Anayasa Mahkemesi'nden "yaşlılık aylığı" kararı

Anayasa Mahkemesi, hizmet akdine bağlı olarak çalışan sigortalının, Sosyal Güvenlik Kurumundan (SGK) yaşlılık aylığı talebinde bulunabilmesi için çalıştığı işten ayrılması şartını öngören kuralı anayasaya aykırı buldu.

Bugünkü Resmi Gazete'de yer alan karara göre, başvurucu, hizmet akdine bağlı olarak çalışan sigortalının yaşlılık aylığı talebinde bulunabilmesi için çalıştığı işten ayrılması şartını öngören kuralın, çalışma hak ve özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle anayasaya aykırı olduğunu ileri sürdü.

Başvuruyu değerlendiren yüksek mahkeme, kuralda, hizmet akdine bağlı çalışan sigortalıya yaşlılık aylığı bağlanması için SGK'ye yazılı başvurudan önce çalışılan işten ayrılma koşulunun öngörüldüğünü, böylece sigortalılık statüsünde meydana gelen değişikliğin iş yeri ile SGK kayıtlarına sağlıklı olarak işlenmesi ve sosyal güvenlik sisteminin düzenli bir şekilde işleyişinin sağlanmasının amaçlandığını belirtti.

Sigortalının çalıştığı işten ayrılmadan da pasif sigortalı statüsüne geçirilerek prim ödemelerini buna göre düzenlenmesinin sosyal güvenlik sisteminin düzenli işleyişi üzerinde olumsuz bir etki oluşturmayacağını bildiren Anayasa Mahkemesi, kararında şu ifadelere yer verdi:

"Yaşlılık aylığı tahsis talebinde bulunan sigortalının ya da SGK'nin, tahsis talebinde bulunulduğunu işverene bildirmesi ve SGK ile işveren kayıtlarının buna göre düzenlenmesi mümkündür.

Öte yandan 506 sayılı Kanun'un mülga 31. maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 42. maddesinde yaşlılık aylığı bağlanacak sigortalıların tahsis taleplerine SGK tarafından gerekli belgelerin ve incelemelerin tamamlandığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde yazılı olarak cevap verilmesi öngörülmüştür.

İtiraz konusu kural uyarınca sigortalının yaşlılık aylığı talebinde bulunabilmesi için işten ayrılması gerektiği gözetildiğinde kural, sigortalının söz konusu üç aylık dönemi herhangi bir gelir elde etmeksizin geçirmek zorunda kalmasına neden olmaktadır.

Her ne kadar daha sonra aylık bağlandığında sigortalıya aylık bağlanmayan dönemlerin ödemesi yapılabilmekte ise de bu durum sigortalının aylar boyunca hiçbir gelir elde edememesinin neden olduğu mağduriyetleri tümüyle ortadan kaldırmamaktadır. Dolayısıyla kural orantılı değildir."

Anayasa Mahkemesi, bu gerekçelerle hizmet akdine bağlı olarak çalışan sigortalının, SGK'den yaşlılık aylığı talebinde bulunabilmesi için çalıştığı işten ayrılması şartını öngören kuralın anayasaya aykırı olduğuna ve iptaline karar verdi. AA