İdlib kördüğüm oldu

Türkiye ile Rusya arasında en kritik konuların başında Suriye krizinin kilitlendiği İdlib kentinin durumu geliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya lideri Putin arasında 29 Eylül'de Soçi'de gerçekleşen zirvede de gündeme gelen İdlib düğümü konusunda Rusya'dan kritik bir açıklama geldi. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri ile önceki gün bir araya gelen Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye'nin İdlib bölgesinde yaşananlara dair açıklamalarda bulundu. Lavrov, "İdlib'te terör tehdidi hâlâ devam ediyor, üstelik bazı noktalarda terör grupları faaliyetlerini yoğunlaştırıyor. Dahası Rus güçlerine karşı saldırı girişimlerinde bulunuyorlar" ifadelerini kullandı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İdlib konusuna bakış açısının kendilerine rehberlik ettiğini belirten Lavrov, "Hangi kılıkta olursa olsun bu terörist grupların İdlib'ten çıkarılması gerekiyor ve bu ne kadar erken yapılırsa o kadar iyi" dedi. Ayrıca Lavrov, Türkiye'yle İdlib'e ilişkin yaptıkları anlaşmanın tamamen uygulanması konusunda ısrarcı olacaklarını da belirtti.

İdlib'e operasyonlar arttı

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'un bahsettiği 2020'deki söz konusu mutabakatta Türkiye, M-4 karayolunun güvenliğini sağlamayı üstlenmişti. Terör grupları bu karayolu üzerinde yer yer saldırılarını sürdürüyorlar. Türkiye bu sözünü yerine getirmedi/getiremedi. Moskova, Türkiye'nin bu konuda yeterince hızlı davranmadığını ifade ederek baskılarını artırmış durumda. Bu bağlamda bölgeye yönelik Suriye ordusu ve Rusya operasyonlarında dikkat çekici artışlar görülüyor. Rusya, bu yıl içinde İdlib'e yönelik yaklaşık 450 operasyonun 300'den fazlasını Ağustos'un ikinci yarısı ile Eylül'ün son haftası arasında gerçekleştirdi. Eylül'e girince İdlib'i hedef alan operasyonlarda büyük bir artışın başladığı görülüyor. Askeri strateji uzmanları Suriye ordusu ve Rusya'nın öncelikle Suriye'nin Halep ile Lazkiye karayoluna tam işlerlik kazandırdığı için stratejik önemdeki M-4 karayolunun tam güvenliğini sağlamak için büyük bir karasal operasyona hazırlandığı düşünüyorlar.

Harekatın eli kulağında

Suriye'yi ve özellikle de İdlib'deki gelişmeleri yakından izleyen uzmanların görüşüne göre Rusya'nın İdlib operasyonlarının şiddeti Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Putin'in 29 Eylül'deki Soçi görüşmesi öncesine kadar azalmadı, bilakis arttı. Sonrasında hiçbir açıklamanın yapılmadığı Soçi'deki görüşmenin ardından Rusya'nın tam desteğini alan Suriye ordusunun İdlib kırsalındaki Cebel el Zaviye bölgesinde kara harekatı için hazırlıklara başladığı ifade ediliyor. Bölgeden gelen bilgilere göre Rusya güçleri ve Suriye ordusu İdlib'e yönelik 'eli kulağında bir harekat' için hazırlıklarını tamamlamış birvaziyette emir bekliyorlar. Uzmanlara göre Rusya, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya lideri Putin'in Soçi'deki görüşmesinde alınan kararların sonuçlarını bekliyor. Tam olarak Soçi'de ne kararlar alındığını bilmiyoruz. Ancak Moskova'dan gelen açıklamalar, İdlib'den terörist grupların hemen çıkarılmasının istendiğini gösteriyor. Bu bağlamda Suriye krizi İdlib'de düğümlenmiş durumda. Soçi'de uzlaşılan şeyler zaman kaybetmeden yerine getirilmezse hazırlıklarını tamamlamış Rusya destekli Suriye ordusunun operasyona başlaması an meselesi olarak görülüyor. Böyle bir durumda Türkiye'ye yönelik yeni bir göç dalgasının başlaması tehlikesi de var. Bütün bunlar İdlib'in Türkiye için büyük bir çıkmaza dönüştüğünü gösteriyor. İdlib'deki terörist gruplar nasıl çıkarılacak? Bu gruplar buradan çıkarıldığında nereye götürülecek? Bunları neden Türkiye yapıyor? gibi sorular yanıt bekliyor.