'O, aklen algılanan her şeyden ayrıdır'

Ebu Said ez-Zuhrî, Ebu Ca'fer (Muhammed Bâkır aleyhisselâm)'dan şunları dinlemiş:

"Yüce Rabbin boyun eğdirdiği yaratılmışlar, Rabbin karşı durulmaz egemenliği, Rabbin apaçık ululuğu, Rabbin göz kamaştırıcı nuru, Rabbin doğru kanıtı, kulların dillerinden dökülen gerçekler, peygamberler aracılığıyla gönderilen mesajlar ve kullara indirilen rahmet, akıl sahipleri için Rabbin varlığını, birliğini kanıtlamak açısından yeterlidir."

Abdurrahman b. Ebu Necran şöyle rivayet eder:

Ebu Ca'fer (Muhammed Bâkır aleyhisselâm)'a tevhidle ilgili bir soru sordum ve dedim ki: "Allah'ı şey olarak tasavvur edebilir miyim?"

Dedi ki: "Evet ama aklen kavranamayan, sınır biçilemeyen bir şey. Senin zihninde beliren bir şey O'ndan ayrıdır. Hiçbir şey O'na benzemez, zihinler O'nu kavrayamaz. Zihinler nasıl O'nu kavrayabilsinler ki, O, aklen algılanan her şeyden ayrıdır, zihinlerde tasavvur edilen her şeyden farklıdır; ancak aklen algılanamayan ve sınır biçilemeyen bir şey olarak tasavvur edilebilir."

Hüseyin b. Said şöyle rivayet eder:

Ebu Ca'fer Sani (Muhammed b. Ali el-Cevâd aleyhisselâm)'a soruldu: "Allah şeydir demek, caiz midir?"

Dedi ki: "Evet ama O'nu iki sınırlandırmanın dışında tutmak koşuluyla. Biri ilâhlığını geçersiz kılacak sınır, diğeri de başka varlıklara benzeme sınırı."

Ebu'l-Meğra merfu olarak Ebu Ca'fer (Muhammed Bâkır aleyhisselâm)'dan şöyle rivayet eder: "Allah, yarattıklarından ayrı ve yarattıkları O'ndan ayrıdırlar. Allah dışında şey diye adlandırılan her varlık, Allah tarafından yaratılmıştır."

Zurare b. A'yen şöyle rivayet eder:

Ebu Abdullah (Ca'fer Sâdık aleyhisselâm)'ın şöyle dediğini duydum: "Allah, yarattıklarından ayrı ve yarattıkları da O'ndan ayrıdır. Allah dışında şey diye nitelendirilen her varlık, her şey, yaratıcı Allah tarafından yaratılmıştır. 'Benzeri gibi hiçbir şey bulunmayan Allah münezzehtir. O, işitendir, bilendir.' (Şura, 11)."

Hayseme, Ebu Ca'fer (Muhammed Bâkır aleyhisselâm)'dan şöyle rivayet eder:

"Allah, yarattıklarından ayrı ve yarattıkları da O'ndan ayrıdır. Allah dışında şey diye nitelendirilen her varlık, her şeyin yaratıcı Allah tarafından yaratılmıştır."