Sağlık Vitrini

Uyku rahatsızlıkları

Uz.Dr. M. Sabri ERDÖL

Uykuda Diş Gıcırdatma ve Çaresi

Uykuda diş gıcırdatma ile kendini belli eden bu durum uykuda hareket bozukluğu hastalığıdır.

Stres ile ilgisi var mıdır? Uykunun ilk evrelerinde ortaya çıkar ve stres ile artar. Yaşla ilişkisi var mıdır? Hafif derecede diş gıcırdatma kişilerin çoğunda görülürken şiddetli derecede diş gıcırdatma erişkinlerin %0.2'sinde, çocuk ve yaşlıların ise %0.5 ile %2'sinde görülür. Belli bir nedeni var mıdır? Uykuda diş gıcırdatma olan hastaların sinir kas grafisi tetkiklerinde çiğneme kaslarının aşırı kasılı olduğu gösterilmiştir.

Uykuda diş gıcırdatmanın ne gibi zararları vardır? Şiddetli diş gıcırdatma diş yaralanmalarına ve diş eti hastalığına yol açar. Hastalar bu durumun pek farkında olmaz, genellikle eşler şikayetçidir. Bazen diş gıcırdatma diş hekimine başvurulduğunda dişdeki zedelenmelerden fark edilir. Tedavi edilebilir mi? Çevreyi rahatsız etmediği, ileri boyutlarda olmadığı ve dişleri bozmadığı sürece tedavi edilmesi gerekmez. Aksı halde diş hekimleri tarafından ağız içine konan ve dişleri korumaya alan protezler kullanılabilir. Hastalığın stres zemininde ortaya çıktığı düşünülürse hastalar psikoterapi veya ilaçla (Benzodiazepinler) rahatlama başarılı sonuç vermektedir.

Gece Kabusu Mu Görüyorsunuz

Çocuklukta (3-6 yaşları arası) yoğun olarak görülse de her yaşta görülebilen korkunç rüyalara kabus denir.

Gece kabusları uykunun hangi döneminde görülür? Gece uykuları hızlı göz hareketlerinin olmadığı dönem (NONREM) ve hızlı göz hareketlerinin olduğu dönem (REM) olmak üzere iki dönemden meydana gelmektedir. Gecenin ilk yarısında hızlı göz hareketlerinin olmadığı dönem, ikinci yarısında ise hızlı göz hareketlerinin olduğu dönem hakimdir. Kabuslar hızlı göz hareketlerinin olduğu dönemde meydana geldiğinden gecenin ikinci yarısında daha sık görülür.

Kabusların rüyadan farkı nedir? Kabuslar rüyadan farklı olarak oldukça canlı ve içeriği korkunçtur. Ayrıca hastalar bu sırada saldırıya uğradıklarını, tehdit edildiklerini ve zor durumda olduklarını hissederler. Uykudan uyanıldığında kabuslar ayrıntılı bir şekilde hatırlanır. Gece Kabuslarının Belli Bir Nedeni Var Mıdır? Kabuslar normal hızlı göz hareketlerinin olduğu dönemde görül ise de alkol ve uyku ilaçlarının kesilmesine bağlı da görülür. Parkınson ilaçları, bir kısım kalp ilaçları (beta blokerler) ve hipertansıyon ilaçları da hastaların bir kısmında kabusların ortaya çıkmasına neden olur.

Ateş, hazımsızlık, vahşet içeren hikaye okumak veya film seyretmek de gece kabus görülmesine neden olur.

Kabus gören hastaya nasıl yaklaşılmalı? Kabus gören kişi uyandırılmalı ve korkusu geçene kadar teskin edilmelidir. Kabus gören hastalar tedavi edilebilir mi? Belli bir nedene bağlı olmaksızın görülen kabuslar çok öneme haiz değildirler. Hastaların teselli edilmesi, gerekirse beraber yatılması, korkunç ve çatışmaya sebep olan nedenlerin tespit edilerek giderilmesi genellikle yeterlidir. Ancak bu durum yetersiz kalırsa psikoterapi veya hızlı göz hareketlerinin olduğu dönemini kısaltan bazı ilaçlar (trisiklik antidepresanalr) verilebilir. Belli nedene bağlı görülen kabusların tedavisi nedene yönelik olarak yapılır.