Nüfusumuzun 46 milyonu kadın

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 'İstatistiklerle Kadın' verilerini açıkladı. Buna göre, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarında 2022 yılında, kadın nüfus 42 milyon 575 bin 441 kişi, erkek nüfus 42 milyon 704 bin 112 kişi oldu. Diğer bir ifadeyle, toplam nüfusun yüzde 49.9'unu kadınlar, yüzde 50.1'ini ise erkekler oluşturdu. Kadınlar ile erkekler arasındaki bu oransal denge, kadınların daha uzun yaşaması nedeniyle, 60 ve daha yukarı yaş grubundan itibaren kadınların lehine değişti. Kadın nüfusun oranı, 60-74 yaş grubunda yüzde 52.2 iken 90 ve üzeri yaş grubunda yüzde 72.4 oldu. Ulusal Eğitim İstatistikleri Veri Tabanı sonuçlarına göre, en az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 ve daha yukarı yaştaki nüfusun toplam nüfus içindeki oranının 2008-2021 yılları arasında arttığı görüldü. En az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 ve daha yukarı yaştaki bireylerin toplam nüfus içindeki oranı, 2008 yılında yüzde 81.1 iken 2021 yılında yüzde 92.1 oldu. Bu oran cinsiyete göre incelendiğinde, 2008 yılında en az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 ve daha yukarı yaştaki kadınların oranı yüzde 72.6, erkeklerin oranı yüzde 89.8 iken bu oran 2021 yılında kadınlarda yüzde 87.3, erkeklerde yüzde 97.1 oldu.

Eğitim arttıkça işsizlik azalıyor

Hane halkı iş gücü araştırması sonuçlarına göre, 2021 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki iş gücüne katılma oranının yüzde 51.4 olduğu görüldü. Bu oran kadınlarda yüzde 32.8, erkeklerde ise yüzde 70.3 oldu. İş gücüne katılma oranı eğitim durumuna göre incelendiğinde, kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe iş gücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların iş gücüne katılma oranı yüzde 12.8, lise altı eğitimli kadınların iş gücüne katılma oranı yüzde 25.3, lise mezunu kadınların iş gücüne katılma oranı yüzde 32.5, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların işg ücüne katılma oranı yüzde 38.5 iken yükseköğretim mezunu kadınların iş gücüne katılma oranı yüzde 67.6 oldu.

Kadınlarda istihdam erkeklerden az

Hane halkı iş gücü araştırması sonuçlarına göre, 2021 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilenlerin oranının yüzde 45.2 olduğu görüldü. Bu oran kadınlarda yüzde 28, erkeklerde ise yüzde 62.8 oldu. En yüksek istihdam oranı yüzde 52 ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesinde, en düşük istihdam oranı ise yüzde 29.9 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde seyretti. En yüksek kadın istihdam oranı, yüzde 36.8 ile TR90 Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane bölgesinde gerçekleşti. Bu bölgeyi yüzde 35.6 ile Kastamonu, Çankırı, Sinop, yüzde 33.8 ile Samsun, Tokat, Çorum, Amasya izledi. En düşük kadın istihdam oranı ise yüzde 14.5 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde gerçekleşti. Bu bölgeyi yüzde 15.9 ile Şanlıurfa, Diyarbakır, yüzde 19.6 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari izledi. En yüksek erkek istihdam oranı, yüzde 70 ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesinde gerçekleşti. Bu bölgeyi yüzde 67.2 ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis, yüzde 67.1 ile Konya, Karaman izledi. En düşük erkek istihdam oranı ise yüzde 46.7 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde meydana geldi. Bu bölgeyi yüzde 54.2 ile Şanlıurfa, Diyarbakır ve Van, Muş, Bitlis, Hakkari izledi.

Ortalama ilk evlenme yaşı kadınlarda 25

Evlenme istatistiklerine göre, resmi olarak ilk evliliğini 2022 yılında yapan kadınların ortalama evlenme yaşı 25.6 iken erkeklerin ortalama evlenme yaşı 28.2 oldu. Ortalama ilk evlenme yaşının en yüksek olduğu il, kadınlarda 29.7 yaş, erkeklerde 32.3 yaş ile Tunceli oldu. Ortalama ilk evlenme yaşının en düşük olduğu il ise kadınlarda 22.7 yaş ile Ağrı, erkeklerde 26.2 yaş ile Şanlıurfa oldu. TÜİK verilerine göre, resmi evliliklerde eşler arasındaki eğitim farkı incelendiğinde, 2021 yılında kadınların yüzde 39.4'ünün kendilerinden daha yüksek eğitimli erkeklerle evli olduğu görüldü. Eşlerinden daha yüksek eğitimli olan kadınların oranının yüzde 15.9, eğitim seviyeleri aynı olan eşlerin oranının ise yüzde 42.8 olduğu görüldü. Boşanma istatistiklerine göre 2022 yılında kesinleşen boşanma davaları sonucu çocukların velayetinin çoğunlukla anneye verildiği görüldü. Annenin velayetine verilen çocuk oranı yüzde 75.7 iken babanın velayetine verilen çocuk oranı ise yüzde 24.3 oldu.

Ev işleri kadınların üstünde

Aile yapısı araştırması sonuçlarına göre 2021 yılında hanedeki ev işlerinin genellikle kim tarafından yapıldığı incelendiğinde, evin badana/boyası hariç tüm işlerin genellikle bir hane halkı ferdi tarafından üstlenildiği görüldü. Hane halkı ferdi tarafından yapılan ev işleri cinsiyete göre incelendiğinde, ev işlerini genellikle kadınların üstlendiği görüldü. Kadınlar en fazla yüzde 94.4 ile çocuk bakımı, yüzde 85.6 ile çamaşır ve bulaşık yıkama (makineyle bile olsa), yüzde 85.4 ile yemek yapma ve evin günlük toplanması ve temizlenmesi işlerini üstlendi. Erkekler en fazla yüzde 74.1 ile aylık faturaların ödenmesi, yüzde 65.2 ile küçük bakım, onarım, tamir işlerini üstlendi.