Müteahhitlerin planları bozuldu

Geçen yıl Covid-19 salgınında aşılamanın yaygınlaşması ve yükselen petrol fiyatlarının desteğiyle Türkiye'nin adını "dünya devler ligi"nde bir yıl aranın ardından yeniden ikinci sıraya çıkaran Türk müteahhitler, bu yıl ise Rusya-Ukrayna savaşının ve değişen diğer küresel şartların olumsuz etkisi altında kaldı. Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), ekonomi çevreleri ve sektör tarafından ilgiyle takip edilen İnşaat Sektörü Analizi Raporu'nun Ekim 2022 sayısını yayınladı. "Küresel Ekonomide Zor Kış Kapıda, Türkiye'de Seçime Doğru" başlığı ile yayınlanan analizde, küresel ve ulusal ekonomi ile inşaat sektöründe yılın üçüncü çeyrek dönemine ilişkin veriler kapsamlı biçimde değerlendirildi. Raporda, Türk müteahhitlik firmaları için açık ara lider pazar olan Rusya'yla, son dönemde üstlenilen projelerin düzenli biçimde artış gösterdiği Ukrayna arasındaki savaş halinin, sektörün yurt dışı faaliyetlerinde kaybı kaçınılmaz hale getirdiğine dikkat çekilerek, "Yaşanmakta olan savaş, lider pazarı Rusya olan Türk inşaat sektörü için önemli bir darbe olmuş; yatırım iklimine dair olumsuzluklar, yurt dışı müteahhitlik hizmetleri açısından çeşitli zorluklar yaratmıştır. Savaşın küresel çaptaki etkileri ve diğer ekonomik dalgalanmalar kapsamında hammadde fiyatlarında ortaya çıkan artışların dünyada bir yatırım krizi oluşturarak sektör için bir başka sorun yarattığı da değerlendirilmektedir" denildi. Savaşın yanı sıra pek çok ülkede başlayan sıkı para politikası sürecinin de proje finansmanı için kaynak ihtiyacını artırdığına dikkat çekildi.

Rusya pazarında bekleme sürecine girildi

Raporda Türk müteahhitlerce 2021 yılında 11 milyar ABD Doları tutarında yeni proje üstlenildiği görülen Rusya pazarında bu yılın ilk 9 ayında ulaşılan proje büyüklüğünün 396 milyon ABD Doları ile sınırlı kaldığı izlendi. Projelerin durduğu Ukrayna için ise yeniden imar konusundaki çalışmalara raporda şöyle yer verildi: "Savaş sonrası için TMB tarafından Ukrayna ve ülkemiz makamları ile ülkenin yeniden imar çalışmalarına yönelik temaslar bir süredir devam ederken, T.C. Ticaret Bakanlığı ile Ukrayna Altyapı Bakanlığı arasında 18 Ağustos 2022 tarihinde Lviv'de ülkenin savaş nedeniyle tahrip olan altyapısının yeniden inşası amacıyla imzalanan mutabakat zaptı öne çıkmıştır. Bu çerçevede Türk müteahhitlik ve müşavirlik sektörü süreçte aktif rol üstlenmeye hazır olduğunun altını çizmiştir." Çalışmada ayrıca, sektörün diğer önemli pazarlarından Irak ile Libya'da süren iç karışıklıklara değinildi.

Körfez ülkeleri öne çıkıyor

Bu ortamda yeniden ısınan siyasi ilişkiler çerçevesinde Körfez ülkelerine yönelik girişimlerin ve yeni pazar arayışının hızlandırılması ihtiyacına işaret edilerek şu değerlendirmeler yapıldı: "Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) başta olmak üzere Körfez ülkeleri ile son dönemde artan siyasi diyalog kapsamında, sektör için önümüzdeki dönemde bu ülkelerde hayata geçirilmesi planlanan büyük yatırım projelerinden önemli ölçüde pay almak mümkün olabilecektir. Mevcut koşullarda sektörün yeni pazar arayışını hızlandırması ihtiyacı da ön plandadır. Sektörün bir süredir yakından takip ettiği Sahra-altı Afrika bölgesi başta olmak üzere Uzak Doğu ve Latin Amerika ülkeleri potansiyel pazarlar olarak izlenmektedir."