Paradan sıfır atmanın anlamı

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, namı diğer Kemal Abi, 2004 yılının sonunda Türk Lirasından 6 sıfır atılacağını söyledi. Kemal Abi, bu konuda Merkez Bankası ile ortak çalıştıklarını söyledi. Unakıtan'a göre bunun bir şartı var: O da hükümetin 2004 yılı sonu itibariyle planladığı yüzde 12'lik enflasyon oranının tutturulması...

2004 yılı sonu aynı zamanda Kemal Derviş'in IMF ile akdettiği Stand-by Anlaşması'nın sona ereceği tarih olarak da öne çıkıyor. Şayet IMF ile olan bağ koparılırsa, Türkiye daha rahat karar alabilecek. Ancak Türkiye'deki rantiye kesimi sürecin böyle devam etmesini istiyor... IMF programı onlar için "tatlı kar"ların devamı anlamına geliyor.

Paradan sıfır atmanın birinci öncelikli yararı psikolojiktir. Bol sıfırlı Türk lirası, Türk halkının psikolojisini bozuyor. Yoksa, sıfır atmanın ekonomiye olumlu bir yararı yoktur. Ekonominin ilacı büyümedir. Sağlıklı büyüme de üretimin artmasına bağlıdır. Bir ülkede ithalata bağlı olarak dağil de, üretime dayalı olarak Milli Gelir artıyorsa, o ülkede ekonomik büyüme vardır. Komşumuz Gürcistan'ın parası neredeyse ABD dolarına eşittir ama ekonomik büyüme olmadığı için bunun anlamı yok. Başka örnekler de verebiliriz! Ekonomik büyümenin olduğu bir ülkede aynı zamanda istihdam da artar, işsizler iş bulur...

Hükümet paradan sıfır atma operasyonunu kara dönüştürebilir. Bunu fırsat bilerek piyasadaki para arzını yükseltebilir ve böylece damarlardaki eksik kanı tamamlayabilir. IMF baskısı da olmayaacğı için böyle bir süreç, ekonomi üzerindeki sıkıntıyı da azaltır. Mesela şu anda piyasada yaklaşık 10 katrilyon lira bulunuyor. TL'den 6 sıfır atıldığında bunun karşılığı olarak 10 milyar Yeni Türk Lirası basılacak. Banknot matbaası 10 milyar yerine 30 milyar lira basarsa, piyasanın ihtiyacı olan Türk Lirası karşılanmış olur. Bu durumda piyasadaki en büyük para 20 lira olacaktır. Yeni TL'ye geçince en büyük para olarak 100 lira basılırsa, emisyon hacmi bir anda arttırılmış olur.