Covid-19'da 6'ncı dalga yolda

Covid-19 pandemisinde yaklaşık iki buçuk yıl geride kalırken, vaka sayıları son haftalarda hem dünyanın farklı noktalarında hem de Türkiye'de artışa geçti. Birçok ülkede bu yükseliş, Omicron varyantının BA.4 ve BA.5 adlı alt varyantlarının yayılması sonucu gerçekleşiyor. Pandemide küresel çapta altıncı dalganın yaşanıyor olabileceğini belirten uzmanlara göre Covid-19 ile mücadele henüz sona ermiş değil. Küresel olarak bakıldığında Avrupa kıtasında birçok ülkede vakalar artıyor. Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, İspanya ve Yunanistan bu ülkeler arasında yer alıyor. İngiltere'de geçtiğimiz hafta yaklaşık 2.7 milyon kişinin test sonucu pozitif çıktı. ABD, Brezilya, Meksika, Japonya, Güney Kore, Hindistan, Avustralya ve Yeni Zelanda'da da vaka sayıları yükselişte. Çin'in kumarhaneleriyle ünlü Macau kentinde, vaka sayısının artması sonucu bir haftalık karantina ilan edildi ve aciliyeti olmayan tüm işyerleri kapatıldı.

BA.4 ve BA.5 varyantları baskın

Covid-19, varyant adı verilen yeni genetik kodlarla insanların karşısına çıkıyor. Omicron bir varyant. BA.4 v BA.5 ise Omicron bağlantılı alt varyantlar. Bu varyantlar ilk olarak yılın başında Güney Afrika'da ortaya çıktı ve şimdi birçok ülkede yayılıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ilk olarak Nisan ayında BA.4 ve BA.5'i izlemeye başladı. Bazı ülkelerde bu varyantlar diğer Covid türlerine baskın gelmeye başlamış durumda. Örneğin Portekiz'de BA.5 varyantı baskın halde. İngiltere'de de BA.4 ve BA.5'in etkisi sürekli artıyor. Henüz, bu alt varyantların diğer varyantlara kıyasla ne kadar zararlı olduğuna dair yeterli bilimsel çalışma bulunmuyor. Uzmanlar bu alt varyantların hem aşılardan kaçtıklarını hem de hastalığı geçirenlerde yeterli antikor oluşmadığının altını önemle çiziyorlar. Bu durumun bu yeni varyantlar nedeniyle hastalığın bulaşmasının daha süratle meydana geldiğine ilişkin bir sonuç ortaya çıkardığını belirten uzmanlara göre bu endişe verici varyantlara engel olunamadığı için küresel olarak bir altıncı dalgayla karşı karşıya kalınmış durumda.

Türkiye'deki artış hangi seviyede?

Türkiye'de Sağlık Bakanlığı, Covid-19 verilerini 1 Haziran tarihinden bu yana günlük değil haftalık olarak açıklıyor. Bu verilere bakıldığında özellikle Haziran ayının ortasından itibaren vakalarda önemli bir yükseliş olduğu görülüyor. Vaka sayıları; 30 Mayıs ve 5 Haziran arasında 7 bin 322, 6 Haziran ve 12 Haziran arasında 7 bin 556, 13 Haziran ve 19 Haziran arasında 10 bin 954, 20 Haziran ve 26 Haziran arasında ise 26 bin 635, 27 Haziran-3 Temmuz arasında ise 57 bin 113 olarak kayda geçti. Bu beş haftalık dönemde vefat sayılarında ise büyük bir sıçrama görülmüyor. Ölüm sayıları söz konusu haftalarda sırasıyla 19, 20, 19, 17 ve 25 olarak gerçekleşti.

Sonbahar aylarına dikkat

Aralarında Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği, Türk Toraks Derneği ve Türk Tabipleri Birliği'nin de bulunduğu altı uzmanlık kuruluşu tarafından, 'Covid-19 pandemisi bitmedi' başlığıyla yayımlanan açıklamada ülkemizdeki vaka sayılarının gerçekte daha yüksek olabileceği belirtilerek, "Yüzde 30-40'ları aşan test pozitiflik oranlarının açıkça gösterdiği üzere gerekenden çok az test yapılmakta olduğu düşünüldüğünde, Avrupa'da benzer nüfus ve varyant profiline sahip ülkelerdeki günlük 80-100 bini aşan sayılar bizim için de geçerli olabilir" ifadelerine yer verildi. Uzmanlar hem bayramdan dönüş haftası hem de sonbahar aylarına dair uyarılar yapıyor. Altı meslek örgütü ve derneğin açıklamasında, "vakaların yaz boyunca yüksek bir plato yaparak devam edebileceği ve asıl vaka artışlarının olası yeni varyantların da ortaya çıkışıyla sonbahar ve kış aylarında yaşanabileceği" öngörüsünde bulunuldu.

Salgına karşı aşılama hızlandı

Sağlık Bakanlığınca Covid-19'a karşı yeni hatırlatma dozu randevularının tanımlanmasının ardından Ankara Şehir Hastanesine aşılarını olmak için gelen vatandaşlar uzun kuyruk oluşturdu. Bakanlık, Covid-19'la mücadele kapsamında, son yaptırdığı aşının üzerinden 6 ay geçen kişilere yeni hatırlatma dozu randevularını 10 temmuz itibarıyla e-Nabız sistemine tanımladı. Bu kapsamdaki kişiler, Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden randevularını alarak hatırlatma dozlarını yaptırabiliyor. Hatırlatma dozu için TURKOVAC, Sinovac veya BioNTech aşılarından biri tercih edilebiliyor. Uygulamanın başladığı ilk gün randevularını alarak Ankara Şehir Hastanesine gelenler de aşı polikliniğinde uzun kuyruk oluşturdu.