MHP seçmeni liderini dinlemedi

'Hayır' diyen partiler içinde Anayasa Mahkemesi ve HSYK'nın yapısını yeniden düzenleyen, Danıştay'ın bazı özelleştirmelerde müracaat ettiği 'yerindelik' denetimini elinden alan anayasa değişikliği paketine en fazla Evet oyu MHP saflarından çıktı

Anayasa Mahkemesi ve HSYK'nın yapısını yeniden düzenleyen, 12 Eylül darbecilerinin yargılanmasını engelleyen geçici 15. maddenin kaldırılmasını içeren anayasa değişikliği paketi, referandum sonucunda kabul edildi. SP, BBP ve MHP yönetimi ile ters düşmüş ülkücülerden destek alan AKP, istediği sonucu elde etti. 49 milyon 446 bin 369 seçmenin yüzde 77,4'üne denk gelen 38 milyon 285 bin 745 referandumda oy kullandı. Bu oyların 37 milyon 541 bin 793'ü geçerli sayıldı. Seçmenlerin yüzde 57.98'lik bölümüne denk gelen 21 milyon 767 bin 624 kişi EVET oyu verdi. 15 milyon 774 bin 169 seçmen referandumda HAYIR oyu kullandı böylece hayırcıların oranı yüzde 42.02'i oldu. 

BDP'nin boykotu etkili oldu

Kemal Kılıçdaroğlu'nun yarattığı rüzgar, CHP'nin yerel seçimde olduğu gibi özellikle kıyı şeridinden istediği sonucu çıkarmasını ve bazı illerde beklenenden yüksek oranda HAYIR çıkmasını sağladı, ancak milliyetçi kesimin yoğun olduğu illerde, seçmenin MHP'nin propagandasının aksine EVET demesi, HAYIR blokunun yüzde 42'de kalmasına yol açtı. Referandum öncesi dikkatler, BDP'nin "boykot" çağrısı nedeniyle katılım oranına odaklanmıştı. Mart 2009'daki yerel seçimde katılım oranı yüzde 85 olarak gerçekleşmişti. Buna karşılık, 22 Temmuz 2007 genel seçiminde katılımın yüzde 84, 21 Ekim 2007 referandumunda ise katılımın dibe vurarak, yüzde 67 olması, referanduma katılım oranı konusunda soru işaretleri yaratmıştı.BDP'nin Doğu ve Güneydoğu'da istediği sonucu alarak, tabanının sandığa gitmesini engellemesine karşılık, diğer tüm bölgelerde, katılım, bir önceki referanduma oranla yüksek oranda gerçekleşti.Katılımın en az olduğu iller Hakkâri, Şırnak, Diyarbakır, Mardin, Iğdır, Batman olarak dikkati çekti. Hakkâri Yüksekova'da katılım sadece yüzde 1 oranında kaldı. Buna karşılık, bu illerde sandığa giden hemen tüm seçmenlerin "evet" oyu kullanması, "evet" oranlarının yüzde 90'ın üzerine çıkmasını sağladı.

İstanbul ve Ankara 'evet'çi

İstanbul'da sonuç yine AKP'nin istediği gibi oldu. İstanbul'da seçmenlerin yüzde 55'i "evet", yüzde 45'i "hayır" dedi. İstanbul'da katılım oranı yüzde 73,2'de kaldı. Yüzde 80.5 ile yüksek katılım gösterildiği Ankara'da da sandıktan yüzde 54 "evet", yüzde 46 "hayır" çıktı. CHP'nin kalesi İzmir'de katılım oranı yüzde 81,6 olarak gerçekleşti. İzmir'de sandıktan yüzde 63 "hayır", yüzde 37 "evet" çıktı. Yerel seçimde, Akdeniz ve Ege kıyılarındaki bütün illerde kaybeden AKP, bu illerde yine umduğunu bulamadı. Ege ve Akdeniz sahil şeridindeki tüm kentlerden HAYIR çıktı. Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'ın memleketi Manisa yüzde 50,2 ile kılpayı HAYIR derken, Uşak, Bilecik, Tunceli gibi illerde de sürpriz biçimde HAYIR oyları yüksek çıktı. Toplam 18 il, anayasa paketine HAYIR derken, kalan diğer illerde iktidar partisin,in istediği oldu. HAYIR blokunun yüzde 42'de kalmasında, özellikle MHP'nin kalesi olarak bilinen kentlerde, Orta ve Doğu Anadolu'da umduğu oy oranlarına çıkamaması etkili oldu. 29 Mart 2009 yerel seçimlerinde MHP'nin il genel meclisi sıralamasında birinci parti olarak çıktığı Osmaniye'de yüzde 53 oranında EVET oranı çıkması dikkati çekti. MHP'nin 2009 yerel seçimlerinde belediye başkanlığını kazandığı Isparta'nın merkez ilçesinde yüzde 59.3, Kastamonu'nun merkez ilçesinde yüzde 56, Gümüşhane'nin merkez ilçesinde yüzde 72.5, Karabük'ün merkez ilçesinde yüzde 64.4 ve Bartın'ın merkez ilçesinde yüzde 55.3 oranında EVET çıktı.İl genelinde EVET oylarının daha fazla çıktığı ancak CHP'nin 2009 yılında merkez ilçe belediye başkanlıklarını kazandığı Artvin'in merkez ilçesinde yüzde 54.4 HAYIR, Sinop'un merkez ilçesinde yüzde 60.7 HAYIR ve Zonguldak'ın merkez ilçesinde yüzde 53.7 HAYIR çıkarken, Giresun'un merkez ilçesinde yüzde 51.6 oranında EVET çıktı.

Ordu kılpayı 'hayır'cı

29 Mart yerel seçimlerinde DSP'nin kazandığı Ordu merkez ilçesi sınırlarında yüzde 50.4 oranında HAYIR çıkarken, Ordu ili genelinde EVET oyları yüzde 63.5'i buldu. 29 Mart il genel meclisi seçimlerinde AKP'nin birinci parti olduğu Hatay'da yüzde 52 oranında, Bilecik'te ise yüzde 50.2 oranında HAYIR çıkması dikkati çekti. AKP'nin özellikle İç Anadolu'da MHP'yi etkisiz hale getirmesinde, SP ve BBP'den aldığı destekle, MHP'den kopan ülkücülerin verdiği destek etkili oldu. Konya, Kayseri, Yozgat, Çankırı gibi kentlerde, bu nedenle MHP'nin doğal tabanı olarak bakılan orandan bile az HAYIR oyu çıktı.