Uzmanından maske takmanın püf noktaları

 

SELİM AYANOĞLU / İSTANBUL

 

Koronavürüsün neden olduğu Covid 19'la mücadelede alınan önlemler kapsamında büyük şehirlerde maske zorunluluğu getirildi. Doğru maske kullanımının önemine işaret eden uzmanlar, maskenin yüze tam oturması gerektiğini belirtirken, tek kullanımlık cerrahi maskeleri tavsiye ediyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Songül Özer, en çok yapılan hatanın 'doğru maske kullanımı' ile ilgili olduğunu kaydederek, "Maske seçiminde hata yapılıyor. Biz kesinlikle cerrahi maskelerin kullanılmasını öneriyoruz. Maske, hasta semptomları olan kişinin solunum çıktılarının dışarıya yayılmasını engellemek için takılıyor. Sağlıklı kişilerin dışarıdan bu mikroorganizmayı almasını engellemiyor ama belirtisiz taşıyıcı diye bir kavram olduğu için, yani kişi o sırada kendini iyi hissedebilir ama birkaç gün sonra PCR'da antijen testinde tespit edilebilir. O nedenle herkesin kendini hastaymış gibi düşünüp maske takması gerekiyor" dedi. Evden dışarıya çıkıldığı anda cerrahi maskenin takılması gerektiğini kaydeden Dr. Songül Özer, "Cerrahi maskenin altını özellikle çiziyorum. Çünkü N95, N99 maske takanlar olduğunu gözlemliyoruz. N95 ve N99 nefes alması son derece güç olan maskelerdir. Gözenekleri çok sıkıdır. Dışarıdan içeriye virüsün girmesine engel olur. Çok uzun süre takılamaz. Bu ancak hasta olduğunu bildiğimiz kişilere çok fazla yaklaşmak zorunda olduğumuz durumda biz sağlık çalışanları için gerekli olan bir maskedir" dedi. 

 

Maske nasıl takılır?

 

Maskenin doğru kullanımına da değinen Dr. Songül Özer, şunları söyledi: "Maskeyi lastiklerinden tutarak kulaklarımıza geçirmeliyiz. Kulağa taktıktan sonra üzerine mutlaka üst tarafında kıvrılabilen bir tel bulunmalı, bu kısım üst tarafa getirilecek şekilde takılmalı, o sert kısım burnumuza oturacak şekilde düzeltilmeli. Burun çıkıntısının kenarlarında bir boşluk olmamalı. Oradan hava giriş çıkışı olmamalı. Maskenin yan taraflarında da boşluk kalmamasına dikkat edilmelidir. Maskenin yüze tam oturması gerekir. Parmak girecek kadar bir boşluk varsa o maske o kişiye boldur demektir. O zaman ya küçük bir maske kullanılmalı ya da lastikleri sıkıştırılarak kullanılmalıdır. Maskenin üst kısmı burna tam oturmalı, yanak kısımları tam kapanmalı ve diğer ucunun ise çenenin alt kısmına kadar inmesi gerekiyor. Kesinlikle dikkat edilmesi gereken nokta ağzın ve burnun maskenin içinde kalmasıdır. Havalar ısındı, insanlar terliyor ve maskeyi sadece ağızlarını kapatacak şekilde burunları dışarıda taktıklarını görüyoruz. Bu kesinlikle yanlış bir kullanımdır. Burada solunumla geçen bir virüsten bahsediyoruz. Bu nedenle ağzımızın da burnumuzun da maskenin içinde olması gerekiyor. Tek kullanımlık maskeler sıcak havaların etkisiyle nemlendiği için tüm gün kullanmak doğru değil. Cerrahi maske olarak tanımladığımız kullanılıp atılan maskelerin en fazla 4-6 saat kullanılması gerekiyor. Bu maskeler çok küçük gözenekli bir malzemeden üretiliyor, bu maskelerdeki amaç partiküllerin dışarı çıkmasını engellemek. O gözenekler tamamen dolduğunda partiküller dışarıdan geliyorsa nefes almak zorlaşıyor, içerden çıkıyorsa da kişi tekrar onu vücuduna geri alıyor. 6 saatten sonra mutlaka geçirgenliği ortadan kalkar. Nemlenmişse de kullanılan maskenin virüsü veya partikülleri içeride tutma özelliği ortadan kalkar, böylelikle virüs dışarıya taşmaya müsait hale gelir. Tek kullanımlık maskeler, yıkanıp kurutularak tekrar kullanılmaya uygun ürünler değildir. Siyah maskeler görüyoruz, nano teknoloji ile üretildiği iddia ediliyor. Bir kenara koyulduklarında kendi kendine kurumalarından dolayı o maskenin temizlendiğini düşünmemek gerekiyor. Maske takmak tek başına koruyucu değil, el yıkamak ve sosyal mesafe kurallarına uymak da çok önemli."

 

 

Vaka sayıları yükseldi

 

Toplumda virüsün etkisini kaybettiği düşüncesinin çoğaldığını ve tamamen yanlış davranışlar sergilendiğini belirten Dr. Songül Özer, "Bazı ebeveynler görüyoruz, kendileri maske takmadığı gibi çocuklarına da taktırmadan dışarıda yürüyüşlere çıkıyorlar. Bu tarz davranışlar sonunda aşağı doğru inmeye başlayan rakamlar tekrar yükselişe geçti. Her şey bitti sanılıyor ama hiç ilgisi yok, bu virüsün havaların ısınmasıyla yok olmayacağını hep söylemiştik. Belki bir miktar azalabilir çünkü sıcak havaların etkisiyle kapalı ortamlardan açık hava ortamlarına çıkacağız. Hava sıcaklığıyla virüsün tamamen yok olmayacağını biliyoruz. Tamamen bittiğini düşünmemek gerekiyor" dedi.