Doğu Anadolu kuraklığın pençesinde

YENİ MESAJ-AA/DETAY HABER


Kışın yeterli kar yağışı almayan Doğu Anadolu Bölgesi, son yılların en kurak kış mevsimini geçiriyor. Erzurum, Kars, Ardahan ve Ağrı, kış mevsiminde kar yağışının en fazla etkili olduğu iller arasında yer alıyor. Geçmiş yıllarda Aralık ve Ocak aylarında karla kaplanan şehirlerde, son yılların en kurak kışı yaşanıyor. Hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği bölgede, besiciler de hayvanlarını meralarda otlatmaya devam ediyor. Hava tahminlerine göre önümüzdeki 10 gün boyunca bölgedeki iller kar yağışı alamayacak. Kar umudu Ocak ayının son haftası ile Şubat, hatta Mart ayına kaldı. Geçen yıl ile bu sene Ocak ayında aynı noktalardan çekilen fotoğraf ve görüntüler ise bölgede yaşanan kuraklığı gözler önüne seriyor.

Küresel ısınmanın sonucu

Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi (AİÇÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Kaya, sera gazlarının atmosferde yoğun olarak birikmesi sonucu oluşan küresel ısınmanın dünyada etkisini hissettirmeye başladığını söyledi. Özellikle son 30 yılda dünyada sera gazlarının kullanılmasıyla sıcaklık, yağış ve ekstrem değerlerin yanı sıra doğal afetlerin her geçen gün daha fazla kendini hissettirmeye başladığını ifade eden Kaya, "Türkiye açısından baktığımız zaman, Türkiye farklı iklimlerin odak noktasında bulunan bir ülkedir. Bu anlamda Türkiye küresel ısınmadan ciddi şekilde etkilenecek ülkelerden bir tanesidir. Küresel ısınmanın en önemli sonuçlarından bir tanesi bu sene de yaşadığımız gibi kuraklıktır" diye konuştu. Kaya, Meteoroloji verilerine göre Doğu Anadolu Bölgesi'nde Aralık ayı sıcaklık ortalamasının 1.5 derece olduğunu belirterek, 2022 yılı sıcaklık ortalamasının ise 2.4 derece ölçüldüğüne işaret etti.

Dağlarda kar yok

Sıcakların bu kadar artması ve kar yağışının olmamasının kuraklığa neden olduğunu anlatan Kaya, şunları kaydetti: "Dünyadaki bütün akarsuların kaynağını dağlar oluşturmaktadır. Dağların yüksek kesimlerinde de şu anda kar yok. Karın olmaması yer altı su kaynaklarının beslenme durumunu büyük ölçüde azaltmaktadır. Yeryüzündeki suların kaynağı yağışlardır. Yağışlarla düşen suların üçte biri yer altına, üçte biri yüzeysel akışa geçmekte ve geri kalanı da buharlaşarak atmosfere dönmektedir. Ağrı bu bölgede en fazla karın düştüğü yerlerden. 1985 Şubat ayında 225 santimetre kar yağmış. O açıdan baktığımızda Ağrı'da kar yoksa bölgenin diğer taraflarında da yok."
Fırat ve Dicle de olumsuz etkilenecek
Doğu Anadolu illerine yağan kar, Güney Doğu'nun can damarı olan Fırat ve Dicle'yi besliyor. Fırat'ın başlangıç noktaları Ağrı Diyadin'den kaynayan Murat Nehri ile Erzurum Dumludağ'da kaynağını alan Karasu Nehri... Ancak bu iki ilimiz de kuraklığın pençesinde. Bu yıl Elazığ ve Tunceli'ye de beklenen kar yağmadı


Erzurum hiç bu kadar kurak olmadı

Erzurumlu 72 yaşındaki Osman Kılıç, kente kar yağması için dua ettiklerini anlattı. Daha önce bu şekil kurak bir kış geçirmediklerini söyleyen Kılıç, şunları dile getirdi: "Geçmişte bir sene 15 Ekim gibi Ramazan'da ağaçlar yaprağını dökmemişti. Öyle bir kar yağdı ki trafolar patlamıştı, sular akmıyordu. Öyle zamanlar aklıma geliyor. Eskiden 1.5 metreye yakın kar yağardı ancak şu anda 3-4 senedir o kar yok, bu sene de hiç yok. 72 yaşındayım, bu seneki gibi kar yağmayan ve kuraklık olan bir yıl hatırlamıyorum. Kuraklık olur ancak böyle hiç olmamıştı, Ocak'ta illa ki şehir merkezine kar yağardı." Erzurumlu 76 yaşındaki Osman Sezai Yazıcıoğlu ise önceki yıllarda Eylül ve Ekim aylarında Erzurum'a kar yağdığını hatırlatarak, "Erzurum'da bu mevsimde kar yok. Bu yaşa kadar hayatımda gördüğüm bir şey değil. Böyle bir şeyi hayatımda ilk defa görüyorum" diye konuştu. Ardahanlı Tahsin Ürker, bu yıl henüz kar küreme yapmadığını ifade etti. Kars Ziraat Odası Başkanı Adem Ertaş, çeyrek asrın en kurak dönemini yaşadıklarını söyledi. Kış mevsiminde az yağış aldıklarına değinen Ertaş, "2023 yılının Ocak ayının ortalarına geldik ve halen kar yok. Sert ayaz ve kurak bir hava var. Şu anda 24 yılın en kurak sezonunu geçiriyoruz, en son 1999 yılında böyle kurak bir hava vardı. O dönem de şubat ayının sonlarında kar etkili olmuştu" bilgisini verdi.