Dövizde 'Seksenler'e mi dönülüyor?

RECEP BAHAR / DETAY HABER

Kapalıçarşı ile bankalar arası piyasada uygulanan döviz kurları arasında makas açılıyor. Örneğin dün öğle saatlerinde bir banka mobil uygulaması üzerinden ABD Doları'nı 18.67'den alırken, 19.0120'ye satıyordu. Euro ise 20.34'e alınıp 20.71'e satılıyordu. Söz konusu banka döviz alış ile döviz satış arasında dolarda 34, Euro da ise 37 kuruş fark oluşturmuştu. Döviz alışta üstelik kambiyo vergisi de ödeniyor.
Kapalıçarşı'da ise ABD Doları döviz büfeleri arasında bazı farklar olsa da 19.01'den alınıp 19.035'e, Euro ise 20.70'e alınıp, 20.75'e satılıyordu. Oysa TV ekranlarının sağ alt köşesinde Dolar 18.81, Euro ise 20.49 yazıyordu. Kapalıçarşı'da dolarda alış ile satış arasındaki fark 2.5, Euro'da ise 5 kuruş...

1980'li yılları çağrıştırıyor

Yeni Mesaj, durumu aynı zamanda ekonomist olan ve yıllarca Kapalıçarşı'da döviz ticareti yapan bir uzmana sordu. Uzman, bankalar arası piyasa ile Kapalıçarşı arasındaki makasın giderek açılmasının 1980'leri çağrıştırdığına işaret ederek, şunları söyledi: "Şu anda Lübnan'da, İran'da, Mısır'da serbest piyasa ile bankalar arası döviz piyasası arasında ciddi fark hatta uçurum bulunuyor. 1970'li yılların sonu ve 80'li yılların başında da Türkiye'de Kapalıçarşı ile bankalar arasında ciddi fark vardı. Zaten bankalar vatandaşa döviz satmazdı. Turgut Özal döneminde bu sistem değişti. Döviz büfeleri açılmaya başlandı. Türkiye'de ise Kapalıçarşı ile bankalar arası piyasa arasındaki fark 1980'li yıllarla karşılaştırıldığında şimdilik düşük... Ancak bir kaç ay önce çok çok daha düşüktü. Geçen yıl Aralık ayındaki döviz yükselmesinden önce bankalar ABD Doları'nda alış ile satış arasında 6, Euro'da ise 8 kuruş fark uyguluyordu. Geçen sene boyunca fark 30-35 kuruş bandında gidip geldi. Özellikle bankalar üzerinden işlem yapmak zorunda olan ihracatçılar mağdur oldu."

'İkili kur değil'

Konu, 26 Ocak'ta Merkez Bankası İdare Merkezi'nde düzenlenen yılın ilk Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı'nda Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu'na da soruldu. Kavcıoğlu, şunları söyledi: "Bankacılıkla Kapalıçarşı arasında farklı kur uygulanmasında anormal durum söz konusu değil. Eskiden beri Kapalıçarşı bir tık piyasanın üzerindedir. Kapalıçarşı'ya gidenle bankacılıkta işlem yapan aynı müşteri değil zaten. İhracatçının, ithalatçının, banka müşterisinin Kapalıçarşı'da ne işi var? İkili bir kur sistemi yok bir kere onu çok net ifade edeyim. Banka kuru ile Kapalıçarşı arasında her zaman bir fark olabilir ama o bir ikili kur değil."