Maliye Bakanı açıkladı! Bütçede rekor açık

RECEP BAHAR/İSTANBUL

Türkiye bütçesi geçen yıl 47.4 milyar lira açık vererek, Cumhuriyet tarihi rekoru kırdı. Bütçe açığı 2016'da 29.9 milyar TL, 2015'te 22.6 milyar TL, 2014'te 23.4 milyar TL, 2013'te 18.4 milyar TL olarak gerçekleşmişti.

Merkezi yönetim bütçesinde 2017 yılında vergi gelirleri 2016'ya göre yüzde 16.8 artarak 536 milyar 48 milyon liraya yükseldi.

2016 yılında 584 milyar 71 milyon lira olan bütçe giderleri, geçen yıl yüzde 16 artarak 677 milyar 722 milyon lirayı buldu. Faiz hariç bütçe giderleri de yüzde 16.3 arttı ve 621 milyar 11 milyon lira olarak hesaplandı.

Faize 56.7 milyar lira gitti

Diğer taraftan, geçen sene faiz giderleri, 2016'ya göre yüzde 12.9 artarak 56 milyar 712 milyon liraya yükseldi.

Personel giderleri, geçen sene 2016 yılına göre yüzde 8.9 artışla 162 milyar 139 milyon liraya çıktı. Aynı dönemde sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise yüzde 10.4 arttı ve 27 milyar 267 milyon lira olarak kaydedildi.

Söz konusu dönemde mal ve hizmet alım giderleri, yüzde 17.3 artarak 63 milyar 470 milyon lira olarak gerçekleşti. Cari transferler yüzde 20.5 artışla 270 milyar 962 milyon lira oldu.

Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 2016'ya göre yüzde 24 artışla 132 milyar 466 milyon liralık transfer yapıldı.

Geçen sene Ocak-Aralık döneminde cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 12 milyar 722 milyon lira, mahalli idare (belediyeler) payları ise 60 milyar 704 milyon lira olarak hesaplandı.

Geçen yıl bütçe gelirleri

2016 yılında 554 milyar 140 milyon lira olan bütçe gelirleri, geçen yıl yüzde 13.8 artışla 630 milyar 349 milyon liraya yükseldi.

Vergi türleri itibarıyla Ocak-Aralık dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında 2016'ya göre, kurumlar vergisi yüzde 23.1, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 19.9, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 3, özel tüketim vergisi yüzde 14.9, gelir vergisi yüzde 16.3, damga vergisi yüzde 16.2, harçlar yüzde 7.8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 29.7 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 12.5 arttı. 

Taşeron işçilerin kadro maliyeti ne?

Maliye Bakanı Naci Ağbal, 2017 yılına ilişkin Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri'ni açıkladığı basın toplantısının ardından gazetecilerin sorularını cevapladı.

Ağbal, taşeron işçilerin kadroya alınmasının kamuya getireceği yüke ilişkin olarak, "Bu arkadaşlarımızın kamuya geçişleriyle beraber belki işçi kadrolarına atanmalarına bağlı olarak kendilerine ilave tediye ödemesi yapılması bağlamında bütçeye ilave yük gelecek ama diğer taraftan özellikle ihale süreci içinde oluşan maliyetlerin de artık oluşmaması nedeniyle ilave giderlerden kamu kurtulmuş olacak" dedi.

Bakan Ağbal, Kamu Özel Sektör İşbirliği (PPP) projelerinin bütçeye yüküne ilişkin bir soru üzerine şöyle konuştu: "Bu konuda Uluslararası Para Fonu (IMF) ile bir teknik çalışma yaptık. Çalışma hazırlanınca açıklayacağız, bir miktar gecikti çünkü IMF heyeti aralıkta geldi, bazı değerlendirmeleri çok doğru ve haklı."

Ağbal, "2016'da her 100 liralık vergi tahakkukunun 87 lirasını vatandaş gönüllü olarak ödedi. 2017'de bu oran, yüzde 94'e çıktı" dedi.