‘Allah neden kullara emir ve nehiyde bulundu?’

'Allah neden kullara emir ve nehiyde bulundu?' diye soracak olursa, şöyle cevap verilir:

'İnsanların ayakta durup iyi olmaları yalnızca emir ve nehyedip fesat ve gasp etmekten alıkoymakla mümkündür.'

'Neden Allah, insanların kendisine kulluk etmelerini istedi?' diye soracak olursa, şöyle cevap verilir:

'Allah'ın zikrini, onu anmayı unutmamaları, dinini terk edip emir ve nehyini kenara bırakmamaları içindir. Çünkü onlar için iyilik de bundadır.

Eğer insanlar ibadetsizliğe terk edilip (başıboş bırakılsaydı) onlar için günler uzun olur, kalpleri ise taşlaşırdı.'

'İnsanlar neden namaz kılmayla emrolundular?' diye soracak olursa, şöyle cevap verilir:

'Çünkü namaz, Allah'ın Rab ve yaratıcı olduğunu ikrar, iman ve bütün herkes için de kurtuluştur.

Namazda putların kenara atılması, Cebbar olan Allah'ın karşısında zelil, ihtiyacı olan, huzû, huşû ve itiraf ile durulması vardır.

Yine, geçmiş günahlardan kurtulmayı talep etmek, her gece ve gündüz alnın yere (toprağa) bırakılması vardır.

Böylelikle, Allah'ı anıp unutmayan, korkan, alçalmış, istekte bulunan, dünya ve ahiretinde onun içindeki fesatlardan arınarak ilerlemesini isteyen kulu olabilmek içindir.

Namaz, her gece ve gündüz kul için vardır. Böylelikle kulun, tedbir edenini ve Yaratanını unutmayıp, O'nu büyük bilip isyan etmemesini sağlar. Rabbine itaat edip huzurunda durmalıdır ki, onu günahlardan korusun; başka türlü fesat ve günahlara bulaşmasını da önlesin.'

'Neden namazın abdestle başlanması emredilmiştir?' diye soracak olursa, şöyle cevap verilir:

'Kul, Cebbar olan Allah'ın huzuruna çıktığı zaman temiz, (münacaatında) yakarmasında, emrettiğine itaatte, bütün pislik ve necasetten arınması içindir. Bunlara ilave olarak, Allah'ın huzuruna giderken uyuşukluğun gitmesi, uyuklamaması ve kalbin temizlenmesi içindir.'

'Neden cünüp olanın gusletmesi emredildiği gibi, bu necasetlerden (idrar ve dışkı) dolayı gusletmesi emredilmiyor?' diye soracak olursa, şöyle cevap verilir:

'Bu necasetler insandan sürekli çıkmaktadır. Dolayısıyla, insanların bu durumda (her necaset geldikçe) gusledebilmeleri mümkün değildir. Allah, Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyuruyor: 'Allah, hiç kimseye gücünün yettiğinden fazla bir şey teklif etmez.' 

Ama cünüp olma ise her zaman ve sürekli değildir. O bir şehvet ve hevestir ki, istenildiği zaman çabuk veya geciktirilebilir. Üç gün veya ondan az veya çok olabilir. Ama necasetlerde (idrar ve dışkı) bu şekilde değildir.'

'Neden cünüplü bir kimsenin gusletmesi emredilmiş de dışkıdan dolayı bu kimsenin gusletmesi emr olunmamıştır? Oysa dışkı cenabetten daha necis ve pistir?' diye soracak olursa şöyle cevap verilir:

'Cenabet, insanın kendisinden kaynaklanmakta, insanın tüm vücudundan boşalıp çıkmaktadır. Ama dışkı ise, insanın kendisinden kaynaklanmamaktadır. Çünkü o bir yerden girip diğer bir yerden çıkan yemektir.' (Prof. Dr. Haydar Baş İmam Ali Rıza eserinden)