Her yaşta ortaya çıkabiliyor

Çölyak, genetik olarak duyarlı kişilerde buğdaydaki gluten, arpa, çavdar, yulaf gibi besinlerde gluten isimli proteinlere karşı kalıcı alerji olarak oluşan, kesin sebebi bilinmeyen ince bağırsak hastalığı olarak tanımlanıyor.
9 Mayıs Dünya Çölyak Günü dolayısıyla bilgiler aktaran Gastroenteroloji Kliniği'nden Uzm. Dr. Özgür Ecemiş ve Uzm. Dr. Ömer Faruk Yolcu, çocukları ve erişkinleri yaşam boyu etkileyen, her yaşta ortaya çıkabilen bu hastalığın kesin sebebinin belli olmadığını söyledi.

Genetik ve çevresel faktörler etkili

Hastalığın oluşmasında genetik ve çevresel faktörlerin birlikte etkili olduğunu belirten Uzm. Dr. Ömer Faruk Yolcu, "Beslenmede gluten nedeniyle buğday ve buğday ürünlerine yer verilmediği takdirde hastalık görülmez. Pirinç ve mısır bu hastaların tüketebileceği tahıl grubu besinlerdir.
Anne sütünün uzun süre verilmesi, anne sütü verilirken ek gıdalara başlanması yararlıdır. Viral enfeksiyonlar, sigara, gıda katkı maddeleri gibi çevresel faktörlerin hastalığın ortaya çıkmasında olumsuz yönde etkili oldukları düşünülmektedir" diye konuştu.

'Özel kan tetkikleri yapılır'

Diyare, yağlı dışkılama, kilo kaybı ve beslenme eksiklikleri bağırsak emilim bozukluklarının olabileceğine değinen Uzm. Dr. Ecemiş ise, "Çoğu hastada tipik belirtiler mevcut değildir. Anemi, yorgunluk, gaz ve karında şişkinlik, rahatsızlık, kemik erimesi, infertilite artık daha sık görülür. Çölyak hastalığının tanısı için özel kan tetkikleri yapılır. Bunlarda pozitiflik varsa oniki parmak bağırsağından biyopsi alınıp değerlendirilir. Biyopside çölyak hastalığı ile uyumlu değişiklikler saptandığında tanı konulur. Uzun süre tanı almayıp tedavi olmayan çölyak hastalığının yol açtığı diğer problemler otoimmün hastalıklar, kemik erimesi, bağırsak lenfomasıdır" dedi.

Çölyak hastalığında diyet önemli

Tedavi konusunda bilgiler aktaran Uzm. Dr. Yolcu, "Hasta kişinin gluten almaması, eksik olan vitaminlerin verilmesi sağlanır. Glutensiz diyet buğday, çavdar, arpa ve yulaf içeren tüm gıdaların tüketilmemesidir. Mısır, patates, pirinç, soya ununda gluten bulunmaz. Diyete uyulması ile yaşam kalitesi ve şikayetleri düzelir. Bu diyet ömür boyu sürmelidir. Birinci derece akrabalarında çölyak olan, açıklanamayan ishal, şişkinlik, gaz şikayetleri, açıklanmayan demir eksikliği anemisi, vitamin E veya K eksikliği, osteoporoz, hipokalsemi, açıklanamayan karaciğer testlerinde bozukluk olan kişilerde çölyak testleri yapılmalıdır" şeklinde açıklamada bulundu. İHA