Pire için limanlarımız yandı

ERSAN İLTER/İSTANBULTÜRSAB'ın 'Kruvaziyer Turizmi Raporu'na göre, ilk kez 1831 yılında İtalya'dan yola çıkıp İzmir'i de kapsayan bir Akdeniz turu ile başlayan kruvaziyer turizmi, 2013 yılı sonunda dünya genelinde 20.9 milyon yolcuya ulaştı. Geçen yıl söz konusu 20.9 milyon kişinin 2.2 milyonu Türkiye limanlarını ziyaret etti. Bir başka deyişle toplam kruvaziyer turistinin yaklaşık yüzde 11'inin yolu Türkiye'den geçti. Beklentiler bu yıl dünya genelinde kruvaziyer turist sayısının 22 milyona ulaşması. Bu da yaklaşık yüzde 5'lik bir artış beklentisi demek... Dünya limanları yüzde 5'lik büyüme hedefleri ile yola devam ederken, dünya ortalaması üzerinde büyüme potansiyeli vaat eden Türkiye, Yunanistan'a takılmış durumda. Türkiye'de bu yıl ve önümüzdeki 3 yıl boyunca beklenti kruvaziyer turizminde yüzde 23'lük bir büyüme yaşanması. Bundaki en önemli neden ise komşumuz Yunanistan'daki ekonomik kriz ve bununla beraber süre gelen grevler.  Yunanistan'daki grev Türk turizmini de etkiliyorTürkiye'ye gelen kruvaziyer gemilerinin yüzde 40'a yakını Yunanistan'daki Pire Limanı'ndan hareket ettiği için bu ülkedeki negatif gelişmeler direkt Türkiye'yi de etkiler hale geldi. Pire Limanı'nda yaşanan olumsuzluklar nedeniyle rezervazyonlarını Batı Akdeniz'e kaydırma eğilimi gösteren dev kruvaziyer şirketlerin bu stratejisi Türkiye'nin bu alanda büyüme oranını da yarıya düşürmüş durumda. Yunanistan faktörüne rağmen kruvaziyer yolcuların Türk turizminde önemi giderek artıyor. 2003 yılında sadece 581 bin kruvaziyer yolcuyu ağırlayan sektör, 11 yılda yüzde 285 gibi büyük bir atışa imza atarak 2.2 milyon yolcuya ulaştı. Oysa aynı dönemde dünya kruvaziyer turisti sayısındaki artış yüzde 150'lerde kaldı. Yani Türkiye dünya genelinin 2 katına yakın bir büyümeye imza attı. Kruvaziyer turisti, sağladığı gelir açısından da iştah kabarttı. Kruvaziyer turistinin 7 günlük bir seyahatte gemide harcadığı tutar ortalama bin 719 dolar. Yani kruvaziyer turizminin sadece gemiler açısından büyüklüğü 36 milyar dolara ulaşmış durumda. Bu rakama, kruvaziyer turistinin gemi dışında yaptığı harcamalar dahil değil. Kruvaziyer turisti normal bir turistin ortalama 3 katı kadar harcama yapıyor. Örneğin Türkiye'de normal bir turistin günlük ortalama harcaması 5055 dolar seviyesindeyken, transit bir limanda kruvaziyer turisti için bu rakam 120 doları, ana limanlarda ise 150 doları geçiyor. Kruvaziyer tayfası da limanlarda günlük ortalama 70 dolar harcama yapıyor. Bu rakamlar baz alınarak yapılan hesaba göre, kruvaziyer turisti ve tayfasından Türkiye'de esnafa yaklaşık 400 milyon dolar para bırakıyor.