‘İlmi olan amel eder’

Oğlu olan birine, "Süvarin mübarek olsun" diyene, Hz. Ali (a.s.) şöyle buyurdu: "Böyle söyleme! De ki: Bağışlayan Allah'a şükredici ol, sana bağışlanan mübarek olsun, rüşt ve kemale ersin ve iyiliklerinden nasiplenesin."

Hz. Ali'nin valilerinden biri, gösterişli bir bina yaptırdı. Bunun üzerine şöyle buyurdu: "Paralar başlarını gösterdi; bu bina senin zenginliğini gösteriyor."

"Eğer bir adamın kapısını kapatırlarsa, rızkı nereden gelir?" dediklerinde şöyle buyurdu: "Ecelinin geldiği yerden gelir."

Akrabalarından biri ölen bir kavme, baş sağlığı için ise şöyle buyurdular: "Bu ölüm ne sizinle başladı, ne de sizinle bitecek. Ölen dostunuz, yaşarken de sefere çıkıyordu, yine bir sefere çıktığını düşünün; size gelmezse, siz ona doğru gideceksiniz."

Yine şöyle buyurdu:

"Ayıbın en büyüğü, onun misli sende varken başkasını ayıplamandır."

"Zalim insanların alameti üçtür: Üstünde olana (Allah'a) isyan etmekle zulmetmek; elinin altındakilere galip olmakla haksızlık yapmak; zalim toplumu desteklemek."

"Şiddet son haddine ulaştığında genişlik hâsıl olur, bela halkaları iyice sıkıştığında bolluk ortaya çıkar."

"İşlerinin çoğunu eşine ve çocuklarına ayırma. Zira ehlin ve çocukların Allah'ın dostları ise Allah onları zayi etmez, yok eğer Allah'ın düşmanları ise o halde neden Allah'ın düşmanlarına üzülüyor ve çalışıyorsun?"

"Ey insanlar, Allah nimet anında sizleri, belada olduğu gibi korkulu görmelidir. Kendine geniş bir nimet verilen kimse, bunu tedrici bir cezanın başlangıcı olarak görmezse, korkunç hallerden güvene ermiş demektir. Darlığa düşen de bunun bir imtihan olduğunu bilmezse ümit edilen ecrini za-yi etmiştir."

"Ey heva ve heves esirleri! Arzularınızı azaltın. Zira dünyaya meyleden kimseyi sadece olayların diş gıcırtısı korkutur. Ey insanlar, nefislerinizi edeplendirmeyi kendiniz üstlenin ve onları huy edindiği kötü alışkanlıklardan alıkoyun."

"Birinden duyduğun kötü bir sözü, hayra yorumlayabildiğin müddetçe kötüye yorumlama."

"Allah'tan bir hacetin olduğunda duana Peygamber'e salâvat göndererek başla ve ardından hacetini dile. Allah kendinden iki şey istenildiğinde (hacet ve salâvat) birini kabul edip diğerini reddetmekten daha kerim ve yücedir." "Yüzsuyundan korkan kimse cedelleşmeyi terk etmelidir." "İmkândan önce koşuşturmak ve fırsattan sonra ağır davranmak ahmaklıktandır."

"Olmayacak şeyi sorma; zira olan şeyde senin için (yeteri kadar) uğraş vardır."

"Düşünce saf bir aynadır. İbret almak, uyaran bir öğütçüdür. Başkaları için hoşlanmadığın şeyden kaçınman, edep olarak sana yeter."

"İlim amelle birliktedir; o halde ilmi olan amel eder. Çünkü ilim ameli çağırır, icabet ederse kalır, etmezse göçer gider."

(Nehcü'l-Belağa'dan...)