Almanya'da koalisyon umut vermiyor

Milliyet'in iktisatçı yazarı Prof. Dr. Hurşit Güneş, Almanya'da kurulan 'Hıristiyan Demokrat - Sosyal Demokrat' koalisyonunun ülkenin sorunlarına çözüm bulamayacağı kanısında

Alman ekonomisi Avrupa'nın lokomotifidir. Ancak son yıllarda tekliyor ve ortaya ciddi boyutlarda işsizlik çıkmış durumda. Bunu çözmek için büyük reformlar gerekiyor. Bu reformları da gerçekleştirmek kolay değil. Çünkü bunların sosyal maliyeti olduğu gibi, siyasal faturası var.Almanya'da 18 Eylül seçimleri net bir sonuç getirmeyince koalisyon alternatifleri gündeme geldi. İlk seçenek "trafik ışığı koalisyonuydu": Sosyal Demokratlar (kırmızı), Yeşiller ve FDP (liberal: sarı). İkincisi, "Jamaika koalisyonuydu": Hıristiyan Demokratlar (siyah)-FDP-Yeşiller. Bu da tutmadı. İşadamları ise uzun süredir iki büyük siyasal partinin (Hıristiyan Demokratlar ile Sosyal Demokratlar) bir araya gelerek uzlaşmayla büyük reformların gerçekleşmesini istiyordu. Sonunda medya baskısıyla Schröder ve Merkel bir araya geldi. Merkel'in başbakanlığında Büyük Koalisyon oluştu. Ancak Sosyal Demokratlar da kabinede ağırlıklarını koydular.Çözüm olamaz!Bu koalisyonun Almanya'nın temel sorunlarına çözüm olacağını sanmıyoruz. Çünkü çözümleri farklı iki siyasal yaklaşımın bir arada yaşaması çok zor. Muhafazakârlar işsizliği önemli bir sorun olarak görmezken, Sosyal Demokratlara göre çözüm bulunması gereken en temel sorun işsizlik. Çünkü ülkedeki işsizliğin düzeyi 5 milyona dayanmış durumda. Almanya'da sosyal güvenlik sisteminde ciddi çatlaklar, hatta yarıklar var. Nüfus yaşlanıyor. 42 milyon çalışan, 24 milyon emekli var. Yani neredeyse 2 çalışan 1 emekliyi finanse ediyor. 2013 yılında çalışan sayısı daha da düşüp 36 milyona indiğinde, emekli sayısı 28 milyona çıkacak. 2020'ye varmadan her çalışana neredeyse finanse etmesi için bir emekli düşecek. Böyle gitmesi çok zorEmeklilik sisteminin bu şartlarda sürdürülmesi çok zor. Bu konuda da iki siyasal görüş arasında ciddi farklar var. Kaldı ki, SPD'nin kendi içinde bile bu konuda birbirinden ayrılan, hatta kimi zaman çatışan görüşler bulunuyor. Bir çözüm, emekli yaşının yükseltilmesi. Ama bu genç işsizliğini daha da artıracak bir önlem. Bir diğer çözüm ise, emeklilik kesintilerini artırmak. Bu ise, ücret maliyetlerini daha da yukarı çıkaracak ve Alman ekonomisi uluslararası rekabet gücünü yitirecek. Öte yandan, hükümet yıllardır emeklilerin maaşlarını sabit tutuyor. Bu da belli bir kesimde yoksullaşma yaratıyor. Maliyetler artıyorSon yıllarda Almanya'da bütçe açığı giderek büyüyor ve kamu borcu milli gelir içinde Maastricht kriterinden uzaklaşıyor. Öte yandan, işçilik maliyetleri özellikle eurodaki güçlenme nedeniyle hızla artıyor. Son 5 yılda işçilik maliyeti yüzde 50'den fazla arttı. Yine son 5 yıldır Alman ekonomisi ortalama yüzde 1 kadar büyüyor. Büyük Koalisyon'da dış politikanın sosyal demokratlarda olacağı anlaşılıyor. Bu, Almanya'nın son yıllarda sürdürdüğü dış politikanın doğrultusunda önemli bir değişiklik olmayacak demek. Ancak ekonomik politikalarda öyle anlaşılıyor ki Hıristiyan Demokratlar egemen olacak. Bu da sert ekonomik önlemlerin alınmasına elverecek.Bütçe kısılacakBütçe kısılacak, sosyal yardımlar azalacak. Merkel, bu politikalarla pek de sempatik karşılanmayacak. Ancak eli mahkûm. Büyüme ve istihdam sorununa ise pek bir çözüm görünmüyor. Almanya'daki yeni koalisyon Türkiye'nin AB sürecine olumsuz bir tutum takınmayabilir. Ancak, göçmen politikasında Muhafazakârların ne türlü sert tedbirler alacağını şimdiden kestirmek mümkün.