Ağızda yaşayan bazı bakteriler beyne çok faydalı

Son yapılan bir araştırma, hafif bilişsel bozukluğu olan bireyler arasında ağızlarında yüksek miktarda Neisseria cinsine ait bakterilere sahip olanların, çalışma belleği, yürütme işlevi ve görsel dikkat açısından daha iyi performans gösterdiğini ortaya koydu. Bu bulgular, Neisseria'nın ağız mikrobiyomundaki baskınlığının, bilişsel gerilemesi olmayan bireylerde de daha yüksek çalışma belleği puanları ile ilişkili olduğunu göstermektedir.
Araştırma, ağızdaki belirli bakterilerin desteklenmesinin bilişsel gerilemenin geciktirilmesine yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Bu tür bir müdahale, ağızdaki mikrobiyal toplulukları hızla artırabilen ve besleyebilen probiyotikler veya prebiyotikler aracılığıyla gerçekleştirilebilir. Ayrıca, bu bulgular, demansın kökeninin ağız sağlığı ile bağlantılı olabileceğini gösteren diğer yeni çalışmalarla da örtüşmektedir.
Son yıllarda, kötü ağız sağlığının bilişsel gerileme için önemli bir risk faktörü olduğu yönünde birçok çalışma yapılmıştır. Örneğin, Alzheimer hastalığından ölen bireylerin beyinlerinde diş eti hastalığı ile ilişkili bakterilere rastlanmıştır. Ancak, ağızdaki tüm mikropların beyne zarar vermediği, bazı türlerin koruyucu etkiler de gösterebileceği unutulmamalıdır. Bağırsaklardaki bakteriler gibi, dengeli bir ağız mikrobiyomu da sağlıklı bir yaşam için kritik öneme sahiptir.
Neisseria cinsi, 20'den fazla bakteri türünü içermekte olup, bu türlerin çoğu burun ve ağızda barışçıl bir şekilde yaşamaktadır. Son araştırmalar, Neisseria bakterilerinin nitrat açısından zengin gıdaları (özellikle sebzeleri) nitrik okside dönüştürerek sistemik kan basıncını düşürebileceğini göstermiştir.
Nitrik oksit, diş eti hastalıklarına karşı koruma sağlayan, kan basıncını düzenleyen ve kalp damar sağlığını etkileyen önemli bir sinyal molekülüdür. Ayrıca, beynin sağlıklı kalmasına da katkıda bulunabilir. Nörobilimciler, nitrik oksidin nöral plastisiteyi artırarak ve nöral mesajların verimliliğini geliştirerek merkezi sinir sistemini koruyabileceği konusunda umutludur. İlginç bir şekilde, genetik olarak Alzheimer'a yatkın bireylerin, doğal olarak nitrik oksit üretiminde zorluk yaşadığı gözlemlenmiştir.
Bu bulgular, ağız sağlığının bilişsel işlevler üzerindeki etkisini vurgulamakta ve ağız mikrobiyomunun sağlıklı bir yaşam için ne denli önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne sermektedir.