Yaptırımlar çiftçiyi vuruyor

YENİ MESAJ/İSTANBUL
Rusya'nın Türkiye'den sebze ve meyve alımını durdurması sektörü zora soktu. Bu konuda merkez olan Antalya'dan feryatlar yükselmeye başladı. Ambargo uygulamasının üzerinden geçen 7 günün ardından kriz etkilerini Antalya Toptancı Hali'nde hissettirmeye başladı. Özellikle bazı firmaların sadece Rusya ile ticaret yapmaları nedeniyle iş yapamaz duruma geldiği ve kepenk kapattıkları görüldü. Bazı komisyoncular önünde uluslararası nakliye yapan tırlar kontak kapatıp beklerken, krizden çıkmaya çalışan bazı firmalar ise iç piyasaya ürün sürmeye hazırlanıyor.


Havalar ısınırsa?

İhracatçı Ali Yandık, Rus krizinden dolayı iflas edip kepenk kapatanların olduğunu söyledi. Rusya ile ihracatın durması üzerine mecburen iç pazara yöneldiğini belirten Yandık, "Rusya Türkiye'yi yüzde 70 etkiledi. Bizim ana damarımız domatestir. Yüzde 80'lik kısım iç pazara girerse, 2 TL'lik domates 50 kuruşa düşecektir. Antalya Hali'ne etkisi de büyük oldu. Kepenk kapatan var, TIR'ları geri dönen var, batanlar var. Biz de krizden sonra mecburen iç pazara döndük. Ama iç pazar bunu ne kadar kaldırır bilmiyoruz. Havanın yağışlı ve soğuk olması nedeniyle bir nebze fiyatlar kendini koruyor. Hava biraz düzelirse domatesin fiyatı halde de düşecektik" dedi.


Krizin etkisi sonra belli olacak

Antalya Toptancı Hal Komisyoncuları Dernek Başkanı Cüneyt Doğan da, Rusya krizinin etkilerinin hemen belli olamayacağını belirtti. Doğan, halde salatalık, biber ve patlıcanda ürün azlığı nedeniyle fiyatlarının arttığını belirterek şöyle konuştu: "5 gün çok soğuk oldu ve çiftçiler yoğun bir şekilde seralarda soba yakmak zorunda kaldı. Hemen fiyatlar bu durumdan etkilenmez ama domates artmasa da patlıcan, salatalık ve biberlerde fiyatlarının artacağını düşünüyoruz. Şu anda salatalık 1.60 TL, sivri biber 3.00 TL, patlıcan 2.00 TL ve kabak 2.20 TL civarında seyrediyor. Antalya Hali'nde salatalık, sivri biber, patlıcan ve kabak da ürün sıkıntısı var. Bunların fiyatı artacaktır. Rusya ile ilgili krizin etkileri önümüzdeki günlerde daha net belli olacaktır."


Narenciye dalında kaldı

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Semih Karademir, Rusya'nın narenciye ürünlerine uyguladığı ambargo nedeniyle milyonlarca dolar zarar eden üreticinin dal fiyatlarını karşılayabilmesi için üretim maliyetinin yarısının devlet tarafından karşılaması gerektiğini savundu. Karademir, dalında kalan portakal ve mandalinaların yerel yönetimler ile milli eğitim yoluyla tüketicilere ve öğrencilere ulaştırılmasını önerdi. 
Kriz nedeniyle turunçgil üretiminde Adana ekonomisinin 250 milyon dolar civarında bir zararda olacağını tahmin ettiklerini anlatan Semih Karademir, "Rusya'daki ithalatçılar 1 Ocak'tan itibaren ambargonun olacağını bildiklerinden aşırı mal çektiler. 15-20 günlük stoklarına yetecek kadar malları aldılar. Mandalinalarda özellikle çok hızlı hasat sezonu geçirdik ama üretici sonuç itibariyle 90 kuruş ve 1 lira olan dal fiyatları ne yazık ki 50-60 kuruşlara kadar geriledi."