Fiyatlar pik yaptı satışlar ise dip

Türkiye'de enflasyonun da etkisiyle konut fiyatlarında son dönemde büyük bir artış yaşanıyor. Doğal olarak da bu fiyat artışı konut satışlarının dip yapmasına neden oldu. Bu durumu resmi istatistikler de teyit ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayına ilişkin konut satış istatistiklerini açıkladı. Veriler ekonomideki sıkıntıların ve enflasyondaki artışın konut satışlarındaki yansımasını çok net ortaya koydu. Buna göre, Türkiye genelinde konut satışları mayısta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 7.7 gerileyerek 113 bin 276'ya düştü. Konut satışları ocak-mayıs döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16.3 azalışla 482 bin 143 olarak gerçekleşti. Mayısta konut satışlarında İstanbul 18 bin 435 konut satışı ve yüzde 16.3 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul'u 11 bin 196 konut satışı ve yüzde 9.9 payla Ankara, 6 bin 158 konut satışı ve yüzde 5.4 payla Antalya izledi. Konut satış sayısı en az iller sırasıyla 18 konutla Ardahan, 38 konutla Hakkari, 55'er konutla Bayburt ve Tunceli olarak belirlendi.

Kredili konut satışları da geriledi

Türkiye genelinde banka kredisi kullanılarak yapılan ipotekli konut satışları da mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.3 azalış göstererek 27 bin 476 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 24.3 olarak kayıtlara geçti. Ocak-mayıs döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16.7 azalışla 108 bin 67'ye geriledi.

Fiyat artışında rekor Türkiye'de

Aslında konut satışlarındaki gerileme sürpriz değil. Zira dünyada konut fiyatlarının en çok artığı ülkenin Türkiye olduğu göz önüne alınınca satışların neden gerilediği hemen anlaşılıyor. 2022 son çeyreğinde gerçekleştirilen bir araştırmaya göre konut fiyatlarında artış rekoru Türkiye'de. Araştırmada kıyaslanan 58 ülkeden 14'ünde konut fiyatlarında reel artış yaşanırken zirvede Türkiye yer aldı. 43 ülkede reel konut fiyatları düşerken Türkiye'deki yıllık yüzde 51'lik reel artış dikkat çekiyor. İkinci sıradaki İsrail'de yıllık reel artış yüzde 11. Sadece beş ülkede konut fiyatları reel olarak yüzde 5'ten fazla artmış durumda. En fazla artış yüzde 51 ile Türkiye'de. İkinci sırada yüzde 11 ile İsrail gelirken ardından yüzde 9.9 ile İzlanda, yüzde 9.7 ile Rusya ve yüzde 7 ile Sırbistan geliyor. Başka yüzde 5'i aşan ülke yok. Buna göre Türkiye konut reel fiyat artışında en yakın rakibine 4 kat fark atmış durumda. 13'üncü sıradaki Kuzey Makedonya'da konut fiyatlarında yıllık reel artış yüzde 1. ABD'de ise konut fiyatlarında değişim yok. Diğer 43 ülkede ise konut fiyatlarında reel düşüş söz konusu.

Konut fiyatları düşen ülkeler var

Almanya'da konut fiyatları bu dönemde reel olarak yıllık yüzde 12.1 geriledi. Düşüş oranı İtalya'da yüzde 8, Fransa'da yüzde 1.2 ve İngiltere'de yüzde 0.7 seviyesinde. 2022 son çeyrek itibariyle konut fiyatları yıllık nominal, yani enflasyondan arındırılmamış olarak Türkiye'de yüzde 168 arttı. Diğer 57 ülke içinde yüzde 25'ten fazla artışın olduğu ülke yok. Rusya ve Sırbistan'da konut fiyatları yüzde 23 arttı. ABD'deki nominal artış yüzde 7 olurken bu oran İngiltere'de yüzde 10 oldu. Almanya'da (yüzde -4) ev fiyatları nominal olarak da düştü. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) açıkladığı konut fiyat endeksine göre Eylül 2022'de Türkiye'de konut fiyatları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 189.1 yükselmişti. Bu artış son 10 yıldaki en yüksek oran olarak kayıtlara geçmişti.