'Minyatür eşittir Türk sanatı demek'
8. yüzyılda Kara Hoca harabelerinde ortaya çıkan duvar yazılarında ilk minyatürün örneklerinin bulunduğunu belirten minyatür sanatçısı Özcan Özcan, "Türklerin minyatür sanatında çok büyük etkisi var. Minyatür eşittir Türk sanatı demek" dedi
31.08.2018 00:00:00
Binlerce yıllık geçmişe sahip minyatürü günümüzde de yaşatmaya çalışanlardan biri olan Özcan Özcan, yetiştirdiği öğrencilerle de bu sanatın gelecek nesillere aktarılmasına öncülük ediyor.
Türk ve İslam tarihindeki birçok olayı, nesneyi, hikayeyi minyatür sanatına taşıyan Özcan, oluşturduğu özgün eserlerle alanında farklılık yaratıyor. Özcan, yetiştirdiği öğrencilerle de bu sanatın geleceğe taşınmasına katkı sunuyor. Minyatür sanatının tarihsel gelişimi, özgünlüğü konusunda bilgi veren Özcan, 8. yüzyılda Kara Hoca harabelerinde ortaya çıkan duvar yazılarında ilk minyatürün örneklerinin bulunduğunu söyledi.
Türklerin minyatür sanatında çok büyük etkisi olduğunu dile getiren Özcan, "Minyatür eşittir Türk sanatı demek" dedi. Geçmişte insanların anlatmakla ilgili bir dertleri olduğunda minyatür yaptıklarını kaydeden Özcan, şunları söyledi:
"Ben hatta şunu da çok sorgulamışımdır bir minyatür sanatçısı olarak, 'Niye ben minyatür yapıyorum da resim yapmıyorum?' Çünkü resim yapmak aslında birazcık daha kolay ama minyatürde o ince ince bütün sakalları yapmak zorundasın. Sebebini düşündüm aslında; Yaradan'a saygıdır bu. Yaratıcıya saygı gösterildiği için bu perspektif, ışık, gölge anlatımı çok değerli. Çünkü anlatmak istediğiniz konu ışık ve perspektifle ilgiliyse ki bu minyatürleri de görmeniz son derece muhtemeldir o zaman bunları da kullanabilirsiniz yani bir sembolizasyon değildir minyatür. İnsanın, herhangi bir insanın dünyayı dışarıdan algılayış biçimidir."
'Çok kıymetli hocalarımız vardı'
Minyatür sanatıyla 1985'ten beri ilgilendiğini aktaran Özcan, "Bu sanata girdik ve biz buna aslında bir pazar oluşturduk. Daha önce tabii ki vardı. Mesela Cerrahpaşa'da çok kıymetli hocalarımız vardı, Dürdane hanım vardı, Süheyl Ünver Nakkaşhanesi olarak onlar ortaya çıkmışlardı. Devamında mesela Nusret Hoca minyatürü çok sevdirdi ama tam özü değildi o. Birazcık daha öteye geçmesi gerekiyordu minyatürün.
Figüratif anlatımlara geçmesi gerekiyordu. Lakin iyi ve kötü dediğiniz bir şey vardır, bunu dengede tutmak gerekiyor. Şimdi herkes 'Ben yapıyorum' diye girdiği zaman birtakım sorunlar oluyor" değerlendirmesinde bulundu.
'Kültürümüze hizmet etmemiz gerekiyor'
Minyatür sanatıyla uğraşanların çoğunda resim altyapısı olduğunu ifade eden Özcan, şu bilgileri verdi:
"Resim altyapısını almadan bu sanatlara giren insanlarsa hepsi birer iyi icracı oldu. Mesela biz ilk yaptığımız sergide Mantıku't Tayr yaptık. Feridüddin Attar'ın Mantıku't Tayr isimli eserini Kuşların Şarkısı altında çocuklarımıza da kültürümüzü öğretebilecek tarzda kitaplaştırdık. İkinci yaptığımız ise Kanuni Sultan Süleyman döneminin Süleymannamesi'ni aslında o dönemi anlatan minyatürleri yeniden birazcık daha güncelleştirerek sunduk, sergimizi açtık. Kitap olarak Milli Kütüphane de buna talip oldu, oradan çıkacak bu kitaplar.
Yani kültüre hizmet etmemiz gerekiyor. Sanatçı olarak yapmamız gereken bu. Sonuçta yetenekte bir sorunumuz yok ama bu yeteneğin kullanılmasında altyapı yani kültür dediğimiz şey olmadığı zaman sanat, istediği mecraya olması gereken alana bir türlü geçemiyor ve biz kendi kültürümüzü savunabilecek halde bulunamıyoruz maalesef. En büyük sıkıntımız bu." AA
Türk ve İslam tarihindeki birçok olayı, nesneyi, hikayeyi minyatür sanatına taşıyan Özcan, oluşturduğu özgün eserlerle alanında farklılık yaratıyor. Özcan, yetiştirdiği öğrencilerle de bu sanatın geleceğe taşınmasına katkı sunuyor. Minyatür sanatının tarihsel gelişimi, özgünlüğü konusunda bilgi veren Özcan, 8. yüzyılda Kara Hoca harabelerinde ortaya çıkan duvar yazılarında ilk minyatürün örneklerinin bulunduğunu söyledi.
Türklerin minyatür sanatında çok büyük etkisi olduğunu dile getiren Özcan, "Minyatür eşittir Türk sanatı demek" dedi. Geçmişte insanların anlatmakla ilgili bir dertleri olduğunda minyatür yaptıklarını kaydeden Özcan, şunları söyledi:
"Ben hatta şunu da çok sorgulamışımdır bir minyatür sanatçısı olarak, 'Niye ben minyatür yapıyorum da resim yapmıyorum?' Çünkü resim yapmak aslında birazcık daha kolay ama minyatürde o ince ince bütün sakalları yapmak zorundasın. Sebebini düşündüm aslında; Yaradan'a saygıdır bu. Yaratıcıya saygı gösterildiği için bu perspektif, ışık, gölge anlatımı çok değerli. Çünkü anlatmak istediğiniz konu ışık ve perspektifle ilgiliyse ki bu minyatürleri de görmeniz son derece muhtemeldir o zaman bunları da kullanabilirsiniz yani bir sembolizasyon değildir minyatür. İnsanın, herhangi bir insanın dünyayı dışarıdan algılayış biçimidir."
'Çok kıymetli hocalarımız vardı'
Minyatür sanatıyla 1985'ten beri ilgilendiğini aktaran Özcan, "Bu sanata girdik ve biz buna aslında bir pazar oluşturduk. Daha önce tabii ki vardı. Mesela Cerrahpaşa'da çok kıymetli hocalarımız vardı, Dürdane hanım vardı, Süheyl Ünver Nakkaşhanesi olarak onlar ortaya çıkmışlardı. Devamında mesela Nusret Hoca minyatürü çok sevdirdi ama tam özü değildi o. Birazcık daha öteye geçmesi gerekiyordu minyatürün.
Figüratif anlatımlara geçmesi gerekiyordu. Lakin iyi ve kötü dediğiniz bir şey vardır, bunu dengede tutmak gerekiyor. Şimdi herkes 'Ben yapıyorum' diye girdiği zaman birtakım sorunlar oluyor" değerlendirmesinde bulundu.
'Kültürümüze hizmet etmemiz gerekiyor'
Minyatür sanatıyla uğraşanların çoğunda resim altyapısı olduğunu ifade eden Özcan, şu bilgileri verdi:
"Resim altyapısını almadan bu sanatlara giren insanlarsa hepsi birer iyi icracı oldu. Mesela biz ilk yaptığımız sergide Mantıku't Tayr yaptık. Feridüddin Attar'ın Mantıku't Tayr isimli eserini Kuşların Şarkısı altında çocuklarımıza da kültürümüzü öğretebilecek tarzda kitaplaştırdık. İkinci yaptığımız ise Kanuni Sultan Süleyman döneminin Süleymannamesi'ni aslında o dönemi anlatan minyatürleri yeniden birazcık daha güncelleştirerek sunduk, sergimizi açtık. Kitap olarak Milli Kütüphane de buna talip oldu, oradan çıkacak bu kitaplar.
Yani kültüre hizmet etmemiz gerekiyor. Sanatçı olarak yapmamız gereken bu. Sonuçta yetenekte bir sorunumuz yok ama bu yeteneğin kullanılmasında altyapı yani kültür dediğimiz şey olmadığı zaman sanat, istediği mecraya olması gereken alana bir türlü geçemiyor ve biz kendi kültürümüzü savunabilecek halde bulunamıyoruz maalesef. En büyük sıkıntımız bu." AA
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.