Sahtecilik aldı başını gidiyor

AHMET SAFA TERZİ/İSTANBUL
Günümüzde satın alınan bir ürünün orijinal olup olmadığını saptamak da kolay değil. Sahtecilik özellikle kadın çantası gibi aksesuarlarda oldukça yaygın? Bazen yetkili mağazada bile sahte ürün satılabiliyor. Dünya genelinde sahtecilik 3 ana kategoride yoğunlaşıyor: Aksesuarlar, saatler ve elektronik ürünler... 
Yapılan bir araştırmaya göre Türkiye'de de tüketicilerin yüzde 58'i, ürünleri taklit/sahte olduğunu bilerek satın alıyor. Bu oran Batı Avrupa'da yüzde 28... Ankara Ticaret Odası tarafından hazırlanan bir rapora göre sahte parfüm, sahte şampuan, sahte çamaşır deterjanı, sahte çamaşır suyu, sahte bulaşık deterjanı, sahte diş macunu, sahte ped, sahte çocuk bezi gibi kadınların en çok kullandığı ürünler olan kozmetikler ve temizlik malzemeleri en çok sahtesi üretilen ürünler arasında. Türkiye'de 2015 yılı itibariyle kaçak sigara oranı yüzde 13.3... 
Giderek artıyor
Devletin kaçak sigara nedeniyle uğradığı yıllık vergi kaybı 5 milyar TL. Nitekim Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı (KOM) 2015 Raporu'na göre 2015'te 143 milyon paket kaçak sigara, 4.4 milyon litre kaçak akaryakıt, 3.2 milyon adet ilaç, 286 bin adet cep telefonu, ele geçirildi. Aynı rapora göre 2015 yılında ele geçirilen kaçak ürün ve eşya önceki yıla göre yüzde 24 arttı. Sahtecilik nedeniyle Türkiye'nin de aralarında bulunduğu Gelişmiş 20 ülkenin (G20) hükümetlerinin ve vatandaşlarının her yıl uğradıkları zarar 125 milyar Euro'yu, istihdam kaybı ise 2.5 milyonu buluyor. 
1.8 trilyon dolarlık sektör
Dünya Gümrük Örgütü'nün 21. yüzyılın suçu olarak tanımladığı, "taklit, sahte ve kaçak ürün ticareti", dünya ekonomilerinin her geçen gün büyüyen sorunlarının başında geliyor. Dünya çapında sahte, taklit ve kaçak mal ticareti yılda ortalama yüzde 15.6 oranında artıyor. Sadece gümrüklerden elde edilen verilere göre bu yasa dışı faaliyetin boyutu 461 milyar dolara ulaşmış durumda. Ülke içinde üretilen ve tüketilen sahte, taklit ve kaçak mallar ile internet üzerinden dağıtılan korsan dijital ürünler de dahil edildiğinde, sahte, taklit ve kaçak ticaretinin dünya ölçeğinde hacminin 1.7-1.8 trilyon dolara çıkmış olabileceği tahmin ediliyor. Türkiye'de ise bu illegal ticaretin büyüklüğü 17.2 milyar dolar olarak hesaplanıyor. 

Türkiye, Çin'den sonra ikinci sırada 
Türkiye, gümrüklerde dört veya daha fazla sektörde sahtecilik tespit edildiği en fazla raporlanan 10 ülke arasında ön sıralarda yer alıyor. OECD'nin Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi EUIPO ile birlikte hazırladığı son rapora göre, Türkiye dünyanın en büyük sahte üreticisi Çin'in ardından ikinci sırada bulunuyor. Bu çerçevede, Türkiye'nin 2013 yılında yaklaşık 1.5 milyar dolar civarında sahte veya taklit ürün ihracatı yaptığı tahmin ediliyor.