İngiltere ile Fransa arasında tekne krizi

Fransa'nın karasularında izinsiz avlanan İngiltere'ye ait balıkçı teknesine el koyarak, bir tekneye de sözlü uyarıda bulunmasının ardından İngiltere'nin konuyla ilgili Fransa Büyükelçisini Dışişleri Bakanlığına çağırdı.

Fransa ve İngiltere arasında Brexit sonrası balıkçılık konusundaki gerilim devam ediyor. Fransa, karasularında izinsiz avlanan İngiltere'ye ait bir balıkçı teknesine el koymuş, bir tekneye ise sözlü uyarıda bulunmuştu. Fransız adli makamlarının kontrolü altında bulunan trol teknesi, polis eşliğinde Le Havre Limanı rıhtımına bağlanmıştı.

Gerilimin ardından İngiltere Başbakanlık Ofisi tarafından yapılan açıklamada, "Fransa'nın eylemleri haksızdır ve AB'nin Ticaret ve İşbirliği Anlaşması (TCA) veya daha geniş uluslararası hukukla uyumlu görünmemektedir" denildi.

Açıklamada, "Fransız hükümetinin bu konuda sürekli olarak kullandığı ve bu durumun çözülmesini kolaylaştırmayan çatışmacı dilinden dolayı üzgünüz. Endişelerimizi hem Fransa'ya hem de AB Komisyonu'na güçlü bir şekilde ilettik. Bir sonraki adım olarak, Dışişleri Bakanı (Avrupa ve Amerika Bakanı Wendy) Morton'a Fransız Büyükelçisini çağırması talimatı verildi' denildi.

Fransa'dan misilleme tehdidi

Fransa, 2 Kasım'dan itibaren ülkeye giren İngiliz mallarına ekstra gümrük kontrolleri uygulayacağını duyurmuştu. Fransa'nın bu kararının ardından işgücü kıtlığı ve enerji kriziyle mücadele eden İngiltere'nin Noel öncesinde daha fazla ekonomik sıkıntı ile karşılaşma ihtimalini artıracağı yorumları yapılmıştı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron hükümetinin İngiltere'ye elektrik ihracatının gözden geçirilmesi de dahil olmak üzere daha fazla yaptırım getirmeyi de değerlendirdiği belirtilmişti.

İngiltere ise dün Fransa'nın misilleme tehdidine uygun bir karşılık vereceklerini belirtmişti. İngiltere hükümetinden bir sözcü, "Fransa'nın tehditleri hayal kırıklığı, yakın bir müttefik ve ortaktan bekleyeceğimiz türden değil" ifadelerini kullanmıştı.

Öte yandan, İngiltere ile Fransa arasında Manş Tüneli üzerinden taşınan mallara yönelik ek gümrük kontrollerinin işletmelerin yılsonu tatili dönemi için stok yapması gibi ticaret akışlarını ciddi şekilde etkilemesinden endişe ediliyor.

Avrupa Birliği (AB) teknelerinin İngiltere sularında balık tutma hakkı, İngiltere'nin 1 Ocak 2021'de AB'den ayrılmasının ardından Londra ve Brüksel arasındaki Brexit sonrası ticaret anlaşması müzakerelerinin önünde önemli bir engel oluşturmuştu. İngiltere, Brexit sonrası yapılan anlaşmada Fransız gemilerine özellikle Jersey'de balıkçılık izni vermek için öngörülmeyen şartlar getirmişti.

Kendine has bir yönetimi olan ve uluslararası arenada İngiltere tarafından temsil edilen Jersey hükümetinin İngiltere-Avrupa Birliği Ticaret ve İşbirliği Anlaşması (TCA) kapsamında uygulamaya koyduğu yeni lisans sistemi, Fransız teknelerinin Jersey sularında balıkçılık geçmişine sahip olduklarını göstermelerini gerektirirken, Fransız yetkililer bu karara tepki göstermişti.

Fransız yetkililer, Manş Adaları açıklarında balık tutmak için "yeni teknik önlemlerin" Avrupa Birliği'ne (AB) iletilmediğini ve bu durumun da yeni önlemleri "geçersiz" hale getirdiğini belirtmiş, söz konusu anlaşmazlık geçtiğimiz mayıs ayında yaklaşık 50 Fransız gemisinden oluşan bir filonun Jersey'deki Saint Helier limanının önünde düzenlediği protesto ile iyice alevlenmişti. Fransız balıkçılar daha sonra yeni erişim lisansları için başvuruda bulunmuştu.

İngiltere geçtiğimiz ay küçük AB teknelerinin yeni lisanslar için yaptığı 47 başvurudan sadece 12'sini vereceğini söylemişti. Jersey Adası da 169 talepten 64'üne tam, 31'ine geçici lisans verirken, 75 başvuruyu ise reddetmişti. Söz konusu karara öfkelenen Fransa, İngiltere'ye balıkçılık hakları konusunda baskı yapmak için Manş Adaları'ndaki elektrik kaynağını kesmekle tehdit etmişti.