Savaş varsa, ihracat zor

RECEP BAHAR/HABER-ANALİZTürkiye'nin etrafını saran ateş çemberi dış ticaretimizi olumsuz etkilemeye devam ediyor. IŞİD'in 10 Haziran'da Irak'ın en büyük ikinci kenti Musul'u ele geçirmesiyle bu ülkeye ihracatımız gerilemeye başladı. Irak'a Haziran ayında yüzde 21, Temmuz ayında yüzde 46 gerileyen ihracat; Ağustos'ta da yüzde 27 düşüş gösterdi. Öte yandan Ukrayna'daki gelişmeler Rusya'ya olan ihracatımızı da etkilemeye başladı. Bu ülkeye yapılan ihracat Ağustos'ta yüzde 14.8; 2014 yılının ilk 8 ayında yüzde 12 geriledi. Düşüşte lojistik firmalarının, geçiş güzergâhında yer alan Ukrayna'daki sıkıntılar nedeniyle bu ülkeye mal taşımakta güçlük çekmesinin etkili olduğu belirtiliyor.Rus heyetler gelmeye başladıTürkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, Eylül ayından itibaren Rusya'ya ihracatın yeniden artacağını kaydetti. Rusya'nın Avrupa Birliği'nden yaptığı gıda ithalatına ambargo koymasının Rusya'yı alternatif bir pazar olarak ön plana çıkardığını dile getiren Büyükekşi, "Özellikle gıda ihracatı olanaklarını çoğaltıyor. Şimdiden talepler ve ithalat bağlantıları için Rus heyetleri Ankara'ya gelmeye başladı. Bu gelişmeler paralelinde özellikle kanatlı ürünler, balık, meyve ve sebze sektörlerinde ihracatımızda önemli artışlar bekliyoruz" dedi. Buna rağmen Rusya en fazla ihracat yapılan 5. ülke konumunu korudu. Türkiye'nin Ağustos ayında en fazla ihracat yaptığımız 5 ülke sırasıyla Almanya, İngiltere, Irak, ABD ve Rusya oldu. Irak, IŞİD etkisinin kendini göstermeye başladığı Haziran ayı öncesinde 2. sıradaydı. Irak, çatışmaların yoğunlaştığı Temmuz ayında ise 5. sıraya düşmüştü.Musul'da Türk tavuğu yeniyorTürk ihracatçılar, Başkent Bağdat dahil Irak'ın güneyine sınırlı da olsa Kerkük üzerinden mal göndermeye başladı. Tavukçuluk sektörü ise IŞİD'in hâkimiyetinde olan Musul'a dahi mal gönderiyor. İhracat, Türk TIR'larının Kuzey Irak'taki Dohuk kentine kadar götürdüğü ürünlerin burada Irak TIR'larına sevkedilmesiyle gerçekleştiriliyor. IŞİD bölgesine yapılan ihracatın katkısıyla Irak, 'en çok ihracat yapılan ülke' sıralamasında yeniden üçüncülüğe yükseldi. Suriye'ye ihracatta yüksek artışDiğer taraftan en fazla ihracat yaptığımız 30 ülke arasında en yüksek ihracat artışı yüzde 99 ile Suriye'ye gerçekleşti. Suriye'yi yüzde 58 ile İran ve yüzde 50 ile Suudi Arabistan takip  etti. Ağustos'ta Yemen'e ihracatımız 2013 yılının Ağustos ayına göre yüzde 114 artarken, Peru'ya yüzde 110 Umman'a yüzde 99, Filipinler'e yüzde 94 yükseliş gösterdi. Suriye'ye ihracatın yükselmesinde geçen yıl Ağustos ayındaki ihracatın düşük gerçekleşmesinin de etkisi olduğu ifade ediliyor. Türk ihracatçılar, bu ülkeye doğrudan mal ulaştırmıyor. Suriye sınırına nakledilen mallar burada Suriye plakalı TIR ve kamyonlara yükleniyor. Otomotiv tahtından indiAğustos ayında en fazla ihracatı, 1 milyar 559 milyon dolarla hazırgiyim ve konfeksiyon sektörümüz yaparken, kimyevi maddeler sektörümüz, 1 milyar 433 milyon dolar ihracat ile ikinci sırada, otomotiv sektörümüz ise 1 milyar dolar 268 milyon dolar ihracat ile üçüncü sırada yer aldı. Otomotiv sektörü yaklaşık 40 aydır zirvedeydi. Otomotiv ihracatının azalmasında Fransa, Almanya ve İtalya pazarlarında yaşanan sıkıntının yanı sıra Ağustos ayında otomobil fabrikalarının uzun dönemli tatile girmesinin etkisi olduğu ifade ediliyor. Sektör son aylarda 2 milyar dolar bandını aşmayı başarmıştı. Bu arada Türkiye'nin 2014 yılındaki ilk 8 aylık ihracatı yüzde 5.3 artışla 104 milyar 617 milyon dolar oldu. Son 12 aylık ihracatımız ise yüzde 3.5 artışla 157 milyar 107 milyon dolara yükseldi.