Gönül Dostları

Evliyanın buyuklerinden. Halveti yolunun Mısriyye kolunun mürşididir. Adı Muhammed olup babasınınki Ali Çelebi'dir. Mahlası Niyâzî olup, uzun müddet Mısır'da kaldığı için de Mısrî denilmiştir. 1618 (H. 1027) senesinde Malatya'nın Soğanlı köyünde doğdu. 1693 (H. 1105) senesinde bir Çarşamba günü kuşluk vakti Limni adasında vefat etti. Niyâzi-i Mısrî, Malatya'da, önce İslami ilimlere ait temel bilgileri, sonra da medrese tahsiline başlayıp tefsir, hadis, fıkıh ve tasavvuf ilimlerini öğrendi. Tahsilini tamamladıktan sonra, camilerde gayet tesirli vaazlar vermeye başladı. Sonra Malatya'da bulunan Halveti mürşidi Hüseyin Efendinin sohbetinde bulunarak, ondan feyz aldı. Hüseyin Efendinin vefatından sonra, onun hasretinin tesiri ile seyahate karar verdi. Dayarbakır-Mardin yoluyla Bağdat'a gitti. Burada, büyük alimlerin, evliyanın ve Seyyid Abdülkadir-i Geylani'nin kabrini ziyaret ederek bereketlendi. Sonra Hazreti Hüseyin'in kabr-i şerifini ziyaret etti. Bağdat'ta dört sene ilim tahsil etti. Tahsilini tamamlayan Niyâzi-i Mısrî, Kâhire'ye gitti. Şeyhûniyye denilen yerde, Kadiriyye meşrebi büyüklerinden olan bir zatın dergahında misafir kaldı ve talebe oldu. Hocasının bereket ve himmetleriyle kemâle erdi. Kerametleri görülmeye başladı. Cami-ul Ezher'de hem ders verdi hem de ilmini genişletti. Mübarek günlerde vaz u nasihat ederdi. Gayet güzel Arabca konuşurdu.

Niyâzi-i Mısrî, elde ettiği ilim ve marifetlere doymuyor, daha fazlasına kavuşmak için Allah-u Teâlâ'ya şöyle yalvarıyordu:

Ya Rabb bize ihsan etVuslat yolunu gösterSûretde koma sivâdan kesUzlet yolunu göster

Nefsimi hevadan kesKalbimi riyadan kesMeylimi sivadan kesHalvet yolunu göster

Candan sana latif kılHer taâta râgıb kılBir pire musahib kılHizmet yolunu göster.

Talim edip esmâyı,Bildir bize eşyâyı,Doymaya Ev ednâyı,Hikmet yolunu göster.