Hakkın yolcularını zaferlere götüren sır

Mute Savaşı'nın bahşettiği HikmetlerMute savaşında hazırlanan birliğin komutanlığına Harise oğlu Zeyd'in ve onun şehit olması durumunda Hz. Cafer ve Abdullah b. Revaha'nın ard arda tayin edilmesi pekçok hikmetleri ihtiva eder. a. Harise oğlu Zeyd, azad edilmiş bir köledir. Onun ordu komutanı olması, Araplardaki, mezhep ve asalet taassubunu yıkmaktadır. Hak nazarında mühim olan, yeterli temsil ve kemal vasfının bulunmasıdır. Hz. Zeyd'in azad edilmiş bir köle olması buna mani değildir. Öte yandan Hz. Zeyd'in ordu ordu komutanlığına tayini insanlara bakışta ve insanlar arası eşitlikte İslam'ın ulvi mesajını sunmaktadır...b. Resulullah'ın, ard arda komutanları tayin etmesi, Onun savaşın nasıl gelişeceğini önceden haber veren mucizesidir. Nitekim savaşların seyri esnasında, savaşın cereyan tarzını ve komutanların ard arda nasıl şehid olduklarını Resulullah (sav) Medine'de ashabına tek tek anlatmıştır. Aradaki uzak mesafeye rağmen, bir TV ekranında seyreder gibi olayın haber verilmesi, aynı zamanda "kalp gözü" ile görme olayıdır. Kalp gözüne "basiret gözü" de denir. Bu göz, peygamberlerde olduğu gibi, peygamber varisi olan kamil insanlarda da mevcuttur. Yeter ki, insan, basiret gözünün görmesini sağlayacak "hâl ve ameli" elde edebilsin; Hakk'ın rızasına yönelerek O'nun dostluğunu kazanabilsin.c. Ard arda komutan tayini, aynı zamanda şartlı tayinin de meşru olduğunu göstermektedir.d. Komutanların ve askerlerin, Resulullah'ın tavsiyesi istikametinde, meseleyi saptırmadan ve bütün rizikoları göze alarak birbirlerine itaat etmeleri, Hakk'ın yolunda hizmette itaatin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Öyle ki, itaatte tek hedef, Allah rızası olacak ve herhangi bir konuda tevil yoluna sapılmayacaktır. Zaten hak yolundaki zaferlerin teminatı, işte bu şartsız kesin itaattir.