Aşırı sağcı, göçmen karşıtı Alternative für Deutschland (AfD), Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya'da popülist bir dalgayla büyüyor

Kasım 1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasının ardından eski Batı Almanya Başbakanı Willy Brandt, yeniden birleşmenin nihayet "bir arada olması gerekenlerin birlikte büyümesine" olanak tanıyacağını öngörmüştü.
Thüringen ve Saksonya'dan gelen tarihi seçim sonuçları, doğu ve batı bölgelerinin giderek daha da uzaklaştığı bir Almanya tablosu çiziyor.
Aşırı sağcı, göçmen karşıtı Alternative für Deutschland (AfD), Avrupa'nın en büyük ekonomisinde popülist bir dalgayla büyüyor. Yarın federal seçimler yapılsa, son anketler partinin Bundestag'daki en güçlü ikinci grup olabileceğini gösteriyor.
Ancak AfD, Thüringen eyaletlerindeki lideri Björn Höcke'nin ilk kez bir eyalet seçiminde oyların en az %30'unu alarak birinci parti olarak yer almasının ardından, doğu eyaletlerinde bir sonraki hükümeti kurma yetkisine sahip olabilir.
Ve hiçbir batı eyaletinde anketler aşırı sağın Saksonya'daki kadar ciddi bir şekilde merkez sağ ve merkez sol partilere meydan okuyacağını öngörmüyor. Buradaki tahminler AfD'nin muhafazakar Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) ile başa baş bir yarış içinde olduğunu gösteriyor ve CDU çıkış anketlerinde biraz önde görünüyor.
Başkent Berlin'i çevreleyen Brandenburg eyaletinde de AfD'nin bu ayın sonunda en güçlü parti olarak ortaya çıkması bekleniyor.
Geriye kalan partiler aşırı sağın etrafındaki kordonu korumayı ve çoğunluğu elde etmesini engellemeyi başardıkları sürece, iktidarı ele geçirme hayalleri muhtemelen sadece hayal olarak kalacaktır. Yine de, AfD'nin baskın bir bölgesel güç olarak kurulması, Almanya'nın siyasi kimliği ve gelecekte bu tür güçlerin yükselişini nasıl engelleyeceği konusunda ciddi ve rahatsız edici sorular ortaya çıkarıyor.

Ekonomi ve demografi sonuçları açıklamaya yetmiyor

Yıllardır Almanya'daki varsayım, doğu eyaletleri ülkenin geri kalanıyla ekonomik olarak "yetiştiğinde" siyasi bakış açılarının uyumlu hale geleceği yönündeydi. Bu tür bir mantığa göre, AfD'nin yükselişi gelir, istihdam ve yaşam standartlarındaki devam eden eşitsizliklere karşı bir protesto oyu olarak değerlendiriliyor.
Ancak ekonomi ve demografi, pazar günkü oylamaların sonucunu açıklamak için yeterli olmuyor. Doğunun nüfusu batıdakinden daha yaşlı, ancak 2017'den bu yana her yıl daha fazla insan batıdan doğuya göç ediyor.
İşsizlik daha yüksek, ancak çok büyük bir fark yok. Buradaki gerçek karşıtlık kuzey ve güney Almanya arasında. Son iki yıldır, doğu eyaletlerinin ekonomileri batıdakilerden daha hızlı büyüyor, çünkü Tesla ve Intel gibi küresel oyuncular doğu topraklarında fabrikalar kurdu. Pazar gecesi sandık başına giden doğu eyaletlerindeki göç seviyeleri, tüm Almanya'daki en düşük seviyelerden biri.
Olaf Scholz'un hükümeti tarafından bu yılın başında yayınlanan bir ankete göre, Doğu Almanların yaklaşık %19'u geri kalmış hissettiğini söylüyor. Bu, Batı'dakinin (8%) iki katı, ancak yine de beş doğu eyaletinin nüfusunun %80'inin geri kalmış hissetmediğini gösteriyor. Yine de önemli sayıda kişi, Thüringen eyaletinde aşırı sağcı olarak öne çıkan bir partiye oy verdi.
Yerleşik merkezci partilerin aksine, AfD sadece seçim kampanyası sırasında mitingler düzenlemekle kalmadı, aynı zamanda sosyalist Doğu Almanya'nın dağılmasına eşlik eden barışçıl pazartesi protestolarını çağrıştırmak için tasarlanmış, şehir merkezlerinde "yürüyüşler" olan spaziergänge'ler düzenledi. AfD Almanya'da, cumhurbaşkanının federal bir kongre yerine doğrudan vatandaşlar tarafından seçilmesini talep eden tek parti konumunda.
AfD'nin güçlenme öyküsünün altında, doğuluları çok kültürlülüğe ve 1968 öğrenci devrimlerinden sonra Batı Alman söylemine giren tüm fikirlere direndikleri için daha saf Almanlar olarak gösteren derin bir ırkçı düşünce dizisi yatıyor.
Uzmanlar, aşırı sağdan seçmenleri geri kazanmanın, yerel vatandaş meclisleri gibi alışılmadık ve yaratıcı yollarla doğrudan onlarla etkileşime girerek işe yarayabileceğini öne sürüyor. Almanya'nın doğusu ve batısının birbirinden ayrılmasını durdurmak ve sonunda tersine çevirmek için, siyasi merkezin alışılmışın dışında düşünmeye başlaması gerekiyor.