AB vize işini sulandırıyor

HABER MERKEZİ
Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında 18 Mart'ta varılan anlaşma gereğince Türkiye üzerinden Yunanistan'a geçen sığınmacı sayısı önemli ölçüde azaldı. AB'nin sınırlarını korumakla görevli kurum olan Frontex'in Direktörü Fabrice Leggeri, "Hava koşulları Ege adalarına geçen sığınmacı sayısında rol oynasa da, düşüş trendi Nisan ayında devam etti. Bu ayın ilk yarısında ortalama günlük geçişler 100'den az oldu" dedi. Avrupa sınır ajansı Frontex'ten yapılan açıklamaya göre, Mart ayında Türkiye'den Yunanistan'a geçen sığınmacıların sayısı, 26 bin 460 oldu. Bu kişilerin 22 bin 900'ü, AB ve Türkiye arasında varılan mutabakatın uygulanma tarihi olan 20 Mart'tan önce geçti. Mutabakat çerçevesinde Türkiye'den Yunan adalarına giden sığınmacıların geri gönderilmek üzere kayıt altına alındığı 20 Mart'tan ay sonuna kadarki süre zarfında gerçekleşen geçiş sayısı ise 3 bin 560 oldu.
Böylece 20 Mart öncesi günlük ortalama 1145 olan geçiş sayısı, mutabakatın uygulanmasıyla yüzde 70'ten fazla düşüşle 323'e geriledi. Geçişler Nisan ayında da azaldı ve günlük ortalama sayı 100'ün altına indi.  
325 sığınmacı geldi
Varılan mutabakat çerçevesinde 4 Nisan'dan itibaren Yunanistan'dan Türkiye'ye 325 sığınmacı geri gönderildi. Bunun karşılığında AB, Türkiye'den 80 civarında sığınmacı kabul etti. Böylece geri gönderilen her 4 sığınmacıya karşılık AB'nin Türkiye'den 1 sığınmacı kabul ettiği ortaya çıkıyor. 
Anlaşma caydırıcı oldu
AB üyelerine geçen sene bir milyondan fazla, bu sene de 178 bin sığınmacı giriş yaptı. AB, önlem alınmazsa 2017 sonunda kadar toplam sığınmacı sayının 3 milyonu geçmesini öngörüyordu. AB ile Türkiye arasında varılan anlaşmanın bu noktada caydırıcı olduğu ortaya çıkıyor. 
Türkiye'nin Geri Kabul Anlaşması karşılığında AB'den iki beklentisi bulunuyor: 
1. Vize muafiyeti
2. Suriyeli sığınmacılar için 2018 sonuna kadar 6 milyar Euro'nun Türkiye'ye aktarılması. 
Ancak AB'nin vize serbestisi konusunda Türkiye'ye yeni şartlar dayatmaya hazırlandığı ileri sürülüyor. Alman basınında anlaşma uyarınca Türkiye'ye Haziran sonundan itibaren uygulanması planlanan vize muafiyetinin sınırsız olmayacağı ileri sürüldü. Alman Welt Am Sonntag gazetesine göre, AB üçüncü ülkelere vize muafiyetinin kaldırılması konusunda bugüne dek izlediğinden farklı bir uygulamaya gidecek. Habere göre 'anlaşma' askıya alma koşulunu da içerecek. Başka bir ifadeyle Türkiye'nin AB ile daha önce kararlaştırdığı biçimde sığınmacıları Yunanistan'dan almaması; yoksul, korunmaya muhtaç sığınmacılara yeterli koruma sağlamaması ya da insan haklarına riayet etmemesi gibi durumlarda vize anlaşması askıya alınacak. Konunun AB İçişleri Bakanları'nın bu Perşembe Lüksemburg'da yapacağı buluşmada ele alınması bekleniyor.
Başbakan Haziran'da vize konusunda umutlu
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Pazartesi akşamı Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Genel Kuruluna hitap etmek için Fransa'nın Strazburg kentine hareket etmeden önce Ankara Esenboğa Havalimanı'nda yaptığı açıklamada, Türkiye'ye vize serbestisine sınırlama getirileceği iddiası konusunda şunları söyledi: "Türkiye ciddi bir muhataptır. Söz verdiği zaman yapar. Söz verilen hususların yapılması konusunda da hiçbir taviz göstermez. Bu karşılıklı bir taahhüttür. Eğer AB bu konuda gerekli adımları atmazsa tabii Türkiye'nin de atması gereken adımları atması beklenemez. Bu konularda ben haziran ayında inşallah vize muafiyetinin devreye gireceğine olan inancımı sürdürüyorum. Ben bu aşamaya geldikten sonra bütün bu süreci geri döndürecek bir adımın AB tarafından ve AB üyesi ülkeler tarafından atılacağına ihtimal vermiyorum. Türkiye üzerine düşeni yaptığı zaman -ki şu anda 72 ana şarttan 17'si geride kaldı- Mayıs ayına kadar bunun tamamlanacağını ümit ediyorum. Bunlar gazetelerde yapılan yorumlar üzerinde ciddiye aldığım Avrupalı muhataplarım hakkında bir yorumda, spekülasyonda bulunmak istemem. Zaten önümüzdeki günlerde tekrar bir araya geleceğiz. Bu konularda ben Haziran ayında inşallah vize muafiyetinin devreye gireceğine olan inancımı sürdürüyorum. Olmaması halinde Türkiye'nin tabii taahhütlerine bağlı kalmasını kimse bekleyemez."
3 milyar Euro kaşıkla geliyor!
Avrupa Birliği, Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar için taahhüt ettiği 3 milyar Euro'luk fonun 110 milyon Euro'luk kısmını 19 Nisan Salı günü serbest bıraktı. Serbest bırakılan 110 milyon Euro'nun 60 milyon Euro'su Türkiye ile AB arasında varılan mutabakat çerçevesinde Yunanistan'dan Türkiye'ye geri gönderilen sığınmacılar için, kalan 50 milyon Euro ise Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar için kullanılacak. Böylelikle, AB Komisyonu'nun 2017 sonuna kadar söz verdiği 3 milyar Euro'luk fonun sadece 187 milyon Euro'su serbest bırakılmış oldu. Türkiye ile AB arasında 18 Mart'ta yapılan zirvede 3 milyar Euro'luk bütçenin bitmesi durumunda 2018 sonuna kadar 3 milyar Euro'luk ek fonun hayata geçirilmesi kararlaştırılmıştı.
Brüksel'deki yaklaşım olumsuz
Türkiye-Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı (TAVAK) Başkanı Prof. Dr. Faruk Şen, Vizesiz Avrupa konusunda Avrupa Birliği'nin (AB) 4 Mayıs' ta Türkiye' nin attığı adımlarla ilgili son raporunu vereceğine işaret ederek, şunları söyledi: "Türkiye 72 kriterden 55'ini yerine getirdiğini belirtiyor. Ancak Türkiye'ye karşı Brüksel'deki yaklaşım olumsuz... Haziran ayında vizenin kalkma ümidi yok. Almanya Başbakanı Angela Merkel, bu konuda AB'de fazla bir etki oluşturmak istemiyor. AB 3 milyar Euro'luk yardımı da henüz göndermedi. Dolayısıyla Türkiye'nin Geri Kabul Anlaşmasını gündemden kaldırması gerekecek. Türkiye'nin Geri Kabul Anlaşması karşılığında 3 milyar Euro'nun belirli bir bölümünün proje olarak gelmesi beklenirken, vize başka bir bahara kalacak. Bence Schengen vizesinin kaldırılması artık çok güç. İnsanlarımıza fazla söz verdik, yerine gelmeyecek."