İslam Avrasya'da canlanıyor

7. Avrasya İslam Şurası'nda konuşan katılımcılar, komünizmin çöküşüyle birlikte İslam'ın Avrasya coğrafyasında büyük bir hızla canlandığına işaret ettiler.

 

Recep BAHAR - İSTANBULDiyanet İşleri başkanlığı tarafından İstanbul'da düzenlenen 27 ülkenin yanı sıra Rusya Federasyonu'na bağlı 15 özerk cumhuriyetten 80'i aşkın Müslüman dini temsilcinin katıldığı 7. Avrasya İslam Şurası bugün sona eriyor. Dört gündün devam eden Şura'nın bugün sonuç bildirgesi açıklanacak. Şura'da söz alan ülke temsilcileri Türkiye'nin Avrasya'da çok önemli bir role sahip olduğuna işaret ederek, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın bu coğrafyada din hizmetlerinin yürütülmesinde takdire şayan işlere imza attığını dile getirdiler. 

Sovyet zamanında 1 gecede 5 bin imam katledildiŞurada önceki gün düzenlenen oturumlarda söz alan katılımcılardan Kabardey-Balkarya Müslümanları Dini İdaresi Başkanı Anas Pşihaçev, öncelikle dini açıdan ülkesindeki mevcut manzaranın tarihsel arkaplanına değindi. Sovyetler Birliği döneminde dini alana çok baskı yapıldığını, ülkelerinde bir gecede 5 bin imam katledildiğine dikkat çekti. Baskının kalkmasıyla daha özgür bir ibadet imkanı bulduklarına değinen Pşihaçev, "Kabardey'de bu gün, İslamın yeniden hayata geldiğini görebiliyoruz. Camiler yeniden hayat buluyor. Türkiye'den de bu konuda çok büyük yardım aldık" dedi. Gençlerin eğitiminin önemli olduğunu belirten Pşihaçev, "Bölgede kendini bilmeyen ve dini bilmeyen bazı Müslümanlar, radikalizme yöneltiliyor. İslam eğitimi büyük rol oynamaktadır. İslam eğitimini geliştirmeden, bu kötülükle savaşmak çok zordur" diye konuştu.Yarım bilgi tehlikelidirİslam eğitiminde doğru bilgiye ulaşmanın önemine değinen Ufa İslam Üniversitesi Rektörü Rinat Raev de, "Şu an dünyada değişik akımlar vardır. Peygamberimiz de bizi bu konuda uyarmıştır. 'Yarım bilgi', en tehlikeli bilgidir. Bütün bu fikirlerden istifade ederek, biz üst eğitimin stratejisini hazırlıyoruz. Kötü şekilde hazırlanmış, dil bilmeyen, din bilmeyen, bilim ve teknolojiden uzak, toplumsal gelişmelerden haberdar olmayan imam topluma da yararlı olamaz. Bilgileri filtreden geçirerek doğru şekilde ulaştırılmasında üniversitelerin büyük önemi vardır" şeklinde konuştu. Estonya Müslümanları Müftüsü İldar Muhammedsin de, İslam'ın yanlış bilgilerden bertaraf edilmesi gerektiğini vurguladı. Muhammedsin; "Bazı İslam karşıtlarının, yanlış bilgilerle gençleri etkilemeye çalışmalarının önüne geçilmesi gerekiyor" dedi.

Mezarlıklarımız bile yok edilmiştiToplantıda söz alan Litvanya Müslümanları Müftüsü Romas Jakubauskas ise, komünizim zamanında ülkelerinde birçok camii ve ibadethanenin yakıldığını ve kapatıldığını hatırlattı. Jakubauskas, bu dönemde dini alandaki baskının, 'mezarlıkların yok edilmesi'ne kadar vardığını, bazı yerlerde mezar taşlarının söküldüğünü, başka yerlerde kullandığını ve dini eğitimin de her alanda  durduğunu vurguladı. Keza bu dönemde bu dönemde kapatılan camilerin sirk yapıldığını spor salonu veya kütüphane olarak kullanıldığını da belirten Jakubauskas, fakat bağımsızlıktan sonra bunların hepsinin onarılarak 18 yıldan bu yana da cami olarak tekrar kullanıldığını da işaret etti. Geçmişte kendi dilinden önce Arapça öğrenildiğini hatırlatan Jakubauskas, din eğitimi konusunda eksikliklerin giderilmesi ve kaynakların düzenlenmesi gerektiğinin önemine değindi.

Vakıflarımız elimizden alınıyorBatı Trakya İskeçe Müftüsü Ahmet Mete, Batı Trakya Müslüman toplumunun halihazırda din eğitiminden vakıf haklarına birçok sorunla karşı karşıya bulunduğunu, Yunan hükümetinin Lozan antlaşmasını görmezlikten gelerek, hala müftüleri seçim yoluyla değil atama yoluyla işbaşına getirdiğini, vakıf gayri menkullerinin hala iade edilmediğini, üstelik son dönemde imamların da toplum tarafından değil, devlet tarafından atanması ile bölgedeki dini azınlığın problemlerinin daha fazla karmaşıklaştığını vurguladı. Kosova halkının yüzde 95'nin müslüman olduğunu hatırlatan İslam Birliği Başkanı Naim Ternava ise Şuranın amacı ve görevine değindi. Ternava, "Bütün halklar, barışı, istikrarı desteklemek için ellerin gelen çabayı göstermeliler. Din, bu anlamda çok önemlidir. Din, insanlara saygı ve sevgiyi aşılamaktadır. Bu toplantı, şüphesiz deneyimlerin değişimi için fırsat sağlamak açısından birbirimize destek vermek için önemlidir" dedi.Kırgızistan Müslümanları Dini İdare Başkanı Murat Ali Hacıcumanaov da konuşmasında Avrasya Coğrafyası'nda dini günler ve bayramlar ile ilgili bir bütünlük oluşturulması gerektiğini hatırlattı. Hacıcumanaov, "Radikal gruplar ramazan bayramı ve özellikle kurban bayramının tartışma yaratıyor. Alacağımız kararla bu günleri düzenlemeliyiz. Günlük sorunlarımızı kendi içimizde çözebiliriz" dedi.

Dini eğitim verilen ana okuluTataristan temsilcisi Ramil Yunusov'da Tataristan'da çocuklar için dini ve dünyevi bilgilerin verildiği bir anaokulu açtıklarını belirterek, eğitime önem verdiklerini vurguladı. Tataristan'da 'görme özürlüler' için dini eğitim veren okul bulunduğunu hatırlatan Yunusov, bu okulun çeşitli ülkelerden öğrencileri bulunduğuna dikkat çekti. Camiler dolup taşıyorRusya Federasyonu Mordovia Cumhuriyeti Müslümanları Müftüsü Raşit Halikov da, Mordovia'da 60 bin Müslüman yaşadığına işaret ederek, bunların yüzde 95'inin Tatar olduğunu vurguladı. 1917 tarihli Bolşevik Devrimi'nden önce Mordovia'da 100'den fazla cami olduğunu belirten Halikov, halen 45 camileri mevcut olduğunu ve bunların sayısını arttırmak için çalıştıklarını söyledi. Halikov, "Ülkemizde İslam yayılıyor. camilerimiz dolup taşıyor. Öğrencilerimiz Mısır, Türkiye ve Suudi Arabistan'da din eğitimi alıyor" dedi.

Dağıstan'da İslamiyet 1400 yıldır varRusya Federasyonu Dağıstan Cumhuryeti Müftü Yardımcısı Abdülhamid Magamedov, İslamiyet'in 1400 yıldır Dağıstan'da mevcut bulunduğunu hatırlatarak, "İslamiyet'i Dağıstan'a sahabiler getirdi. Dağıstan'da 40 sahabenin kabri bulunmaktadır. Sovyetler Birliği zamanında sadece 27 cami vardı. Şimdi ise 2500! Dağıstan'dan her yıl 15 bin kişi karayoluyla, 4 bin kişi de havayoluyla hacca gidiyor. Halkın yüzde 95'i müslüman" dedi.  Slovenya Müslümanları Müftüsü Nedzat Grabus, halkının içinde bulunduğu sorunlardan ve kadroların yetersizliğinden bahsederek çalışmaların yapılabilmesi için desteğe ihtiyaçları olduğunu anlattı.

Şura'nın İcra Kurulu Üyeleri seçildiŞura'nın ikinci gününde öncelikle toplantıların teknik oluşumu ele alındı ve bu amaçla Şura'nın İcra Kurulu Üyeleri ve Başkan Yardımcıları seçildi. Daimi Başkanlığını Türkiye Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu'nun sürdürdüğü oluşumun, Başkan Yardımcılığı görevlerini ise yine Azerbaycan Dini İdaresi Başkanı Allahşükür Paşazade ve Bosna-Hersek Diyanet İşleri Başkanı Mustafa Efendi Ceric getirildi. Rusya Federasyonu Müftüler Konseyi Başkanı Ravil Gaynuddin, Kazakistan Müslümanları Dini İdaresi Başkanı Abdussettar Derbisali, Rusya Federasyonu Karaçay-Çerkezya Dini İdare Başkanı İsmail Berdiyev ve Kırgızistan Müslümanları Dini İdare Başkanı Murat Ali Hacıcumanov İcra Kurulu'nda seçilen diğer isimler oldular.