üstlenirken Hamas liderine düzenlenen suikasta ilişkin Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Heniyye'nin kaldığı yere düzenlenen saldırının kendi sorumluluklarında olduğunu ima etmesinin ötesinde herhangi bir açıklama yapmadı. İran'ın İsrail'e karşı muhtemel misilleme saldırısının bölgesel bir savaşa yola açabileceği endişeleri yükselirken, bölgesel ve uluslararası taraflar sükunet için çaba sarf ediyor.

Ürdün tansiyonu düşürmeye odaklandı

Coğrafik konumu itibariyle İsrail ile İran arasında kalan Ürdün, Orta Doğu'da tansiyonun düşürülmesi için çabalayan ülkelerin başında geliyor.
Tel Aviv ile Tahran arasında muhtemel bir çatışmanın kendisini savunmak için bazı adımlar atmaya sevkedebileceği düşünülen Amman yönetimi; konuya ilişkin bir açıklamasında 'herhangi bir çekişme durumunda hava sahasının ihlal edilmesine izin vermeyeceğini' vurguladı. Amman yönetiminin bu açıklaması, İran'ın, Nisan ayında Suriye'nin başkenti Şam'da İran Devrim Muhafızları komutanlarından birinin hedef alınması üzerine İsrail'e yönelik saldırılarında kullandığı füze ve insansız hava araçlarının (İHA) Ürdün hava sahasından geçmesini anımsatıyor. Ürdün o dönemde hava savunma sistemiyle ülkenin egemenliğine ihlal olarak kabul edilen söz konusu füze ve İHA'ların bazılarını düşürmüştü. Ürdün Kralı 2. Abdullah, ABD Başkanı Joe Biden'la bir telefon görüşmesi gerçekleştirirken, Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi de ABD'li mevkidaşı Antony Blinken'la görüştü. Ürdün, bu çerçevede İran'la da temaslar kurdu. Dışişleri Bakanı Safedi, İran Dışişleri Bakan Vekili Ali Bakıri ile hem telefon görüşmeleri hem de Tahran'a gerçekleştirdiği ziyaretlerle yüz yüze görüştü.

Heniyye suikastı İran'ı zor durumda bıraktı

Ürdün Alman Üniversitesi'nde siyaset bilimi hocası Bedr Mazi, Heniyye suikastının İsrailli ve İranlı rakiplerin stratejik konum elde etme girişimleri ve endişeleri gölgesinde gerçekleştiğine işaret ederek, "İsrail'in bu saldırgan davranışı, İranlıları zor durumda bıraktı. Bu, Şam'da İran Devrim Muhafızları liderlerine düzenlenen suikasttan ve İran'ın Nisan ayında tüm tarafların üzerinde mutabakata vardığı tepkisinden bu yana yapılacak en zor tercih olarak tanımlanabilir" ifadesini kullandı. Tahran'ın İsrail'e cevabının Hizbullah ve Husiler aracılığıyla da olabileceğine işaret eden mazi, bu cevabın risklerinin özellikle Hizbullah ve Lübnan için çok ciddi sonuçlar doğurabileceğini söyledi. Mazi, Husiler için ise İsrail'in geçen ay Yemen'deki Hudeyde Limanına düzenlediği saldırıya benzer bir riske işaret etti.