Dünya rezervlerinin % 74'ü bizde ama...

Bor başta olmak üzere birçok yer altı kaynaklarına sahip olmamıza rağmen bu şansı kullanamıyoruz. Türkiye, inşaat, tarım ve sanayinin çeşitli alanlarında kullanılan perlit madeninin yeryüzündeki rezervlerinin yüzde 74'üne sahip

İnşaat, tarım ve sanayinin çeşitli alanlarında kullanılan perlit madeninin yeryüzündeki rezervlerinin yüzde 74'ünün Türkiye'de olmasına rağmen, madenin üretiminde ABD, ihracatında ise Yunanistan lider konumda bulunuyor. Dünya rezervlerinin yüzde 74'lük kısmına sahip Türkiye'de yaklaşık 7.7 milyar ton perlit rezervi olduğu, bu rezervin 2 milyar tonu aşan yüzde 34'lük bölümünün ise Kars'ta bulunduğu, ancak söz konusu yataklarda işletme yapılmadığı kaydedildi. Atatürk Üniversitesi (A.Ü) Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Cemal Sevindi, perlit madenin magmatik kökenli bir katılaşım kayacı olduğunu belirterek, "İnci Taşı'' olarak da bilinen perlitin ısıtıldığı zaman 4 ila 30 kat genleşebilme özelliğine sahip olduğuna dikkat çekti. Dünyada perlit rezervleri bakımından Türkiye'yi, Yunanistan ve ABD'nin takip ettiğini anlatan Sevindi, üretim bakımından dünya liderinin ABD olduğuna işaret ederek, şunları söyledi:"ABD, dünyadaki perlit rezervinin sadece 2.6'sına sahip ve 2002 yılında dünya üretiminin yüzde 31.6'sını gerçekleştirdi. Avrupa perlit ticaretini elinde bulunduran Yunanistan ise 2002 yılında perlit üretiminin yüzde 21.9'unu karşılamaktadır. Bu konuda en ilginç olan ise dünya perlit rezervinin yüzde 2'sine sahip Japonya bile 2002 yılında dünya üretiminin 15.2'sini gerçekleştirmiş, buna karşın Türkiye'nin aynı yıl üretimdeki payı 15.1 olmuştur.''

EKONOMİK

AÇIDAN PERLİT

Perlit'in 2 tipte pazarlandığını anlatan Sevindi, "Perlit, tonu 34 ila 55 milyon lira arasında satılırken, genleştirilmiş perlitin metreküpü 24 ila 55 milyon lira arasında pazarlanıyor'' dedi. Perlitin ekonomik açıdan değerlendirilmesine yönelik çalışmaların 1920'li yıllarda başladığını anlatan Sevindi, madenin genel olarak sanayi, tarım ve inşaat alanında kullanıldığını söyledi. Sevindi, "Perlit, sahip olduğu özellikler ile fay hatlarının bulunduğu ve şiddetli karasal iklimin hakim olduğu Doğu Anadolu Bölgesi için çok önemli bir yapı gereci durumundadır. Perlit kullanılarak inşaa edilecek binalarda ısıtma maliyetleri de düşer. Diğer taraftan, bölgeyi sürekli etkileyen depremlerin yol açtığı can ve mal kayıplarının hafif malzeme ve dayanıklı konutlarla azaltılması mümkündür''

KULLANILMADI?I

YER YOK

Perlit üretiminin yüzde 5-10'nun tarım sektöründe tüketildiğini ifade eden Sevindi, özellikle genleştirilmiş perlitin, tarım topraklarına karıştırıldığında toprağın yeterli ölçüde havalandırılmasını sağladığını, nemini koruduğunu, ayrıca yüzey sularının kontrolü ve yüksek oranda toprağa sızmasını sağlayabildiğini söyledi. Perlit üretiminin yüzde 15-20'sinin sanayide kullanıldığını ifade eden Sevindi, gıda, ilaç ve kimya sanayiinde filtrasyon ve süzme işlemleri için de perlitin yoğun şekilde kullanıldığını belirtti.Perlitin tıbbi ilaç, tarımsal ilaç ve gübre sanayinde de katkı maddesi olarak değer kazandığını kaydeden Sevindi, "Perlit kardan kayan yollarda da çekiç gücünü artırıp kaymayı önlediği için kullanılıyor. Ülkemizde de kış aylarında karayollarına tuz yerine perlit dökülebilir. Böylece asfaltın tuz nedeniyle bozulmasını önlenir'' dedi.