İlmi yaymak ve bilgi olmadan konuşmamak

Talha bin Zeyd'den, dedi ki: Hz. Ebu Abdullah (İmam Cafer Sadık) aleyhisselam şöyle buyurdular:

"Ali aleyhisselam'ın kitabında şunları okudum: "Allah, cahillerden ilim öğrenmeye dair söz almadan, âlimlerden ilmi yaymaya dair söz almıştır. Çünkü ilim cehaletten öncedir."

Talha bin Zeyd'den, dedi ki: Hz. Ebu Abdullah (İmam Cafer Sadık) aleyhisselam şu; "Küçümseyerek insanlardan yüz çevirme…" ayetiyle ilgili şöyle buyurdular:

"(Yani) Ta ki katında insanlar ilim konusunda eşit olsunlar."

Cabir'den, dedi ki: Hz. Ebu Cafer (İmam Muhammed Bâkır) aleyhisselam şöyle buyurdular: "İlmin zekâtı, onu Allah'ın kullarına öğretmendir."

Yunus bin Abdurrahman kendine anlatan birinden naklen dedi ki: Hz. Ebu Abdullah (İmam Cafer Sadık) aleyhisselam şöyle buyurdular: "Meryem oğlu İsa aleyhisselam İsrailoğullarına hitap ederek buyurdu ki: "Ey İsrailoğulları, hikmeti cahillere anlatmayın ki, ona haksızlık etmiş olursunuz; ehlinden de hikmeti esirgemeyin ki, onlara haksızlık etmiş olursunuz."

Mufazzal bin Yezid'den, dedi ki: Hz. Ebu Abdullah (İmam Cafer Sadık) aleyhisselam bana şöyle buyurdular: "Seni, erlerin helak olmasını sağlayan iki hasletten menederim: Batıl üzere Allah'a kulluk sunmandan ve bilmediğin bir konuda insanlara fetva vermenden."

Abdurrahman bin Haccac'dan, dedi ki: Hz. Ebu Abdullah (İmam Cafer Sadık) aleyhisselam bana şöyle buyurdular: "Şu iki hasletten uzak dur. Çünkü helak olup gidenler bu ikisi yüzünden helak oldular. Sakın insanlara kişisel görüşüne göre fetva verme ve bilgisizce kulluk sunma."

Ebu Ubeydi'l-Hazza (Ziyad bin İsa)'dan, dedi ki: Hz. Ebu Cafer (İmam Muhammed Bâkır) aleyhisselam şöyle buyurdular: "Kim bilgi ve kılavuzu olmadan insanlara fetva verirse, hem rahmet hem de azap melekleri onu lanetler ve fetvasına uyanların günahları da ona ulaşır."

Ziyad bin Ebu Reca'dan, dedi ki: Hz. Ebu Cafer (İmam Muhammed Bâkır) aleyhisselam şöyle buyurdular: "Bildiğinizi söyleyin; bilmediğinizde ise, "Allah daha iyi bilir." deyin. Çünkü kişi Kur'an'dan bir ayeti (asıl manasından) çekip koparır ve bununla gökle yer arasından daha uzak bir mesafeye yüz üzeri düşer."

Muhammed bin Müslim'den, dedi ki: Hz. Ebu Abdullah (İmam Cafer Sadık) aleyhisselam şöyle buyurdular: "Âlim, kendisine bilmediği bir şey sorulduğunda, "Allah daha iyi bilir." diyebilir. Âlim olmayanın ise böyle söyleme hakkı yoktur."

Muhammed bin Müslim'den, dedi ki: Hz. Ebu Abdullah (İmam Cafer Sadık) aleyhisselam şöyle buyurdular: "Sizden birine bilmediği bir şey sorulduğunda; "Bilmiyorum." desin; "Allah daha iyi bilir." demesin ki, bununla arkadaşının kalbine kuşku düşürmüş olur. Sorulan kişi: "Bilmiyorum." dediğinde ise, soru soran onu suçlamamalıdır."

Zürare bin A'yun'dan, dedi ki: Hz. Ebu Cafer (İmam Muhammed Bâkır) aleyhisselam'a: "Allah'ın kullar üzerindeki hakkı nedir?" diye sordum. Buyurdular ki: "Bildiklerini söylemeleri, bilmedikleri hakkında ise susmalarıdır."

İshak bin Abdullah'tan, dedi ki: Hz. Ebu Abdullah (İmam Cafer Sadık) aleyhisselam şöyle buyurdular: "Allah, bilmediklerini konuşmasınlar ve bilmedikleri soruyu cevaplamasınlar diye Kur'an'dan iki ayeti kullarına özgü kılmıştır.

Allah Azze ve Celle şöyle buyurmuştur: "…Onlardan Allah hakkında haktan başka bir şey söylemeyeceklerine dair Kitab'da söz alınmamış mıydı?"

Yine şöyle buyurmuştur: "Hayır, onlar bilgisine varamadıkları ve tevili kendilerine gelmemiş olanı yalanladılar…"

İbn-i Şubreme'den, dedi ki: Hz. Cafer bin Muhammed aleyhisselam'dan duyduğum her hadisi hatırladıkça kalbim çatlayacak gibi oluyor. Buyurdular ki: "Babam bana ceddimden, o da Resulullah sallallahu aleyhi ve alih'den naklen anlattı:

-İbn-i Şubrume der: Allah'a yemin ederim ki, ne babası dedesine yalan bağlamıştır ne de dedesi Resulullah'a.- Buyurdular ki, Resulullah sallallahu aleyhi ve alih şöyle buyurmuşlardır:

"Kıyaslarla amel eden kimse hem kendi helak olmuştur hem de (başkalarını) helak etmiştir. Nasihi mensuhtan, muhkemi müteşabihten ayırt edip bilmeden, bilgisizce fetva veren kimse de, hem kendi helak olmuştur hem de (başkalarını) helak etmiştir."