Hayrın ve şerrin takdiri Allah’tandır

Değerli dostlarım, dinimiz İslam'ın iman esasları hakkında temel konuları vardır. Bu esaslara, ayrım yapmadan inanmak ve gereğini yerine getirmek bir sorumluluktur.

İman esasları kişinin kendi iradesine bırakılmamış ama tercih, kulun kendi iradesine bırakılmıştır. Yani İman edip etmemek tercihe bırakılmış, ancak "iman ettim" dedikte sonra esaslara dokunma hakkı kişilere verilmemiştir.

Bu sebeple Kur'an'da geçen "ey iman edenler iman edin" ikazı çok manidardır. İlgili ayet Nisa suresi 136. ayettir.

"Ey iman edenler! Allah'a, Peygamberine, Peygamberine indirdiği Kitaba ve daha önce indirdiği kitaba iman edin. Kim Allah'ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve ahiret gününü inkar ederse, sapıklığın en koyusuna düşmüş olur." (Nisa / 136)

Yüce Allah bu ayeti kerimede esaslarını kendisinin belirlediği şekilde iman edilmediği taktirde, gerçek anlamda iman etmiş sayılmayacağımızı ikaz etmiştir.

Nisa suresi 78. ayette de "Her nerede olursanız olun ölüm size yetişir, son derece sağlam kaleler içinde de bulunsanız yine kurtulamazsınız. Onlara bir iyilik erişirse "Bu, Allah'tandır" derler, bir kötülüğe uğrarlarsa, "Bu, senin yüzündendir." derler. Ey Muhammed! De ki: "Hepsi Allah'tandır." Bu topluma ne oluyor ki, hiç söz anlamaya yanaşmıyorlar?

Ayette "Hepsi Allah'tandır" ifadesiyle, hayrı ve şerri yaratanın Allah olduğu dile getirilmektir. Çünkü Yaratıcı Allah'tır ve O'ndan başka yaratıcı yoktur.

İşin kula bakan yönü ise hayrın ve şerrin kulun cüzi iradesi ile tercih edilmiş olmasıdır. Bundan dolayı da insanlar hayır ve şer, iyi ve kötü bütün davranışlarından sorumludur.

İmanın esaslarında ifade edildiği üzere her Müslüman kadere, hayır ve şerrin Allah'tan olduğuna inanır.

Yani âlemlerin yaratıcısı olan Allah Teala, hayrı da şerri de külli irade ile ister ve yaratır. Çünkü âlemde her şey O'nun irade, takdir ve kudreti altındadır.

Ancak Allah'ın hayra rızası vardır, şerre ise rızası yoktur. Hayrı seçen mükafat, şerri seçen ceza görecektir. Şerrin Allah'tan olması, yaratmak anlamındadır. Yaratmak kudretin izharı ve imtihan içindir.   

İslam alimlerine göre, Allah'ın şerri irade edip yaratması kötü değildir. Ancak, kulun şer işlemesi ve şerri tercih etmesi kötüdür.

Anlamamız gerek şudur: Bütün fiilleri, hayrı ve şerri dahi yaratan Allah'tır. Yaratılmış olan hayrı ve şerri seçme şansına sahip olduğumuz kadarıyla, yaptığımız şeylerden de sorumlu tutulacağız.

Davranışlarımızı ve niyetlerimizi bu ölçü çerçevesinde değerlendirdiğimiz takdirde, işin sırrına da ermiş oluruz inşallah.