Sırada Cenevre 5 var!

Türkiye, Cenevre 4'te siyasi geçiş sürecinin tartışılmasını sağlamak için rejim dışındaki taraflar üzerinde tüm etkisini kullandı. Sözde muhaliflere masada güçlü rol verilmesi girişimlerini ve görüşme gündeminin değiştirilmesini engellemeye çalıştı.
Muhaliflere, masada kalarak rejimi siyasi geçişi görüşmeye zorlamalarını tavsiye etti. Cenevre'de ABD'nin varlığı hissedilmedi. ABD diplomasisi, Başkan Donald Trump yönetiminin Suriye siyasetinin halen belirlenmemiş olması nedeniyle pasif bir tutum sergiledi. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Michael Ratney, görüşmelerin "bir şekilde sürdürülmesi"ni teşvik ederek yeni ABD yönetimine zaman kazandırmaya çalıştı.
Şimdi sırada Cenevre 5 var!
Esad yönetimi ile destekçileri Rusya ve İran, devam eden süreçte muhalefeti ve destekçilerini Suriye'de tam yetkili bir geçiş yönetimi yerine 'ulusal birlik hükümeti'ne razı etmeye çalışıyor. Buna göre, Esad ve yakın çevresinden geri kalan yetkileri kullanan hükümette, bazı bakanlıklar muhaliflere bırakılarak, dünyaya 'sorun aşıldı' mesajı verilecek.
Cenevre-5 görüşmelerinde rejimin ve Rusya'nın en fazla üzerinde duracağı konunun 'terörle mücadele konsepti' olması bekleniyor. Rejimin, DAEŞ ve Nusra Cephesi dışında, askeri muhalefetin tümünü terörist kabul etmesi durumu içinden çıkılmaz hale getiriyor.
Rusya; askeri muhalefeti kendi içinde tasnif ederek, DAEŞ, Nusra Cephesi ve bazı gruplara karşı askeri muhalefetin savaşmasını amaçlıyor. Muhalefet ise BMGK'nın terör örgütü kabul ettiği Nusra Cephesi ve ittifak yaptığı bazı gruplarla savaşa girmenin, 'kendi gücünü tüketeceği'ni hesaba katıyor. Bunun yerine önceliğin uluslararası koalisyon desteğiyle DAEŞ'e karşı verilmesini istiyor.
Mistura'nın verdiği bilgiye göre, Cenevre 5'in davetli listesi son görüşmelerdeki katılımcılar olacak. Bunun bir anlamı da Rusya'ya rağmen terör örgütü PYD/PKK'nın çağrılmayacak olması. Diğer taraftan, Türkiye, Rusya ve İran'ın başını çektiği, ABD'nin de pasif katılım gösterdiği Astana süreci güçlenerek devam edecek.
Son gelişmeler, Cenevre'nin siyasi ve diplomatik yönüyle, Astana'nın da askeri ve güvenlik boyutlarıyla ön plana çıkmasını sağladı.
Mart ayında Cenevre 5 toplanana kadar Astana'da, esir ve tutukların değişimi, ateşkesin güçlendirilmesi ve insani yardım konularının ele alınacağı bir toplantı düzenlenmesi öngörülüyor. Trump yönetiminin Suriye siyasetinin netleşmesi de Astana ve Cenevre trafiğine hareket katabilir.