İranlılar ve Ruslara 'evet' diyen Avrupa Birliği Türklere 'hayır' dedi

Avrupa Birliği (AB) İltica Dairesi (EUAA), bu yılın ilk yarısına dair iltica rakamlarını açıkladı. 2023 Ocak ayından Haziran ayı sonuna kadar 27 AB ülkesi ile İsviçre ve Norveç'e yapılan iltica başvurularının sayısı 519 bin olurken başvurularda bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28'lik artış kaydedildi. 2023'ün sonuna kadar toplam iltica başvuru sayısının 1 milyonu geçeceği tahmin ediliyor. Böylelikle Suriye'den sığınmacı akınının yaşandığı 2015-2016 döneminden sonraki en yüksek rakama ulaşılması bekleniyor. Yılın ilk yarısındaki iltica başvuruları 2015-2016'dan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. En çok başvuru yüzde 30 ile Almanya'ya yapıldı. Onu yüzde 17 ile İspanya, yüzde 16 ile Fransa takip etti. AB'ye iltica başvurularının sayısı 2015'te 1.35 milyon, 2016'da 1.25 milyon olarak kaydedilmişti. Türkiye ile imzalanan mülteci mutabakatı sonrasında 2017'de rakamlar gerilemiş, 2020 ve 2021'de Covid-19 pandemisiyle gelen seyahat kısıtlamaları nedeniyle de gerileme eğilimi devam etmişti. Pandemi sonrasında yeniden tırmanışa geçen iltica başvurularında 2022'de yüzde 53'lük artış olmuştu.

Suriyeliler başı çekiyor

Bu yılın ilk altı ayında AB'ye yapılan iltica başvurularında Suriyeliler ve Afganlar yine başı çekti. Suriyeliler 66 bin 615 başvuruyla AB'ye toplam iltica başvurularının yüzde 13'ünü, Afganlar da 55 bin 21 başvuruyla yüzde 11'ini oluşturdu. Suriye ve Afganistan vatandaşlarını Venezuela, Türkiye, Kolombiya, Bangladeş ve Pakistan vatandaşları izledi. Başvuruların yüzde 44'ünü Suriyeliler, Afganlar, Venezuelalılar, Türkler ve Kolombiyalılar oluşturdu. Toplamda başvurucuların yüzde 41'ine ya mülteci statüsü tanındı ya da ülkede kalmalarına olanak sağlayacak koruma statüsü verildi. Ancak başvuruların kabulünde ülkeler arasında önemli farklar gözleniyor.

Türkiye'den başvuru arttı kabul oranı düştü

Ülkelerinde çatışma ve baskı tehdidi altındaki Suriyeliler ve Afganların kabul oranları yükselirken Türkiye'den başvuru sayısı artmasına rağmen kabul oranı düşüyor. Raporda Türkiye'den yapılan başvuruların kabul oranının son dört yılda düzenli olarak azaldığına dikkat çekildi. Türk başvuru sahiplerinin 2019'da yüzde 54 olan kabul oranı 2023'te yüzde 28'e kadar geriledi. Kabul oranı Mayıs 2022'de yüzde 41'di. Aynı dönemde Türkiye'den başvurular 5 bin 400 kişiyle geçen yılın mayıs ayına göre üçte iki oranında yükseldi. 2023'ün ilk altı ayında Türkiye'den 34 bin 25 kişi iltica başvurusu yaptı. Başvuruların yarısından çoğu Almanya'ya yapıldı. Diğer yandan Ruslar ve İranlıların iltica başvurularında kabul oranı arttı. Rusların kabul oranı 2021'de yüzde 20 iken bu yıl yüzde 35'e çıktı. Aynı şekilde İran için bu oran 2020'de yüzde 31'den bu yıl yüzde 47'ye yükseldi.