Piyasalar tedirgin!

Uluslararası piyasalarda gelişmekte olan ülke kaynaklı sarsıntılar iç piyasayı da olumsuz etkiledi.

Macaristan'daki siyasi çalkantı, Tayland'daki darbe, Polonya'da koalisyon partileri arasında yaşanan gerginlik, Güney Afrika para birimi Rand'ın sert düşüşü ile birlikte son olarak Ekvator'un borçlarını yeniden yapılandıracağını açıklaması, haftanın son gününde satışları da beraberinde getirdi.Bugün serbest piyasada 1,50'lerin üzerine çıkan dolar, bu seviyeleri son olarak Ağustos ayı başında görmüştü.22 Mayıs 2006 tarihinde 1,485'lerden satılan dolar, o tarihte başlayan dalgalanmayla birlikte 1 ay içinde 1,69 seviyesine kadar ulaşmıştı.Aynı tarihlerde 1,90'ların üzerine çıkan Avro ise, 2,12 seviyeleri görmüştü. Temmuz ayından itibaren yeniden düşüşe geçen döviz fiyatları, Ağustos ayında, Mayıs'ta yaşanan dalgalanma öncesi fiyatlara yakın bir seviyeye kadar gerilemişti.Dolar ve avro bugün özellikle yurt dışı gelişmelere bağlı olarak hızlı bir yükselişle, Ağustos ayı başındaki seviyelere ulaştı.İstanbul serbest piyasada kapanış saatlerinde doların satış fiyatı 1,5240 YTL, avronun satış fiyatı 1,9480 YTL oldu.Piyasanın kapanışı itibarıyla Kapalıçarşı'da 1,5220 YTL'den alınan dolar, 1,5240 YTL'den satılıyor. 1,9460 YTL'den alınan avronun satış fiyatı ise 1,9480 YTL oldu.Serbest piyasada dünkü kapanış saatlerinde 1,4800 YTL olan dolar güne 1,5180 YTL'den, 1,8820 YTL olan avro ise 1,9400 YTL'den başlamıştı.Borsa haftayı düşüşle kapadıİstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Ulusal 100 Endeksi, ikinci seansta 141,35 puan azalarak 36.390,01 puandan kapandı.Hisse senetleri ikinci seansta ortalama yüzde 0,39 değer kaybetti.İlk seanstaki 1.259,46 puanlık azalış dikkate alındığında, Borsa endeksi günün tamamında 1.400,81 puan geriledi. Hisse senetlerinin günlük ortalama değer kaybı yüzde 3,71 oldu.İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarında işlem gören 16 Temmuz 2008 vadeli, bugün valörlü tahvilin basit getirisi yüzde 23,73, bileşik getirisi yüzde 21,81'den kapandı.Bu kağıdın dünkü kapanıştaki basit getirisi yüzde 22,04, bileşik getirisi yüzde 20,36 olmuştu.KotasyonlarBankalararası piyasada dolar kotasyonları, saat 14.15 itibariyle, alışta en düşük 1,5220 YTL, en yüksek 1,5280 YTL, satışta en düşük 1,5300 YTL, en yüksek 1,5370 YTL seviyesinde bulunuyor.PariteUluslararası piyasalarda avro-dolar paritesi 1,2823, sterlin-dolar paritesi 1,9046, yen-dolar paritesi ise 116,23 düzeyinde seyrediyor.Dünya piyasaları neden gergin??  Macaristan'daki politik olaylar ve kredi görünümünün düşürülmesi.?  Ekvator'un dış borçlarını ödememeyi gözden geçirebileceğini açıklaması.?  Düşen petrol fiyatlarının Rusya ve Brezilya'ya olumsuz etkisi.?  Brezilya'da hemen seçim öncesi artan politik gerginlik.?  Tayland'daki darbe.?  Polonya'da koalisyon gerginliği.Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, sabah saatlerinden bu yana piyasalarda yaşanan hareketliliğe ilişkin, "İçteki piyasa oyuncularının, dışardan bir tedirginlik ve kriz ithal etmeye çalıştıklarını düşünüyorum" değerlendirmesini yaptı.Yıldırımtürk, hareketliliğin dün öğleden sonra başladığını kaydetti. Sabah, piyasa açılışında beklentilerin olumlu olduğunu, özellikle FED'in faiz oranlarını değiştirmemesinin gelişmekte olan piyasalarda olumlu bir etki yaratmasının beklendiğini aktaran Yıldırımtürk, şunları kaydetti:"Ancak, günün ikinci yarısında tam tersi bir hareket oldu. Dövizde, bono faizlerinde yükseliş, Borsada da gerileme yaşandı. Daha ziyade içteki piyasa oyuncularının dışardan bir tedirginlik ve kriz ithal etmeye çalıştıklarını düşünüyorum.Sebebi ise, Hazine'nin salı günü yapacağı iç borçlanma ihalesinde biraz daha fazla faiz oranıyla borç para satma düşüncesi... Biraz spekülatif hareket gibi görünüyor. Bundan önceki açıklamalarında Hazine, iç borç geri ödemesinden daha az borçlanacağını açıklamıştı ancak eylül ayının ilk borçlanmasında tam tersi oldu. Neredeyse itfası kadar borçlandı. Bu sefer de öyle olur düşüncesiyle piyasa oyuncuları yüksek faizle Hazineye borç para satmaya çalışıyorlar. Bu da dövizi tetikleyerek oluyor. Döviz tetiklenince diğer piyasalar da birbirine bağlı olduğu için bono faizlerinde yükselme, Borsada gerileme oluyor.Geçici bir durum var gibi, kısa vadeli bir tedirginlik ve spekülatif bir hareketlilik görünüyor." Merkez Bankasının piyasaları izlediğini bu konuda tedbir alacağını düşündüğünü kaydeden Yıldırımtürk, "Bu belki bir sözlü açıklama veya oynaklık daha da ileri giderse satış şeklinde müdahale olabilir" dedi.Merkez bankası bir güvenceYatırımcıların veri akışlarını çok iyi takip etmesi gerektiğini söyleyen Salar, ikinci bir dalgalanma iddiaları konusunda "Şu an için kesin bir teşhis koymak çok zor" dedi. Türk ekonomisinin Mayıs ayındaki dalgalanma dönemine göre farklılık gösterdiğini anlatan Salar, şöyle devam etti: "Mayıs ayında Türk ekonomisi çok savunmasızdı. Merkez Bankasında görev değişimi nedeniyle bankanın duruşu net değildi. İlk anda çok iyi iletişim kurulamadı. Ancak Merkez Bankası gücünü gösterdi. O dönem Merkez Bankası ekstra riskti, bence artık risk değil bir güvence. Dalgalanma tecrübesi var. Nerede radikal adım atması gerektiğini biliyor. Aşırı panik yapmak için erken olabilir. Yine de dikkat edilmesi gereken bir süreç." Dalgalanmanın en fazla etkileyeceği tarafın, döviz olduğunu belirten Salar, doların 1,6000 seviyelerine kadar gitme potansiyeli bulunduğunu kaydetti.