Kemerleri sıkmaya hazır olun!

İktisatçı Mustafa Sönmez, ertelenmiş elektrik ve doğal gaz zamları yanında vergi ve harçlardaki artışların da 2008'de devreye gireceğini ve mali disiplinin yeniden tesisi... İktisatçı Mustafa Sönmez, ertelenmiş elektrik ve doğal gaz zamları yanında vergi ve harçlardaki artışların da 2008'de devreye gireceğini ve mali disiplinin yeniden tesisi adına kamuda kemerlerin hızla sıkılacağını belirterek, eğitim ve sağlık başta olmak üzere sosyal harcamaların ise budanacağını, kamu yatırımları kısılıp özelleştirmelere daha da ağırlık verileceğini söyledi. Ekonomide 2007 yılına ilişkin yaptığı değerlendirmede, bu yılın AKP iktidarının IMF mutabakatıyla koyduğu hedeflere ulaşamadığını, bu anlamda kendi hedeflerinin de gerisine düşmüş bir iktidar görüntüsü sergilediğini ifade eden Sönmez, 2007'den 2008'e taşınan birçok sorunun, AKP'nin işinin 2008'de kolay olmayacağının işaretlerini verdiğini belirtti. Sönmez, Türkiye ekonomisinin bir süredir büyümesini ancak sıcak para girişi ve yakın yıllarda yabancı sermaye girişi ile sürdürebildiğine işaret ederek, bu dış kaynağın gelmesi için yüksek faizler verildiğini, özelleştirmeler yanında, yerli sermayedarların firma ve banka satmaya özendirildiğini, kıyı yörelerde yaygın biçimde gayrimenkul satıldığını anlattı. Dış kaynak girişinin 2005'te 44, 2006'da 46 milyar dolara yaklaştığını, 2007'nin 9 ayında da 37 milyar doları bulduğu dile getiren Sönmez, kaynak girişinin büyümeye yeterli bir tempo kazandıramadığına dikkat çekti. Dış borçlanmada büyük artışSönmez, 2001 sonrası oluşturulan IMF destekli yapının en kırılgan halkası olan cari açığın önemli bir risk olmayı sürdürdüğünü vurguladı. Geçmiş yılların tortusunu oluşturan sıcak para stokunun, potansiyel ve ciddi bir risk olmayı sürdürdüğünü dile getiren Sönmez, şunları kaydetti: 'Kasım 2007 itibariyle 102.5 milyar doları bulan bu stokun çıkışını önlemek için bir türlü azaltılamayan yüksek faizler, genel faiz düzeyini yüksek tutuyor. Enflasyonda yüzde 4'lük hedefin çok gerisine düşülerek yılın yüzde 10 dolayında bir fiyat artışıyla kapanması bekleniyor. İndirilemeyen enflasyon, faiz seviyesinde de etkili olmakta, reel faizi sıcak para açısından cazip tutmak için faizler düşürülememektedir. Finansman maliyetleri, 500 büyük sanayi kuruluşu başta olmak üzere reel sektörü hızla dışarıdan borçlanmaya 2007'de de itmiştir. 2007'nin ortalarında Türkiye'nin dış borçları yüzde 61'i özel sektöre ait olmak üzere 226,4 milyar dolara ulaşmıştır. Bu, bir yılda yüzde 18 artış demektir. Düşük kur politikasına da güvenilerek yapılan bu olağanüstü borçlanmanın sahibi reel sektör, finansman maliyetlerini bu yolla azalttığına sevinirken, kendi kuyusunu kazan düşük kur politikasının defakto savunucusu, lobisi olmaya hızla kaymaktadır." 2008'de yeni işsizlik dalgaları ve yoksullaşmalar gündemdeSönmez, şunları kaydetti: "Dünyada likidite bolluğunun 2008'de yerini likidite darlığına bırakması ve sıcak paranın aralarında Türkiye'nin de olduğu riskli ülkelerden çıkma ihtimali, AKP iktidarını zorda bırakabilecektir. Böyle bir kaçış, dış borç kullanıcısı büyük firmaları, oradan da tüm sistemi bir kaosa sürükleme potansiyelini içinde taşımaktadır. Dış kaynak çekmede AB ve IMF çapalarına bel bağlayan iktidar, AB çapasının taramaya başlamasının ardından tek umudu olan IMF'nin ipine daha çok sarılıp farklı görünümlü de olsa IMF ile stand-by'ı uzatmanın yollarını arayacaktır. Bunun da ekonomik yapıyı düşüreceği durum, bugüne kadar ortaya çıkan durumdan anlaşılmalıdır. Özellikle düşük ve orta gelirli kesimler için ise 2008'de yeni işsizlik dalgaları ve yoksullaşmalar gündemdedir."