Gelir dağılımında Tanzanya'dan bile kötüyüz

Gelir dağılımı Türkiye'den daha bozuk ülkelerin büyük çoğunluğunu ise Afrika, Güney Amerika ve Asya ülkeleri oluşturuyor.

Gelir dağılımında ABD'ye benzer bir gelişme gösteren Türkiye, girmek istediği AB ve diğer aday ülkeler arasında ise gelir dağılımı bozuk ülke görünümü sergiliyor.

Dünya Bankası'nın Dünya Kalkınma Göstergeleri 2005 raporunda yer alan verilere göre, Türkiye'de nüfusun en yoksul yüzde 20'lik kesiminin gelirden aldığı pay yüzde 6.1'de kalırken, en zengin yüzde 20'nin aldığı pay ise yüzde 46.7 düzeyinde seyrediyor.

İkinci en yoksul yüzde 20 gelirden yüzde 10.6, üçüncü yüzde 20'lik dilim yüzde 14.9 ve dördüncü yüzde 20'lik dilim ise yüzde 21.8 oranında pay alabiliyor.

Yüzde10'luk dilimler

Ancak Türkiye ile ilgili asıl çarpıcı sonucu ise en zengin ve en yoksul yüzde 10'luk dilimlerin gelirden aldığı payların karşılaştırılmasıyla ortaya çıkarıyor.

Türkiye'de nüfusun en yoksul yüzde 10'unu gelirden yüzde 2.3 oranında pay alırken, en zengin yüzde 10'un aldığı pay ise yüzde 30.7'ye çıkıyor. Yüzde 20'lik dilimlerin karşılaştırılmasında 7.6 kat olan en yoksul ve en zengin kesim arasındaki gelir farkı, yüzde 10'luk dilimlerin karşılaştırılmasında 13 kata yükseliyor.

Türkiye'de gelir dağılımı araştırmalarını yapan Devlet İstatistik Enstitüsü, sonuçları Türk kamuoyuna sadece yüzde 20'lik dilimler halinde açıklıyor, dağlımdaki çarpıklığı daha fazla ortaya çıkaran yüzde 5'lik ve 10'luk dilimleri ise akıçlamaktan kaçınıyor. Sıfıra doğru indikçe gelir dağılımındaki adaleti, 100'e yaklaştıkça da adaletsizliği gösteren Gini katsayısı ise Türkiye için 40 olarak hesaplandı.

Dünya Bankası'nın 40 olarak esas aldığı Gini katsayısını DİE 2003 gelir dağılımı anketi sonuçlarına göre 42 olarak hesaplamıştı. Türkiye Dünya Bankası'nın esas aldığı Gini katsayıyla (40) karşılaştırılan 124 ülke içerisinde gelir dağılımı en adaletsiz 55'inci ülke konumuna geldi.

Gelir dağılımı Türkiye'den daha bozuk ülkeler arasında, Lesoto, Bostvana, Sierre Leone, Guetamala, Paraguay, Kolobmiya, Zimbabve, Panama, Honduras, El Salvador, Nijerya, Peru, Malezya, Bolivya, Filipinler, İran, Kenya, Senegal, Singapur, Kosta Rika, Madagaskar, Meksika, Arjantin, Şili Brezilya, Çin gibi ülkeler bulunuyor.

Gini katsayısı nedir?

Kişisel gelir dağılımını ölçmek dünyada en yaygın olarak kullanılan Gini katsayısının büyümesi gelirin dağılımındaki eşitsizlikliğin arttığına işaret ediyor. Bir toplumda, gelir eşit olarak paylaşılmışsa Gini katsayısı "sıfıra"a eşit, toplumdaki gelirleri yalnız bir kişi almışsa Gini katsayısı 100'e eşit hale geliyor.