Hong Kong'da ilk ölüm

Gizemli virüs, Vuhan virüsü olarak da adlandırılan koronavirüs etki alanını her geçen gün genişletiyor. Virüsün 4 Şubat itibariyle 25 ülkede görüldüğü kesinleşti. Virüsten ölenlerin sayısı 427'ye ulaşırken, Hong Kong da ilk kurbanını verdi. Hong Kong, Çin'e bağlı özerk bir bölge  ve özellikle iç politika, dış ticaret ve finansta Çin'den ayrı değerlendiriliyor. Hong Kong kendi para birimine ve borsasına da sahip. Dolayısıyla Hong Kong'da yaşanan virüs kaynaklı ölüm, Çin dışındaki ikinci ölümlü vaka olarak kayıtlara geçti. Hong Kong Televizyonu, 39 yaşındaki hastanın Vuhan'ı 21 Ocak'ta ziyaret ettiğini bildirdi. 15 teyitli vakanın bulunduğu Hong Kong, Çin anakarası ile olan sınır geçişlerinin çoğunu salgın nedeniyle kapatmış durumda. Çin dışında ilk ölüm, 2 Şubat'ta Çinlilerin yoğun şekilde yatırım ve tatil yaptığı Filipinler'de yaşanmıştı.

SARS'ı geride bıraktı

Öte yandan Çin'de koronavirüsten ölenlerin sayısı SARS'ı geçti. İlk olarak Kasım 2002'de Hong Kong sınırındaki Guangdong eyaletinde patlak veren SARS, Çin'de 349 kişinin ölümüne yol açmıştı. Virüsten dünya genelinde ölenlerin sayısı ise 800'ü aşmıştı. Çin, Dünya Sağlık Örgütü'nü SARS konusunda 10 Şubat 2003'te bilgilendirmişti. Alınan sıkı önlemler sonucunda SARS ancak Mayıs 2005'te ortadan kaldırılmıştı. Dünya medyasının SARS'a kilitlendiği ay ise Nisan 2003... SARS'ın koronavirüs gibi hala tedavisi bulunamadı. SARS'a karşı aşı çalışması devam ediyor.

Ekonomik maliyeti yüksek

Koronavirüs dünya ekonomisini de etkilemeye başladı. Şanghay Borsası'na kayıtlı şirketlerin değer kaybı Pazartesi ve Salı günleri 400 milyar doları geçti. Çin'de virüsten etkilenen şehirlerde iş merkezleri ve fabrikalar kapalı durumda. Uluslararası seyahatlerin azalması özellikle Çinli havayolu şirketlerini etkiliyor. Çin'in 4 şehrine uçan THY de etkilenen şirketlerden biri. Dahası THY, dünyanın en fazla ihracat yapan ülkesi ve en fazla ithalat yapan ikinci ülkesi Çin eksenli ciddi miktarda kargo taşımacılığı da yapıyordu. Çinliler dünyada açık ara en fazla harcama yapan turist grubunu teşkil ediyor. Çinli turistlerin seyahat edememesi Tayland ve Malezya başta olmak üzere çok sayıda ülkenin turizm sektörünü vurmuş durumda. Louis Vuitton, Prada, Gucci gibi Çinlilerin sıklıkla alışveriş yaptığı Avrupalı lüks markalar da süreçten olumsuz etkileniyor. Dünyanın en büyük kumar merkezi olan Çin'e bağlı Makau Özerk Bölgesi'ndeki 'casino'lar iki hafta boyunca kapanacak.

Öte yandan Vuhanlılar, Çin'de ve dünyada ciddi ayrımcı uygulamalara maruz kalıyor. Kriz derinleştikçe, Hubei eyaletinden ve Vuhan ilinden olanlar ülkenin diğer bölgelerinde ayrımcılıkla karşılaşıyor. Bu beldenin sakinleri otellere alınmıyor, alınanlar da atılıyor. Dahası geçen hafta Japonya'dan Şanghay'a giden bir uçakta yolcular, Vuhanlılar olduğu gerekçesiyle uçağı binmeyi reddetmişti.

Virüs hangi ülkelere yayıldı

Avrupa: Rusya, Finlandiya, Almanya, Fransa, İsveç, İspanya, İtalya ve İngiltere. Avrupa'da en fazla vaka sayısı 10 ile Almanya'da görüldü.

Asya: Çin, Nepal, Hindistan, Malezya, Tayland, Singapur, Güney Kore, Japonya, Sri Lanka, Birleşik Arap Emirlikleri, Filipinler, Vietnam, Tayvan, Kamboçya. Çin dışında en fazla vaka 20 ile Japonya'da tespit edildi.

Amerika: Kanada ve ABD. ABD'de 11 vaka var.

Avustralya: 12 vaka tespit edildi.

Çin'den yurtdışında kalan vatandaşları için özel seferler

Çok sayıda ülke Çin'in Vuhan kentinde yaşayan ya da eğitim alan vatandaşları için özel seferler düzenlerken, Çin de koronavirüsü ile mücadele kapsamında iptal edilen hava yolları uçuşlarından etkilenen vatandaşları için harekete geçti. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hua Chunying, Çin hükümetinin şu anda seyahat zorlukları göz önüne alarak özellikle Vuhan'da yaşayan vatandaşları geri döndürmek için denizaşırı seferler düzenleneceğini söyledi.

Çin Sivil Havacılık İdaresi'nin girişimi ile Xiamen Hava Yolları; Tayland ve Malezya'ya giden ancak seferler iptal edildiği için geri dönemeyen 200 Vuhan sakini için özel sefer düzenlendi. Vuhan Kültür ve Turizm Bürosu, Vuhanlı 4 bin 96 kişinin hâlâ yurt dışında olduğunu söyledi. 21 Ocak'ta ABD'ye seyahat eden 40 yaşındaki Vuhanlı Yi Cie, uçuşların iptal edilmesinden sonra Çin'e geri dönemediğini ve Tokyo Havalimanı'nda sıkışıp kaldığını kaydetti. Yi, "Büyükelçilik evine dönemeyenlerin bilgilerini toplamaya başladı. Hükümetin bu konuya duyarlı kalmasını takdir ediyorum" dedi. American Airlines, British Airways, Finnair ve Lufthansa dahil olmak üzere çoğu büyük firma Mart sonuna kadar Çin uçuşlarını iptal etmişti. THY ise geçen hafta 9 Şubat'a kadar seferlerine ara verdiğini duyurmuştu. Virüsün yayılma hızı dikkate alındığında THY'nin süreyi uzatmasına kesin gözüyle bakılıyor.

RECEP BAHAR