Şirketlerin kâr marjları azaldı

Türkiye'deki firmaların 2003 yılında yüzde 6.4 olan vergi öncesi kar marjı, 2005 yılında yüzde 4.2 olurken, ana sektörler ve imalat sanayii alt sektörleri itibarıyla tekstil sektörü hariç bütün sektörler 2005 yılında vergi öncesi kar elde etti. Merkez Bankası, ekonominin genel gidişi ve sektörel gelişmeler hakkında ekonomik karar birimlerine bilgi akışı sağlamak üzere 1990 yılından beri sürdürdüğü 'Sektör Bilançoları' çalışmalarının 15'incisini yaptı. Bu yılki çalışma 17'si kamu kuruluşu olmak üzere toplam 7 bin 103 firmanın katılımıyla gerçekleştirildi. Söz konusu firmaların 2005 yılında varlık toplamının GSYİH'ya oranının yüzde 75 olduğu belirtildi. Çalışma kapsımındaki firmaların 3 bin 667'si imalat sanayiinde, 3 bin 436'sı ise imalat sanayii dışında kalan sektörlerde faaliyet gösteriyor. Sektör Bilançoları çalışmasında, 13 ana ve 24 alt sektörde faaliyet gösteren firmaların birleştirilmiş mali tablolarıyla 13 ana ve 164 alt sektör için hazırlanan sektör oranlarına ve standart oranlara yer verildi.Analiz sonuçları2003-2005 yılları sektör mali tablolarından yararlanılarak yapılan analizin bazı sonuları şöyle sıralandı :-2005 yılında 7103 firmadan 5489'u dönemi karla kapatırken, 1597 firma zarar ettti.-Tüm firmaların 2003 yılında yüzde 6.4 olan vergi öncesi kâr marjı inceleme dönemi boyunca gerileyerek 2005 yılında yüzde 4.2 oldu.2005 yılında, varlıklarının yüzde 50.1'ini öz kaynaklarla finanse eden firmalar varlıklarının yüzde 15.6'sı oranında banka kredisi kullandılar.-Merkez Bankası Risk Merkezi verilerine göre 7 bin 103 firmanın kullandığı toplam nakdi krediler 2004 yılında 34.7 milyar YTL'den 2005 yılında 44.2 milyar YTL'ye yükseldi.-Nakdi krediler içinde, yabancı para kredilerin payı 2003 yılında yüzde 78 iken 2004'de yüzde 77'ye, 2005 yılında ise yüzde 73'e geriledi.-Nakdi yabancı para krediler içinde, uzun vadeli kredilerin payı 2005 yılında yüzde 57 oldu. -2005 yıl sonu itibarıyla kullandırılan 32.1 milyar YTL tutarındaki nakdi yabancı para krediler içinde en yüksek paya sahip olan sektörler yüzde 13,2 ile ticaret, yüzde 12.8'le tekstil,yüzde 10'la enerji, yüzde 9.6'yla ana metal olarak sıralandı. 2005 yılında, imalat sanayiinde faaliyet gösteren firmaların öz kaynak kârlılığı (vergi öncesi kâr/öz kaynak) yüzde 9.4, vergi öncesi kâr marjı ise yüzde 4.3 oldu. Ölçekler bazında vergi öncesi kâr marjı; küçük ölçekli firmalarda yüzde 1.1, orta ölçekli firmalarda yüzde 2.3 ve büyük ölçekli firmalarda yüzde 5.1 olarak gerçekleşti.Tekstil zarar ettiAna sektörler ve imalat sanayii alt sektörleri itibarıyla incelendiğinde, tekstil sektörü hariç bütün sektörlerin 2005 yılında vergi öncesi kar elde ettiği belirlendi. 2005 yılında, Vergi Öncesi Kâr/Öz Kaynak oranı en yüksek sektörler, yüzde 26'yla kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri, yüzde 18'le ulaşım araçları imalatı, yüzde 17'yle enerji üreten maddeler hariç madencilik ve taşocakçılığı, sağlık ve makina-teçhizat olarak belirlendiler.