65 milyon yıllık eşsiz hazinemiz: BOR
10.09.2002 00:00:00
* Hasan Akkoca
Cumhuriyet Senatosu Bor Mineralleri Araştırma Komisyonu tarafından 30 yıl önce karara bağlandığı şekliyle 'Türk Milleti, bor yataklarının hakiki ve asli sahibidir'. Görüldüğü gibi bu mücadele yeni değil. Bu mücadele bir İngiliz Şirketi ile önce Osmanlı Hükümeti sonra Türkiye Cumhuriyeti arasında 130 yıldan bu yana sürüp giden, bitmeyen kavgadır. Türk Boraks adıyla kurulan şirket 1950'de 'Türkiye'de bor madeni bitmiştir, 60,000 ton rezerviniz var, rafineri kurmanız gerekmez' diye bir rapor yazar. Ancak Eskişehir-Kırka'da bulunan rezerv 1,5 milyar tondur. Bir zamanlar Sultançayırı'ndan çıkardıkları bor madenini, alçıtaşı diye ambarlarda tutup kaçak olarak Türkiye'den çıkaranlar şimdi bora ayrılmış alanların ikinci bir madene açılması gibi bir karar (8. Madde) çıkarmaya çalışıyorlar.
Bu koşullarda Türkiye bir an önce ham bor ihracatını kesmelidir. Bor tuzlarının devlet eliyle işletilmesini sağlayan 2840 sayılı yasa korunmalıdır. 3213 sayılı maden kanununun 49. Maddesindeki düzenleme kaldırılarak bor tuzları işletim hakkının istisnasız bir şekilde devlet elinde toplanması sağlanmalıdır.
İktidarlar değiştikçe değişmeyen kalıcı milli bir bor politikası çalıştırılmalıdır. Ülkemizin çok uluslu tekeller ile rekabet edebilmesi için ocak üretiminden başlanarak, rafine uç ürünler elde edilmesi ve pazarlaması dahil olmak üzere tek elden ve güçlü bir organizasyon gerekir. Bunun için yıllardır uğraşması itibarı ile deneyimli Eti Holding vardır. Rafine ve uç ürün üretmeye yönelik gerçekçi yatırım projeleri hayata geçirilmelidir ki bu da Maden Mühendisleri Odası'nın söylediğine göre birkaç yıl süreli ve yaklaşık 400-450 milyon dolarlık yatırım ile payımız üst seviyelere çıkacaktır.
Kendi içersinde rahatlıkla hareket edebilen, yatırım kararlarını hızla alabilen (ki 10 ayrı bakanlıktan, 22 ayrı birimden izin almak gerekiyor) pazarlama politikasını rekabet edebilecek bir yapıya kavuşturan ruhsatlar, pazarlama ve fiyatlandırma Eti Holding'in uhdesinde kalmak kaydıyla, özel sektörle yatırım ortaklığı yapabilen bir mekanizmanın kurulması gereklidir.
Ham bor ihracatının kesilmesi bor endüstrisi yatırımları açısından ülkemizi bir cazibe merkezi haline getirecektir. Bu aynı zamanda bor uç ürünleri kullanan ileri teknolojilerin ülkemize gelmesi sonucunu doğuracaktır. Ar-Ge faaliyetlerine özel önem verilerek uç ürün üretmeye yönelik bilimsel çalışmalar organize edilmeli. Üniversitelerle işbirliği yapılarak Bor Teknoloji Enstitüsü ve Bor Teknolojisi Geliştirme bölgeleri kurulmalıdır.
Türkiye bir zamanlar sanayiinin temel yapıtaşı, çeliğin temel girdilerinden birisi olan krom ülkesiydi ki Almanya silah sanayii için, 2. Dünya Savaşı'na bizden aldığı kromlarla girmişti. Ne yazık ki krom cevherlerimiz yıllardır hızla yurtdışına hammadde olarak yok pahasına satılmıştır. Bugün ise yakın vadedeki ülke ihtiyaçlarını ancak karşılayacak düzeye inmiştir.
Biz bir enerji denizi üzerinde otururken peşinden koştuğumuz petrol ve doğalgaz boru hatlarının, doğalgaz çevrim santrallerinin, termik santrallerin, hidroelektrik santrallerin yakın bir gelecekte nimetten ziyade külfet haline gelmişliğini üzülerek izleyebiliriz.Elbet dünyada ki sermayeye ait düzen sallanıp göçebilir, işte o zaman elinde toprağı olan suyu olan kazanacaktır. Türk borlarının ve toprağının asli ve hakiki sahibi olarak herkes gözlerini dört açıp üzerine düşeni yapmalıdır.
Anatolia'nın kelime anlamı ışığın yükselmesidir. Anatolia ise ışığın yükseldiği yerdir. Umarız biz de insanlık tarihindeki, her manada ileri seviyeye yükselmiş uygarlıklar gibi bazı konuları haledip, bilim ve felsefeye zaman ayırarak Anadolu'yu tekrar ışığın yükseldiği yer yaparız.
Kaynaklar:
1-Scientific American dergisi/innovations/The Ultimate Clean Fuel/Mayıs 2002
2-Devlet Denetim Elemanları Derneği dergisi,Sayı 108
3-Bilim ve Teknik dergisi/mayıs 2002
4-TBMM Genel Kurul Tutanağı/57.Birleşim/29 Ocak 2002
5-Maden Mühendisleri Odası Basın Açıklamaları/Bor Madenciliğimiz /Cumhuriyet Dönemi Madenciliğimiz /Eti Holding te neler oluyor /Eti Holding in Özelleştirilmesi
6-www.physicsweb.org
7-www.borax.com(Rio Tinto Borax home )
8-www.milleniumcell.com
Cumhuriyet Senatosu Bor Mineralleri Araştırma Komisyonu tarafından 30 yıl önce karara bağlandığı şekliyle 'Türk Milleti, bor yataklarının hakiki ve asli sahibidir'. Görüldüğü gibi bu mücadele yeni değil. Bu mücadele bir İngiliz Şirketi ile önce Osmanlı Hükümeti sonra Türkiye Cumhuriyeti arasında 130 yıldan bu yana sürüp giden, bitmeyen kavgadır. Türk Boraks adıyla kurulan şirket 1950'de 'Türkiye'de bor madeni bitmiştir, 60,000 ton rezerviniz var, rafineri kurmanız gerekmez' diye bir rapor yazar. Ancak Eskişehir-Kırka'da bulunan rezerv 1,5 milyar tondur. Bir zamanlar Sultançayırı'ndan çıkardıkları bor madenini, alçıtaşı diye ambarlarda tutup kaçak olarak Türkiye'den çıkaranlar şimdi bora ayrılmış alanların ikinci bir madene açılması gibi bir karar (8. Madde) çıkarmaya çalışıyorlar.
Bu koşullarda Türkiye bir an önce ham bor ihracatını kesmelidir. Bor tuzlarının devlet eliyle işletilmesini sağlayan 2840 sayılı yasa korunmalıdır. 3213 sayılı maden kanununun 49. Maddesindeki düzenleme kaldırılarak bor tuzları işletim hakkının istisnasız bir şekilde devlet elinde toplanması sağlanmalıdır.
İktidarlar değiştikçe değişmeyen kalıcı milli bir bor politikası çalıştırılmalıdır. Ülkemizin çok uluslu tekeller ile rekabet edebilmesi için ocak üretiminden başlanarak, rafine uç ürünler elde edilmesi ve pazarlaması dahil olmak üzere tek elden ve güçlü bir organizasyon gerekir. Bunun için yıllardır uğraşması itibarı ile deneyimli Eti Holding vardır. Rafine ve uç ürün üretmeye yönelik gerçekçi yatırım projeleri hayata geçirilmelidir ki bu da Maden Mühendisleri Odası'nın söylediğine göre birkaç yıl süreli ve yaklaşık 400-450 milyon dolarlık yatırım ile payımız üst seviyelere çıkacaktır.
Kendi içersinde rahatlıkla hareket edebilen, yatırım kararlarını hızla alabilen (ki 10 ayrı bakanlıktan, 22 ayrı birimden izin almak gerekiyor) pazarlama politikasını rekabet edebilecek bir yapıya kavuşturan ruhsatlar, pazarlama ve fiyatlandırma Eti Holding'in uhdesinde kalmak kaydıyla, özel sektörle yatırım ortaklığı yapabilen bir mekanizmanın kurulması gereklidir.
Ham bor ihracatının kesilmesi bor endüstrisi yatırımları açısından ülkemizi bir cazibe merkezi haline getirecektir. Bu aynı zamanda bor uç ürünleri kullanan ileri teknolojilerin ülkemize gelmesi sonucunu doğuracaktır. Ar-Ge faaliyetlerine özel önem verilerek uç ürün üretmeye yönelik bilimsel çalışmalar organize edilmeli. Üniversitelerle işbirliği yapılarak Bor Teknoloji Enstitüsü ve Bor Teknolojisi Geliştirme bölgeleri kurulmalıdır.
Türkiye bir zamanlar sanayiinin temel yapıtaşı, çeliğin temel girdilerinden birisi olan krom ülkesiydi ki Almanya silah sanayii için, 2. Dünya Savaşı'na bizden aldığı kromlarla girmişti. Ne yazık ki krom cevherlerimiz yıllardır hızla yurtdışına hammadde olarak yok pahasına satılmıştır. Bugün ise yakın vadedeki ülke ihtiyaçlarını ancak karşılayacak düzeye inmiştir.
Biz bir enerji denizi üzerinde otururken peşinden koştuğumuz petrol ve doğalgaz boru hatlarının, doğalgaz çevrim santrallerinin, termik santrallerin, hidroelektrik santrallerin yakın bir gelecekte nimetten ziyade külfet haline gelmişliğini üzülerek izleyebiliriz.Elbet dünyada ki sermayeye ait düzen sallanıp göçebilir, işte o zaman elinde toprağı olan suyu olan kazanacaktır. Türk borlarının ve toprağının asli ve hakiki sahibi olarak herkes gözlerini dört açıp üzerine düşeni yapmalıdır.
Anatolia'nın kelime anlamı ışığın yükselmesidir. Anatolia ise ışığın yükseldiği yerdir. Umarız biz de insanlık tarihindeki, her manada ileri seviyeye yükselmiş uygarlıklar gibi bazı konuları haledip, bilim ve felsefeye zaman ayırarak Anadolu'yu tekrar ışığın yükseldiği yer yaparız.
Kaynaklar:
1-Scientific American dergisi/innovations/The Ultimate Clean Fuel/Mayıs 2002
2-Devlet Denetim Elemanları Derneği dergisi,Sayı 108
3-Bilim ve Teknik dergisi/mayıs 2002
4-TBMM Genel Kurul Tutanağı/57.Birleşim/29 Ocak 2002
5-Maden Mühendisleri Odası Basın Açıklamaları/Bor Madenciliğimiz /Cumhuriyet Dönemi Madenciliğimiz /Eti Holding te neler oluyor /Eti Holding in Özelleştirilmesi
6-www.physicsweb.org
7-www.borax.com(Rio Tinto Borax home )
8-www.milleniumcell.com
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
