750 yıllık yadigâr yıkılıyor

Şanlıurfa'nın Suruç ilçesine bağlı Büyükhan Köyü'ndeki Selçuklular döneminde ileri uç karakolu olarak kullanılan Çar Melik Kervansarayı, koruma altına alınmadığı için yıkılmaya başladı.

 

Kesin inşa tarihi tam olarak bilinmeyen ve araştırmacılar tarafından 1234-1235 yılları Selçuklu dönemine ait olduğu söylenen Kervansaray, plan şeması olarak Selçuklu şehir dışı hanlarından çok, Suriye çevresindeki 12. 13. yüzyıl hanlarıyla benzerlik göstermektedir. Kareye yakın dikdörtgen planlı avlu, avlu ve güneydeki kapalı bölümden oluşan karma tipteki hanların anıtsal bir örneği olan Çar Melik Kervansarayı bakımsızlıktan yıkılmaya başladı.Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde, Suruç'tan kalkarak batıya doğru iki saatte Çar Melik Kalesi'ne ulaştığını, burasının dört hükümdar (Çar Melik) kardeş tarafından yapıldığı için bu ismi aldığı belirtilen Kervansaray, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden daha çok Suriye geleneklerinden izler taşıyan özgün konumu ve yöredeki "Han" yapılarının en erken tarihlisi olması bakımından çok önemli bir eserdir.63.40x65.20 metre boyutlu bir avluya sahip olan kervansaray, güney cephesi dışında büyük ölçüde tahrip olmuş.Köy sakinlerinden Mehmet Kaya, kalenin İran hükümdarlarından dört kardeş tarafından yapıldığını ve bundan dolayı da "Çar Melik" adını aldığını söyledi. Kaya, "Eskiden anın içersinde, cami, mescit, hamam ve birkaç dükkanı vardı. Ama zamanla yıkıldılar. Bu kervansaray, Selçuklular döneminde, ticaret ve kervan yollarının güvenliğinin sağlanması için ileri uç karakol görevini görmüştür. Kervansaray bakımsızlıktan ve koruma altına alınmadığı için yıkıma bakımsızlığa direnmeye çalışıyor. Yetkililer bir an önce bu tarihi yapıyı koruma altına alınmasını istiyoruz" dedi.