Gelir vergisinin yarısını yine ücretliler ödedi

Türkiye genelinde toplanan gelir vergisinin, yaklaşık yüzde 57'sini "ücretliler" ödüyor. Ücretlilerden sonra en fazla gelir vergisi, mevduat faizi ödemelerinden, ondan sonra da şirketlerin dağıttığı kár payı ödemelerinden tahsil ediliyor.

Gelir vergisi olarak kesinti yoluyla, 2007 yılının ilk 7 ayında yapılan tahsilat, 2006 yılının aynı dönemi ile kıyaslamalı olarak tabloda gösterilmiştir.REKOR ÜCRETLİLERDETablodan da fark edileceği gibi, 2007 yılında, (geçen yıldan devreden ve ayrıntısı belli olmayan tahakkukları göz önüne almadan) hesaplama yapıldığında; ilk 7 ayda tahsil edilen gelir vergisinin; - Yüzde 57'si ücretlilerden- Yüzde 15'i mevduat faizinden, - Yüzde 8'i de kár payı ödemelerinden,tahsil edilmiş. Devreden tahakkuklar içinde, kuşkusuz ücretlilerin gelir vergisi de var. Olmadığı varsayımına göre oran; ücretlilerde yüzde 47, mevduat faizinde 12, kár payı ödemelerinde yüzde 6 çıkıyor. Diğer gelirlerin dağılımı da tabloda gözüktüğü gibi.NEDEN YÜKSEK?Nedeni belli. 1- Ücret ödemelerinde, vergi kaynaktan peşin peşin kesiliyor.2- Vergi oranları, 2006 yılı başında; beyanname veren gelir vergisi mükelleflerinde 5 puan, kurumlar vergisi mükellefi olan şirketlerde 10 puan indirilirken, ücretlilerde 1 puan dahi indirilmedi.3- 2004 yılından itibaren ücretlilerin "özel indirimi" kaldırıldı.4- Ücretliler, harcamalarının büyük kısmını gider gösteremiyorlar. Başka bir anlatımla, vergi matrahından indiremiyorlar.Böyle olunca, "vergi rekortmeni" oluyorlar.İşin doğrusu, bu rekortmenliğin bir de "perde arkası" var. Özel kesimde çalışanların yüzde 99'unun ücretleri net olarak belirlendiği için, vergiyi işveren üstlenip ödüyor. Kamu kesiminde ise (sözleşmeliler ve özel kurullar hariç) ücretlerin yüzde 70-80'i vergiden müstesna tutuluyor. Kalan kısımdan vergi kesiliyor. Bu arada ücretlilerin "vergi iadesi" avantajları da 1 Ocak 2007'den itibaren kaldırıldı.NE OLABİLİR?1 Ocak 2008'den itibaren ücretlilere yönelik bazı iyileştirmeler söz konusu. - Asgari geçim indirimi uygulaması başlayacak ve brüt asgari ücretin yarısı vergi dışı bırakılacak. Eşi çalışmayan evlilerde ve çocuğu olanlarda, bu tutar daha fazla olacak. Uygulama 1 Ocak 2008 itibariyle başlıyor.- İstihdam üzerindeki yükler gelir vergisi ve SSK sigorta primi indirimi şeklinde olabilir. Hükümetin bu yönde olumlu açıklamaları var. İlk planda, SSK sigorta priminin 5 puan indirileceği açıklandı.İstihdam üzerindeki yükler, şu anda asgari ücretin yüzde 70'i oranında. Bu oran yüksek ücretlerde yüzde 80-85'i buluyor. İstihdam edilen ücretlilerin de yüzde 47'si kayıt dışı. İstihdam üzerindeki yüklerin indirilmesinde, gerek ülke ekonomisi gerekse sosyal yönden sayısız yararlar var. Şükrü Kızılot