Spekülasyon sahipsiz kaldı

Pirinç fiyatlarının son bir ayda ikiye katlanması karşısında, üreticiler ve marketlerin bazı çevreler tarafından 'stokçulukla' suçlanmasına her iki cepheden de tepki geldi.

 

Pirinç Değirmencileri Derneği (PDD) Başkanı Turgay Yetiş düzenlediği basın toplantısında, pirinç spekülasyonu yapmadıklarını öne sürdü. Fiyatların küresel piyasalardaki gelişmeler ile Avustralya'daki kuraklıktan kaynaklandığını öne süren Yetiş, "Türkiye'nin pirinç ithalatının önemli bir bölümünü karşıladığı Mısır, ithalatı durdurdu. Bu etkili oldu. ABD'deki fiyatlarda hergeçen gün yükseliyor" dedi. Yetiş, Yeni Mesaj'ın "Üreticiden çeltik 75 kuruşa satın alındı. 10 kilo çeltikten 6.5 kilo pirinç çıkıyor. Böylece üreticiden alınan pirincin kilosu 1 YTL 10 kuruşa geliyor. Neden marketlerde 6 YTL'ye, 8 YTL'ye pirinç satılıyor" sorusuna şu şekilde cevap verdi: "Pirincin çeltik fabrikalarındaki kilosu 2.4 YTL. Biz spekülasyon yapmıyoruz." Yetiş, bu çerçevede zincir marketlerini suçlayarak, "Bakliyattan kazanıyorlar" dedi.

Fiyatın artış nedeni küresel piyasalarYetiş fiyat artışları konusunda ise şunları söyledi: "Dünyada bugünlerde birçok ülkede yaşanan olayları ve global piyasalardaki gelişmeleri bir tarafa bırakarak, pirinç sorununu sadece spekülatif hareketlerle açıklamaya çalışmak doğru değildir. Petrol fiyatlarında yaşanan artışın yanı sıra küresel ısınma ve kuraklık, tüm dünyada tarımsal girdi maliyetlerinde fiyat artışına neden olmuştur. Ayrıca, finans piyasalarından emtia borsalarına kayan uluslararası fonların büyük çaplı gıda operasyonları, nüfus artışına bağlı olarak talepte yaşanan artış ve bilhassa da tarımsal ürünlerin enerji üretiminde kullanılması, sadece pirinçte değil tüm tarım ürünlerinde fiyat artışına sebep olmuştur. Bu gelişmelerden ülkemizin etkilenmemesi mümkün değildir. Kırmızı Mercimekteki fiyat artışı %125, bulgurdaki fiyat artışı %105 seviyesinde iken, global pazarlarda da ortaya çıkan bu artışın faturası, niçin sadece pirince kesilmeye çalışılmaktadır? Pirinci konuşurken, buğdayı, mercimeği ya da bitkisel yağları niçin konuşmadığımızı anlamak mümkün değildir. Bu nedenle 'Pilavdan dönenin kaşığı kırılsın' diyoruz."

Talep yüzde 70 azaldıYeni Mesaj gazetesinin bir başka sorusu üzerine PDD Başkanı Turgay Yetiş, Nisan ayının başından itibaren birinci elde talebin yüzde 30 azaldığını vurguladı. Bu da 35 bin tonluk pirinç anlamına geliyor. Yeni Mesaj'ın "Öyleyse neden fiyatlar düşmüyor" sorusuna ise pirinç değirmencileri "Dünya fiyatları düşmüyor ki" şeklinde cevap verdiler.

Üretim arttırılmalıYetiş, Biga'da üretim yarısı, Çatalca ve Karacabey'de su tüketiminin fazla olması nedeniyle pirinç üretiminin yasaklandığını da söyledi. "Tedbir olarak üretimi artırmaktan başka çare yok" diyen Yetiş, bunun için de firmaların pozisyon alarak bu açığı giderdiğini ifade etti.