Boeing'te çöküş hızlandı

Aynı zamanda Amerikan ordusunun en büyük askeri malzeme tedarikçisi de olan Amerikan havacılık devi Boeing, yaklaşık 17 bin çalışanını işten çıkaracak. İcra Kurulu Başkanı Kelly Ortberg, Cuma günü personele gönderdiği e-postada işten çıkarmaların 'yöneticileri, müdürleri ve çalışanları' kapsayacağını duyurdu. ABD'nin batı kıyısındaki eyaletlerde 33 bin çalışanın greve çıkması nedeniyle 737 Max, 767 ve 777 uçaklarının üretimi durmuştu. Ortberg, bu uçakların üretiminin durdurulmasının ardından, şirketin küçülmesinin gerekli olduğunu söyledi. Şirket ayrıca yeni 777X uçağının ilk teslimatını 2025'ten 2026'ya ertelediğini duyurdu. Uçağın başlangıçta Ocak 2020'de hizmete girmesi planlanmıştı. Şirket mevcut siparişlerin tamamlanmasının ardından 2027 yılında 767 kargo uçağının üretimini de durduracağını açıkladı.

Zarar büyüyor

İşçilerin grevi gelir kaybını doğrudan etkiledi. Şirket, üçüncü çeyrek kazançlarına ilişkin olarak ayrı bir duyuruda, hisse başına 9.97 dolar zararla 17.8 milyar dolar gelir beklediğini belirtti. Grev, 13 Eylül'de maaşların artırılması talebiyle başlamıştı. İşçi sendikalarıyla iki gün süren görüşmelerin sonuçsuz kalmasının ardından Boeing şirketi, görüşmeleri askıya aldı ve teklifini geri çekti. Boeing'in son teklifi yüzde 30'luk bir ücret artışını içeriyordu.

Krizi 737 Max uçakları tetikledi

Boeing'i batmaya sürükleyen krizi 2018 ve 2019 yıllarında iki 737 Max uçağının Etiyopya ve Endonezya'da düşmesi tetikledi. Bu yıl Ocak ayında ise Alaska Havayolları'na ait Boeing 737 Max tipi bir yolcu uçağının kalkıştan kısa bir süre sonra kapısı yerinden fırlamıştı. Kazada yaralanan olmamıştı ancak firmanın güvenlik ve kalite kontrol standartları hakkında incelemeler başlatılmıştı. Grev nedeniyle 737 Max tipi uçaklardaki üretim şu anda durdurulmuş durumda. 2018 ve 2019 yıllarında da beş ay arayla yine 737 Max tipi iki uçak, neredeyse birebir aynı şekilde düşmüş ve kazalar 346 yolcu ve mürettebatın hayatına mal olmuştu.

Ciddi ceza ödeyecek

Boeing, bunun üzerine Adalet Bakanlığı ile Federal Havacılık İdaresi denetçilerini yanılttığı suçunu kabul edeceği bir anlaşmaya varmıştı. Teksas eyaletindeki federal mahkemede görülen davaya bakan Yargıç Reed O'Connor, bu anlaşmanın kabul edilip edilmeyeceğine karar verecek. 737 Max tipi iki uçaktaki kazada hayatlarını kaybedenlerin aileleri mahkemede, Boeing ve eski yöneticilerinin kamuya açık bir ceza davasında yargılanması talep ederek, anlaşmaya karşı çıktı. Ailelerin avukatları, kazalardan önce arızalanan uçuş kontrol sistemi hakkında Boeing'in denetçileri yanıltması nedeniyle şirkete verilen 244 milyon dolar tutarındaki para cezasının hafif kalacağını savunuyor. Anlaşma kapsamında para cezasına ek olarak Boeing'in güvenliği artırmak için en az 455 milyon dolar bütçe ayırması ve güvenlik ile kalite prosedürlerini 3 yıl boyunca bağımsız denetçilerin denetimine açması öngörülüyor.