En pahalı gaz Türkiye'ye

SON HABER Türkiye'nin uzun süredir 'devlet sırrı' gibi sakladığı doğalgaz fiyatı, Rusya ile Ukrayna arasındaki gaz krizi sonucu ortaya çıktı. Rusya, Türkiye'ye hangi fiyattan doğalgaz sattığını açıkladı. Türkiye ve diğer ülkelerin ödediği fiyat arasında uçurum var. 

Ukrayna ile Rusya arasındaki doğalgaz krizi sayesinde, Türkiye'nin bu yıl Rus gazına ne kadar ödeyeceği de ortaya çıktı. Türkiye ve diğer ülkelerin ödediği fiyat arasında uçurum var. Türkiye, bin metreküp gaza 260 dolarla en pahalı fiyatı ödeyen ülkelerden biri olurken, Batı Avrupa ülkeleri aynı miktarda doğalgaza 135 dolar ödüyor. Rusya'ya komşu ya da yakın coğrafyalarda yer alan ülkelerin doğalgaza ödedikleri fiyatlarla kıyaslandığında Türkiye'nin ödediği rakam birçok ülkenin iki katını aşıyor. Yalnızca Romanya, doğalgaza Türkiye'den daha çok ücret ödüyor.

Türkiye'nin uzun süredir 'devlet sırrı' gibi sakladığı doğalgaz fiyatı, Rusya ile Ukrayna arasındaki gaz krizi sonucu ortaya çıktı. Rusya, Türkiye'ye hangi fiyattan doğalgaz sattığını açıkladı.

Fiyat şöyle açıklandı: Ukrayna, doğalgaz krizinin patlak vermesi üzerine, Türkiye'nin bin metreküpe 100 dolar ödediğini ileri sürdü. Ermenistan ise, "Türkiye sadece 75 dolar veriyor" dedi. Bunun üzerine Gazprom Başkan Yardımcısı Aleksander Medvedev, fiyatı açıklayarak, tartışmalara son noktayı koydu. Medvedev, 1 ocak 2006 tarihinden itibaren Türkiye'nin bin metreküp Rus gazı için 260 dolar ödediğini, bu fiyatın dünya piyasalarındaki mazot-motorin fiyat katsayısı üzerinden özel formülle hesaplandığını söyledi.

Türkiye yılda 31.5 milyar metreküplük doğalgaz alımı yapıyor. Bunun 19 milyar metreküplük kısmı Rusya'dan sağlanıyor. 2003 yılında Ruslarla yapılan müzakereler sonrası doğalgaz fiyatı 148 dolardan 130 dolara çekilmiş, rakam petrol fiyatlarına endekslenmişti. Ancak geçen 2 yılda Rus doğalgazının fiyatı 2 kat artmış oldu. 2006 için öngörülen artış oranı ise yüzde 25'i buluyor. Petrol fiyatlarındaki artış sürerse bu oran da yükselebilecek.

Türkiye'nin aldığı İran gazının ise 260 doların bile üzerinde olduğu iddia ediliyor. Yetkililer, doğalgaz anlaşmalarında formülasyon gereği 2005 yılında yüzde 50 artış olduğunu söylüyor. 2006'daki artış oranı ise yüzde 25'i bulacak.

Hangi ülke ne kadar ödüyor?  ÜLKE                 FİYAT (1000 metreküp/$) Romanya          280 TÜRKİYE           260 AB ortalaması   240 Ukrayna           230 Moldova            160 Batı Avrupa ülkeleri 155 Estonya          120 Letonya          120 Ermenistan      110 Gürcistan        110 Belarus             47

Rusya farklı ülkelere farklı doğalgaz fiyatları uyguluyor. Ermenistan ve Gürcistan, Rusya'ya bin metreküp doğalgaz için 110 dolar, Romanya 280 dolar ödüyor. Belarus'un ödediği fiyat sembolik gibi: 47 dolar. AB genel ortalaması ise 240 dolar.

Rusya'nın doğalgazı en ucuza verdiği ülkelerden biri Beyaz Rusya. Rusya'nın en önemli siyasi müttefiklerinden biri olan Beyaz Rusya, bin metreküp için sadece 47 dolar ödüyor.Batı Avrupa ülkeleri Rusya'dan aldığı doğalgazın metrekübüne ortalama 155 dolar ödüyor. Gazprom bu rakamı 255 dolara çekmeyi planlıyor. Avrupa Birliği ortalaması ise 240 dolar düzeyinde.

AB'ye girmeye çalışan Moldova, gazın 1000 metrekübünü 160 dolardan alıyor. Rusya'nın bu ülkedeki ayrılıkçılara desteği de biliniyor.Baltık cumhuriyetlerinden Estonya, hem NATO üyesi hem de Rusya ile sınır anlaşmazlığı var. Bu ülkenin Rusya'dan aldığı gaza ödediği fiyat 120 dolar.

Yine NATO üyesi olan Letonya da aynı fiyatı ödüyor. Ermenistan ile Gürcistan ise 110 dolar fiyat veriyor. Rusya ile en sıcak ilişkisi bulunan Belarus, doğalgaza 47 dolar ile en düşük fiyatı ödüyor.Avrupa'yı da etkileyen doğalgaz krizine neden olan Rusya-Ukrayna anlaşmazlığı öncesi Ukrayna'nın ödediği fiyat 50 dolardı. Geçen yıl yaşanan 'turuncu devrim'in ardından Rusya ile ilişkileri sıkıntılı bir sürece giren Ukrayna Rus doğalgazına artık 230 dolar ödeyecek.